Η ΤΩΝ ΠΛΕΙΟΝΩΝ ΨΗΦΟΣ ΚΡΑΤΕΙΤΩ

Παρουσίαση

Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, από κοινού και σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Ιστορίας του Δικαίου, παρουσιάζει σήμερα στο ευρύ κοινό τον ανά χείρας τόμο με τα πρακτικά της ημερίδας που έφερε τον τίτλο "H των πλειόνων ψήφος κρατείτω". Η τύχη της αρχής της πλειονοψηφίας από τη μετακλασική περίοδο ως τους νεότερους χρόνους. Η ημερίδα αυτή, την οποία συνδιοργάνωσαν οι δύο φορείς στις 4 Απριλίου 2014, είχε θέμα την ιστορία της αρχής της πλειονοψηφίας και ομιλητές επίλεκτα μέλη της κοινότητας των Ελλήνων ιστορικών. Η αρχή της πλειονοψηφίας θεωρείται -και είναι πράγματι- ακρογωνιαίος λίθος των δημοκρατικών διαδικασιών. Και εκπλήσσει βέβαια το εύρος της εφαρμογής της σε τόσο πολλά συλλογικά σώματα κατά το ιστορικό παρελθόν, όσα αποκάλυψε η ημερίδα. Πρέπει ωστόσο να έχουμε υπόψη μας ότι η αρχή της πλειονοψηφίας είναι αναγκαίο, αλλά όχι και επαρκές προαπαιτούμενο της δημοκρατίας, δεδομένου ότι, εκτός από αυτήν την ίδια, αποφασιστική σημασία έχει και η σύνθεση των συλλογικών σωμάτων που ακολουθούν πλειοψηφικές διαδικασίες κατά τη λήψη των αποφάσεών τους.
Η ημερίδα "H των πλειόνων ψήφος κρατείτω" ήταν αφιερωμένη στη μνήμη του Κωσταντίνου Πιτσάκη. Ο καθηγητής Πιτσάκης, που έφυγε τόσο ξαφνικά από κοντά μας, διετέλεσε πρόεδρος τόσο της Ελληνικής Εταιρείας Ιστορίας του Δίκαιου όσο και της Επιστημονικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής των
Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία. Οι συνάδελφοι και συνεργάτες του και στους δύο θεσμούς θα τον θυμούνται πάντα για τη λαμπρή επιστημονική του κατάρτιση, τον ευθύ και ευπροσήγορο χαρακτήρα του και πηγαίο χιούμορ του. Η παρούσα έκδοση έχει ταυτόχρονα και τον σκοπό να τιμήσει τη μνήμη του. (Παύλος Σούρλας, από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος [Παύλος Σούρλας]
Εισαγωγή [Δημήτρης Γ. Αποστολόπουλος]
Κώστας Μπουραζέλης, Η σαγήνη της ομοφωνίας και η ανθεκτικότητα της μειοψηφίας: από την ιστορία της δημοκρατίας στις πόλεις του ελληνιστικού κόσμου
Μαρία Σ. Γιούνη, Η ψηφοφορία ως αναίρεση της δημοκρατίας: το παράδειγμα των ρωμαϊκών comitia
Αθηνά Αρ. Δημοπούλου, Πλειονοψηφία και δικαιοσύνη στην αρχαία Ρώμη
Σπύρος Ν. Τρωιάνος, Η έννοια της πλειονοψηφίας στη βυζαντινή νομική γραμματεία
Ανδρέας Γκουτζιουκώστας, Τα συλλογικά όργανα της βυζαντινής αυλής
Ευάγγελος Χρυσός, Η σύνοδος στη βυζαντινή εκκλησία και η αρχή της πλειονοψηφίας
Ελευθερία Σπ. Παπαγιάννη, Περί πολυμελών δικαστηρίων: παρατηρήσεις με βάση μία υπόθεση του έτους 1196
Μιχαήλ Β. Βέλλας, Sanior pars - major pars: εκφάνσεις της αρχής της πλειοψηφίας στον δυτικό Μεσαίωνα
Χαράλαμπος Γάσπαρης, Η αρχή της πλειοψηφίας στο βενετικό διοικητικό σύστημα του ύστερου Μεσαίωνα
Ελένη Σακελλαρίου, Εκπροσώπηση, συναίνεση, πλειοψηφία στα πρώιμα κοινοβούλια της Δύσης
Τόνια Κιουσοπούλου, "Κ' εκάμνασιν το παρλαμά κ' επαίρναν την βουλήν τους": περιπτώσεις συμβουλίων τον 130 και τον 140 αιώνα
Δημήτρης Γ. Αποστολόπουλος, "Πράττειν τα κοινά τη συναινέσει των ενδημούντων αρχιερέων": η ανάγκη της συλλογικότητας σε περιβάλλον απολυταρχίας (15ος-18ος αι.)
Φίλιππος Κ. Βασιλόγιαννης, Πλειονοψηφία σε έναν ρωμαϊκό κόσμο; Η αποφατική κρίση του Εγέλου και μια καντιανή ανταπάντηση
Ευρετήριο