Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΤΗΝ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ

Παρουσίαση

Το βιβλίο αυτό είναι μια έρευνα των αρχαιότερων πηγών για την παρουσία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ιερουσαλήμ. Το ζήτημα βρίσκεται σε μια συνοριακή περιοχή επιστημονικής έρευνας και συγκεντρώνει το ενδιαφέρον πολλών κλάδων, όπως είναι η Ιστορία, η Φιλολογία, η Θεολογία και κυρίως, εξαιτίας των πηγών που μας πληροφορούν για το γεγονός, οι Εβραϊκές Σπουδές. Για το ιστορικό αίνιγμα της επίσκεψης του στρατηλάτη στην αγία πόλη στον τόμο αυτό εκτίθενται και μελετώνται οι διηγήσεις του Ιουδαίου ιστορικού Φλαβίου Ιωσήπου και του ελληνιστικού Μυθιστορήματος Αλεξάνδρου του Μακεδόνος. Επίσης, μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά και εξετάζονται τα ραββινικά κείμενα που διασώζουν τις παραδόσεις που αναφέρονται στην παρουσία του Αλεξάνδρου στην Ιερουσαλήμ και στην πρώτη επαφή των Ιουδαίων με τον στρατό των Ελλήνων. Η μελέτη δεν περιορίζεται στην ιστορική ερμηνεία των γεγονότων, αλλά ο βαθύτερος στόχος της είναι μια συνολική αξιολόγηση της παράδοσης και της σημασίας του προσώπου του κατακτητή της οικουμένης Αλεξάνδρου στα έργα των Ιουδαίων του ελληνορωμαϊκού κόσμου και σε εκείνα της εποχής του ραββινικού Ιουδαϊσμού. Όπως υπονοείται ήδη στο βιβλίο του προφήτη Δανιήλ ο ρόλος του Αλεξάνδρου στην σκηνή της ιστορίας δεν οφείλεται στο τυχαίο, αλλά είναι δοσμένος από τον Θεό της Ιερουσαλήμ και ο ίδιος αναγνωρίζεται ως ένας εκλεκτός του Θεού βασιλιάς της οικουμένης, μια ιδέα που μοιράζεται στην συνέχεια η ιουδαϊκή παράδοση με τον χριστιανικό και τον ισλαμικό κόσμο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
1. Ο Μ. Αλέξανδρος στην Παλαιά Διαθήκη
Ο Μ. Αλέξανδρος στο Α' Μακκαβαίων
Η κριτική της Π.Δ. στον Μ. Αλέξανδρο
Ο κερασφόρος τράγος του βιβλίου του Δανιήλ
2. Το ιστορικό πλαίσιο των πηγών
Η κατάκτηση της Συρίας - Παλαιστίνης από τον Μ. Αλέξανδρο
Ο ανταγωνισμός Πτολεμαίων και Σελευκιδών για την Παλαιστίνη
Ο Ιουδαϊσμός της Αλεξάνδρειας
3. Η μαρτυρία του Ιουδαίου ιστορικού Φλαβίου Ιωσήπου
- Η διήγηση του Ιωσήπου
Η θέση της διήγησης στο έργο του Ιωσήπου
Το εγχείρημα συνθηκολόγησης του Μ. Αλεξάνδρου με τους Ιουδαίους και η απειλητική αναχώρηση κατά της Ιερουσαλήμ
Η αντίδραση του αρχιερέα Ιαδδούς
Η συνάντηση του Μ. Αλεξάνδρου με τον Ιουδαίο αρχιερέα Ιαδδούς και η επίσκεψή του στην πόλη των Ιεροσολύμων
Τα μετά την επίσκεψη γεγονότα
- Εκτίμηση των πληροφοριών του Ιωσήπου
Οι πηγές του Ιωσήπου
Οι Σαμαρείτες - Χουθαίοι
Το σαμαρειτικό σχίσμα και ο Μ. Αλέξανδρος
Οι συγκρούσεις μεταξύ Ιουδαίων και Σαμαρειτών στην πτολεμαϊκή Αίγυπτο
Η διήγηση και η προσωπικότητα του Ιωσήπου
Η σημασία της προσκύνησης στην διήγηση του Ιωσήπου
Ο Μ. Αλέξανδρος και η προφητεία του Δανιήλ
Ο Μ. Αλέξανδρος χορηγεί στους Ιουδαίους ιδιαίτερα προνόμια
Η θαυμαστή διάβαση της θάλασσας της Παμφυλίας
4. Οι ραββινικές μαρτυρίες για την παρουσία του Μ. Αλεξάνδρου στην Ιερουσαλήμ
Τα ραββινικά κείμενα
Η συνάντηση του Μ. Αλεξάνδρου και του αρχιερέα Συμεών του Δικαίου στην πεδινή Παλαιστίνη
Ο Μ. Αλέξανδρος στον Ναό της Ιερουσαλήμ
Ένα θεολογικό σχόλιο για τη συνάντηση του αρχιερέα Συμεών του Δικαίου και του Μ. Αλέξανδρου στο "Μιδράς Μεγάλο Λευιτικό" (Midrash Vajigra Rabba)
Εκτίμηση των πληροφοριών των ραββινικών κειμένων
Η θέση και οι στόχοι της αρχικής διήγησης
Η διαμάχη μεταξύ Ιουδαίων και Σαμαρειτών
Οι διαμάχες των Ιουδαίων με άλλους λαούς και ο Μ. Αλέξανδρος ως κριτής
Ισμαηλίτες κατά Ιουδαίοι
Χαναναίοι κατά Ιουδαίων
Αιγύπτιοι κατά Ιουδαίων
Οι τρεις δικανικές σκηνές και οι ελληνιστές "δημοσιώνες"
Ο ανεκδοτολογικός των διηγήσεων
Ο Μ. Αλέξανδρος στα Άγια των Αγίων και η θεϊκή τιμωρία
Το πρόβλημα της ταυτότητας του αρχιερέα και του βασιλιά της συνάντησης
"Αλέξανδρος ο Μακεδών" και η καταστροφή της ιουδαϊκής κοινότητας της Αλεξάνδρειας
Ο τόπος της συνάντησης
Η καταστροφή του σαμαρειτικού Ναού στο Γαριζείν
Το όνομα του Αλεξάνδρου
5. Ο Μ. Αλέξανδρος στην Ιερουσαλήμ κατά το μυθιστόρημα του Ψευδο-Καλλισθένη
Η επίσκεψη του μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ιερουσαλήμ κατά το Μυθιστόρημα
Εκτίμηση της διήγησης του Μυθιστορήματος για τη συνάντηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των Ιουδαίων
6. Η σημασία της επίσκεψης
Το όνειρο του Αλεξάνδρου
Η προσκύνηση του Αλεξάνδρου
Η θρησκευτική σημασία του προσώπου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Ιουδαϊσμό
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ