Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑ ΨΑΛΜΩΝ

Παρουσίαση

Η σειρά «Λειτουργικά και Υμνολογικά Παράλληλα» στοχεύει στο να προβάλλει πρωτότυπες μελέτες λειτουργικού και υμνολογικού περιεχομένου. Το ενδιαφέρον για τη λειτουργική μας παράδοση στις μέρες μας είναι εξαιρετικά έντονο. Τα «μικρά» και «μεγάλα» της θείας Λατρείας δίδουν αφορμή σε νέους ερευνητές να εντρυφήσουν στις σχετικές πηγές και να προσφέρουν στο επιστημονικό, αλλά και το ευρύτερο κοινό τον αμητό της έρευνάς των.
Η μελέτη για την Ακολουθία των δώδεκα ψαλμών ερευνά μία παλαιότατη ασκητική πρακτική εφαρμογής της αδιαλείπτου Λατρείας. Η παράδοση αυτή έχει την αφετηρία της στον Κανόνα του αγίου Παχωμίου, διαδόθηκε από πολύ ενωρίς σε Ανατολή και Δύση και από τον 11ο αι. μετεξελίχθηκε στην τάξη των μεσωρίων προς επιμήκυνση της κοινής νυχθημέρου μοναστικής Ακολουθίας. Από τη χειρόγραφη δε παράδοση φαίνεται ότι στο Άγιον Όρος διατηρήθηκε έως και τον 19ο αι., για την κατά μόνας προσευχή των Πατέρων της ερήμου.
Ο συγγραφέας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής της Λειτουργικής στο Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μαθήτευσε στον μακαριστό Καθηγητή Ιωάννη Φουντούλη, μετεκπαιδεύθηκε στο ISTITUTO ORIENTALE της Ρώμης και έχει συγγράψει σημαντικές μονογραφίες και άρθρα λειτουργικού περιεχομένου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: ΤΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑ ΨΑΛΜΩΝ
1. Ψαλτήριο και κοινή Λατρεία
2. Ψαλτήριο και κατ' ιδίαν ασκητικός Κανόνας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑ ΨΑΛΜΩΝ ΣΤΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΩΣ ΤΟΝ ΕΚΤΟΝ ΑΙΩΝΑ
1. Οι δώδεκα ψαλμοί στον Κανόνα του αγίου Παχωμίου
2. Κανόνες ημερινών και νυκτερινών ψαλμών κατά τον Ευσέβιο Καισαρείας
3. Οι δώδεκα ψαλμοί ως έκφραση προσευχής των αναχωρητών Πατέρων Αιγύπτου και Παλαιστίνης
4. Η διάδοση της Ακολουθίας των δώδεκα ψαλμών στη Δύση
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ: Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑ ΨΑΛΜΩΝ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
1. Η Ακολουθία των δώδεκα ψαλμών στο Σιναϊτικό Ωρολόγιο 864
2. Κανόνες ημερινών και νυκτερινών ψαλμών στο χφ. Ψαλτήριο 7 της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ελλάδος
3. Η Ακολουθία των δώδεκα ψαλμών στην Υποτύπωση του Νικήτα Στηθάτου και του αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη
4. Η Ακολουθία των δώδεκα Ψαλμών σε Τυπικά της Κάτω Ιταλίας
5. Η Ακολουθία των δώδεκα ψαλμών σε νεότερα Αγιορειτικά χειρόγραφα
α. Η Ακολουθία των δώδεκα ψαλμών στο χφ. Βατοπεδίου 49
β. Η Ακολουθία των δώδεκα ψαλμών στο χφ. Διονυσίου 728
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΤΑ ΜΕΣΩΡΙΑ ΩΣ ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑ ΨΑΛΜΩΝ
1. Τα Μεσώρια στην Υποτύπωση του Νικήτα Στηθάτου
2. Τα Μεσώρια στη χειρόγραφη παράδοση
α. Στο χφ. Parisinus gr. 331
β. Στο χφ. Λειμώνος 295
γ. Στο χφ. Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών 15
δ. Στο Αραμαϊκό λεγόμενο Ωρολόγιο του 12ου αι.
ε. Στο Βατοπεδινό Ωρολόγιο 1248
3. Η λειτουργική αξιοποίηση των Μεσωρίων
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΒΙΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ