ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Παρουσίαση

Το ανά χείρας βιβλίο καρπός πολύχρονης διδασκαλίας και έρευνας στο σχετικό πεδίο, γράφτηκε με την φιλοδοξία να προσφέρει στον αναγνώστη όχι μόνον καθιερωμένες στο πεδίο αυτό γνώσεις, αλλά και τεκμηριωμένες αναθεωρήσεις τους.
Παράλληλα, αποτελεί την πρώτη προσπάθεια να μελετηθεί η εκπαιδευτική λειτουργία του Νεοελληνισμού σε ένα ευρύτατο ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο: πριν από το κράτος, έξω από το κράτος, στο κράτος. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ 1ο: ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ
ΚΕΦ.Α': ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
1. Τα βασικά δεδομένα
Περιοδολόγηση
Χαρακτηριστικά και ιδιομορφίες
Ζητήματα δομής και περιεχόμενο διδασκαλίας
Τα πράγματα και τα πρόσωπα
Τα μετά την Άλωση
Τα κατά τον Θεόφιλο Κορυδαλέα
Τα κατά τον Ευγένιο Βούλγαρη
2. Συζήτηση
Η έως τώρα έρευνα
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Πατριαρχική Σχολή απέναντι στη νεωτερικότητα
Ανάγκη αναπλαισίωσης
Η σκοπιά της κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης
ΚΕΦ.Β': Σ. ΖΙΩΓΟΥ-ΚΑΡΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ: ΕΚΚΛΗΣΙΑ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ - ΕΚΔΟΣΕΙΣ
1. Ο ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου
Η ελληνική παιδεία και εκπαίδευση (17ος - αρχές 19ου αι.)
2. Η εκπαίδευση ως μέσο αλληλεπίδρασης των λαών της Βαλκανικής
Πνευματικές και πολιτισμικές σχέσεις Ελλήνων και Βουλγάρων (18ος και 19ος αι.)
Ελληνικά βιβλία και μεταφράσεις "θύραθεν παιδείας" στη βιβλιοθήκη της Μονής Ρίλας. Παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά/σχολικά βιβλία
Λόγιοι, βιβλία και βιβλιοθήκες στη Βουλγαρία
Ελληνικά βιβλία και μεταφράσεις στη βιβλιοθήκη της Μονής Ρίλας
3. Προοπτικές για τη μελλοντική έρευνα
ΚΕΦ.Γ': Γ. ΜΠΕΤΣΑΣ
Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ: ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΝΖΙΜΑΤ (1839) ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΤΟΥΡΚΟΥΣ (1908)
1. Εισαγωγική οριοθέτηση
2. Η κυριαρχία των παραδοσιακών αξιών στην εκπαίδευση και η αναδιαπραγμάτευσή τους στο πνεύμα των μεταρρυθμίσεων (1839-72)
3. Οι εκπαιδευτικές επιλογές κατά την περίοδο της κατοχύρωσης της μικτής διοίκησης και της εκδήλωσης των βαλκανικών εθνικισμών (1873-84)
4. Η περίοδος της αναδίπλωσης (1884-97)
5. Διδάσκοντας τα "ιδεώδη της εθνικής και χριστιανικής κοινωνικής αγάπης" (1898-1908)
6. Επιλογικά
ΚΕΦ.Δ': Δ.Φ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ
Η ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΚΥΠΡΟ (1878-1960)
1. Εισαγωγικά
2. Η ίδρυση του πρώτου δημοσίου γυμνασίου και η εμφάνιση του εκπαιδευτικού συνδικαλισμού
3. Η κατάργηση του συστήματος της εκπαιδευτικής αυτοδιοίκησης στη δημοτική εκπαίδευση
4. Οκτωβριανά και εκπαίδευση
5. Η περίοδος 1940-60
Μαζικοποίηση - πολιτικοποίηση και διάσπαση του διδασκαλικού συνδικαλισμού κατά τη δεκαετία του 1940
Οι ιδιότυπες συνθήκες λειτουργίας του ελληνοκυπριακού εκπαιδευτικού συστήματος κατά την περίοδο της ένοπλης αντιπαράθεσης (1955-59)
Οι πολιτικο-ιδεολογικές κατευθύνσεις της ελληνοκυπριακής εκπαίδευσης κατά τη μεταβατική περίοδο (1959-60)
ΜΕΡΟΣ 2ο:
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΚΡΑΤΟΣ
ΚΕΦ.Ε': Ο ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ ΚΑΙ Η ΠΑΙΔΕΙΑ
1. Εισαγωγικά
2. Βασικές έννοιες της "φιλοσοφίας" του Κοραή
Η μεσότης
Ένα παράδειγμα μεσότητος: η "μέση οδός" στη γλώσσα
Από το "ούτω θέλω να λαλής" στο "ούτω πρέπει να λαλώμεν"
Η "μέση οδός" στο γλωσσικό και η "τύχη" της Βιωτική
Έννοια της Βιωτικής
Ηθική και Πολιτική
Η ανάγκη Ηθικής Αγωγής των Ελλήνων
Η Βιωτική εφαρμοσμένη
Μετακένωση
3. Ο Κοραής και η παιδεία
Τα διλήμματα του Κοραή
Τι είναι για τον Κοραή η παιδεία;
Τα αρχαία ελληνικά και ο Κοραής
Εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές αντιλήψεις του Κοραή
4. Επιλογικά
ΚΕΦ.ΣΤ': ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΜΑΥΡΟΣΚΟΥΦΗΣ
ΑΠΟΧΡΩΣΕΙΣ ΤΟΥ "ΦΩΤΙΣΜΟΥ": ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ, 1821-1831
1. Εκπαιδευτική πολιτική και εκπαιδευτικό σύστημα: Τα πρώτα βήματα
Σχέδια και αποφάσεις της διοίκησης για την εκπαίδευση, 1821-1827
Η "Νομική Διάταξις της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος"
Οι "Προκηρύξεις" της Πελοποννησιακής Γερουσίας
Το Σύνταγμα της Επιδαύρου [...]
ΜΕΡΟΣ 3ο: Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΚΡΑΤΟΣ
ΚΕΦ.Η': ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΟΡΙΖΟΥΣΕΣ
ΚΕΦ.Θ': ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΥΑΡΙΚΗ ΑΝΤΙΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ: Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
ΚΕΦ.Ι': ΑΠΟ ΤΟ ΓΟΥΔΙ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ - Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΛΚΥΣΤΙΝΔΑΣ (1910-1974)
ΚΕΦ.ΙΑ': ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ "ΥΣΤΕΡΗΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ" ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ