Η ΟΔΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ

Παρουσίαση

Η ιστορία του πρώιμου χριστιανισμού είναι, σε μεγάλο βαθμό, υπόθεση αποστόλων, μαρτύρων, αγίων, θεολόγων και επισκόπων. Είναι επίσης υπόθεση διωκτών, κατασταλτικών μηχανισμών, παραδοσιακών θρησκευτικών θεσμών που αντιδρούσαν στις καινοτομίες, εθνικών φιλοσόφων και ευσεβών Ιουδαίων. Στη μελέτη αυτή πρωταγωνιστούν αντιθέτως χριστιανοί που ακολούθησαν παράπλευρες ή δευτερεύουσες διαδρομές. Περισσότερο από τις κεντρικές οδούς ιχνηλατώ αδιέξοδες πορείες και οπισθοδρομήσεις· περισσότερο από τις ηρωικές μορφές αναζητώ ανθρώπους που ακολούθησαν σκολιές ατραπούς. Αντί να επαναλάβω όσα είναι γνωστά για τις μετακινήσεις επιφανών ανδρών, υπογραμμίζω τη συμβολή ευυπόληπτων και ευσεβών γυναικών που παρέμειναν ανώνυμες. Για να αποτιμήσω την αυτοθυσία των διωκομένων, υπενθυμίζω την προθυμία με την οποία προσέρχονταν στο μαρτύριο οικιοθελώς άνθρωποι που δεν είχαν υποστεί διωγμό· μετρώ παρομοίως την αξία της εγκαρτέρησης, αντιπαραβάλλοντάς τη με τη συνήθη παραίτηση και απάρνηση της πίστης. Προσπαθώ να κατανοήσω συμπεριφορές αυτοκρατόρων και στρατηγών με μέτρο τη θρησκευτικότητα απλών στρατιωτών, εξεγερμένων δούλων, πειρατών και ληστών. Οι διαδρομές που εξετάζω μοιάζουν με παρεκκλίσεις, τυχαίες πορείες, ασήμαντες ή άσκοπες περιδιαβάσεις. Υποστηρίζω ωστόσο ότι οι γενικές τάσεις και οι συγκλίσεις που σχημάτισαν κάποια στιγμή μια καθολική εκκλησία, συνδέονται άρρηκτα με πολλαπλές αποκλίσεις και αντίρροπες κατευθύνσεις. Η ιστορία του πρώιμου χριστιανισμού είναι ένα πολύ σύνθετο και πλούσιο φαινόμενο που δεν πρέπει να συρρικνωθεί σε ένα προδιαγεγραμμένο τελικό αποτέλεσμα. (Δημήτρης Ι. Κυρτάτας, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Η οδός των πρώτων χριστιανών
Άφεση αμαρτιών: Η βάπτιση από τη σκοπιά των πεπτωκότων
Πόλεμος και θρησκεία: Η σταύρωση από τη σκοπιά των στρατιωτών
Μια αφανής εξουσία: Η ευσέβεια από τη σκοπιά των ευυπόληπτων γυναικών
Πίστη και υποταγή: Η απολύτρωση από τη σκοπιά των δούλων
Εξέγερση και αλληλεγγύη: Ο ασκητικός βίος από τη σκοπιά των ληστών
Έρωτας θανάτου: Η ζωή από τη σκοπιά των εθελοντών μαρτύρων
Παράδρομοι και αδιέξοδα: Η σωτηρία από τη σκοπιά των αιρετικών
Η ζωή εν τάφω: Ατενίζοντας τον ουρανό μέσα από τα μνήματα
Λατρεία και εξουσία: Το θρησκευτικό ζήτημα από τη σκοπιά των αυτοκρατόρων
Λατρεία και καθημερινή ζωή: Η διεκδίκηση του δημόσιου χώρου
Οδεύοντας προς Εμμαούς
Ευρετήριο