ΤΟ ΣΩΜΑ ΩΣ ΤΟΠΟΣ ΒΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΑΥΤΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΝΟΗΜΑΤΩΝ

Παρουσίαση

Το ανθρώπινο σώμα και μέσω αυτού η "εικόνα του ανθρώπου" είναι ένα σύνθετο φαινόμενο παρατήρησης που απασχολεί τον άνθρωπο από αρχαιοτάτων χρόνων. Το σώμα μας είναι πανταχού παρόν, κινείται σε διάφορους τόπους, αγγίζει άλλα σώματα, ερωτεύεται, χαλαρώνει, εκπαιδεύεται, θυμώνει και εξοργίζεται, χορεύει, αρρωσταίνει, εκπορνεύεται, απεικονίζεται, διαφημίζεται.
Στο πρώτο μέρος του συλλογικού αυτού τόμου γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή των πρωτοπόρων επιστημόνων που σχετίζονται με την ενσώματη στροφή στις κοινωνικές επιστήμες και τη σύγχρονη έννοια του σώματος. Εξετάζεται η πολυσημία της έννοιας του σώματος και το πώς αυτή νοηματοδοτείται και προσλαμβάνεται με διαφορετικούς τρόπους σε διαφορετικές εποχές και πολιτισμούς. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται ορισμένοι φιλοσοφικοί προβληματισμοί των σχέσεων σώματος-ψυχής, υποκειμένου-βιώματος. Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται δεδομένα και προβληματισμοί σε σχέση με τις νέες μορφές ταυτότητας, επικοινωνίας, ιατρικοποίησης και εξουσιαστικών πλαισίων που αναπτύσσονται στη σύγχρονη τεχνοεπιστημονική βιοϊατρική και τις σύγχρονες τεχνολογίες της πληροφορίας και επικοινωνίας. Στο τέταρτο μέρος εξετάζονται διάφορα ζητήματα που αφορούν το σώμα ως τόπο κοινωνικών αντιλήψεων και βιωμάτων. Στο πέμπτο και τελευταίο μέρος εξετάζονται ζητήματα που αφορούν το σώμα ως τόπο δημιουργίας κοινωνικών νοημάτων στο πλαίσιο της τέχνης.
Το βιβλίο απευθύνεται τόσο στους φοιτητές των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών όσο και σε αυτούς που ενδιαφέρονται για την κοινωνική θεωρία, την ψυχολογία, τη φιλοσοφία, τη γνωσιακή επιστήμη, τις πολιτισμικές σπουδές, τη φεμινιστική θεωρία, την κοινωνιολογία και την ανθρωπολογία του σώματος. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΩΣ ΤΟΠΟΥ ΒΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΑΥΤΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΝΟΗΜΑΤΩΝ: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ
- Η ενσώματη στροφή στις κοινωνικές επιστήμες: Το σώμα ως τόπος βιωμάτων, ταυτοτήτων και κοινωνικών νοημάτων
(Μάριος Α. Πουρκός)
- Σώμα: τύμβος, ναός, μηχανή και εαυτός
(Anthony Synnott)
- Σώματα και αισθήσεις: κοινωνιολογία του σώματος
(Anthony Synnott)
ΤΟ ΣΩΜΑ ΩΣ ΤΟΠΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΒΙΩΜΑΤΟΣ: ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
- Δεν είμαι το σώμα μου: αναζητώντας το υλικό θεμέλιο του υποκειμένου
(Αλέξανδρος Δασκαλάκης)
- Ποιο σώμα; Τίνος σώμα; Ανιχνεύσεις της ταυτότητας και της ετερότητας στην ερμηνευτική του εαυτού του Πολ Ρικέρ
(Άγγελος Μουζακίτης)
ΤΟ ΣΩΜΑ ΩΣ ΤΟΠΟΣ ΝΕΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΥΠΑΡΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ
- Γενετικο-κοινωνικότητες: γενετική επιτήρηση και η μορφοποίηση της γενετικής ταυτότητας
(Γιώργος Αλεξιάς)
- Δυνητικό σώμα και διαδικασίες διαμόρφωσης της ταυτότητας στον κυβερνοχώρο
(Στυλιανή Μπαρμπάτη)
ΤΟ ΣΩΜΑ ΩΣ ΤΟΠΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΜΑΤΩΝ
- Θηλασμός: αντιλήψεις και πρακτικές σε μια ανθρωπολογική προοπτική
(Ευαγγελία Σιαφαρίκα)
- Από το πάσχον στο αρωγό σώμα: ο καρκίνος του μαστού ως κοινωνική εμπειρία - βιογραφική προσέγγιση
(Μανόλης Τζανάκης, Μαρία Μπρέκη & Κική Κατσικάρη)
- Εικόνα του σώματος και κίνητρα για επεμβάσεις αισθητικής ιατρικής: μια διαπολιτισμική συγκριτική έρευνα σε δείγμα Ρωσίδων και Κυπρίων γυναικών
(Χαράλαμπος Κωστέρης)
- Το σώμα της σύγχρονης κούκλας και ο ρόλος του στη διαμόρφωση των επιλογών, αφηγηματικών δράσεων και σωματικών έξεων παιδιών προσχολικής ηλικίας και των δύο φύλων στο πλαίσιο παιγνιωδών δραστηριοτήτων
(Ιουλία Σγουρομάλλη & Μάριος Α. Πουρκός)
- Όταν το σώμα τραυματίζεται για να μην αφανισθεί: μοντέλα κατανόησης
(Ντόροθυ Γαρώνη & Αθανάσιος Βέρδης)
ΤΟ ΣΩΜΑ ΩΣ ΤΟΠΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΝΟΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
- Η υπόσταση του σώματος στις κοινωνίες των σύγχρονων τεχνών
(Εμμανουέλα Βογιατζάκη-Κρουκόβσκι)
- Το γυμνό και το ντυμένο σώμα στην τέχνη της ελληνικής αρχαιότητας
(Ευαγγελία Διαμαντοπούλου)
- Τέχνη και μνήμη: αναπαραστάσεις του νεκρού; σώματος
(Ευαγγελία Διαμαντοπούλου)
- "Το σώμα ξέρει": δηλώσεις και υποδηλώσεις του σώματος μεταξύ κυριολεξίας και μεταφοράς στα κείμενα του Οδυσσέα Ελύτη
(Πηνελόπη Παπαϊωάννου)
- Το φυσικό σώμα ως τεχνητό: ο ρόλος της Ολυμπίας στην όπερα "Τα παραμύθια του Χόφμαν"
(Γεωργία Κονδύλη)
- Το πάσχον σώμα ως αντικείμενο απόκρυψης ή ωραιοποίησης στην επιστήμη και ως αντικείμενο επίδειξης σε σύγχρονες μορφές τέχνης
(Αναστασία Δήμου-Τζαβάρα)