ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ

Παρουσίαση

Το συνέδριο που πραγματοποίησε με επιτυχία το 2016 το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία είχε ως αντικείμενο την «Κοινωνική και πολιτική εκπροσώπηση: Προκλήσεις και προοπτικές στη δημοκρατία τον 21ο αιώνα». Σε αυτό έλαβαν μέρος έγκριτοι επιστήμονες, οι οποίοι επεξεργάστηκαν και παρουσίασαν μια σειρά κρίσιμα και επίκαιρα ζητήματα, που αφορούν την ενίσχυση της δημοκρατικής αρχής, τις μορφές εκπροσώπησης, τα πολιτικά, κοινωνικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες, τις μορφές έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας, όπως αυτά τίθενται σε ένα περιβάλλον προϊούσας κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Παρά την κατάσταση φαινομενικής ευφορίας, σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, που φάνηκε να δημιουργείται τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα με την επικράτηση πολιτικών που στόχευαν στην κοινωνική απορρύθμιση, στις αρχές του 21ου αιώνα διαπιστώνονται οι εκτεταμένες συνέπειες αυτών των πολιτικών, οι οποίες κατ' ουσίαν διέρρηξαν τους όρους της κοινωνικής συνοχής. Αυτή η διάρρηξη των όρων της κοινωνικής συνοχής είναι αναγνωρίσιμη σε επίπεδο συνολικής κοινωνίας και θέτει προς διερεύνηση ζητήματα σχέσεων οικονομίας και πολιτικής, δημοσίου και ιδιωτικού, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, πολιτικών μορφών εκπροσώπησης και συνάρθρωσης της κοινωνικής με την ιδιωτική αρχή.
Το μείζον συνοδό φαινόμενο αυτής της διάρρηξης είναι οι συστημικές απειλές εναντίον της δημοκρατικής αρχής και θεμελιωδών αξιών της, απειλές οι οποίες θεωρήθηκε ότι είχαν πλέον περάσει στην προϊστορία των σύγχρονων κοινωνιών. Τέτοιου τύπου απειλές είναι η αναβίωση ιδεολογικών και πολιτικών μορφών που οδήγησαν τον κόσμο στην πλέον καταστροφική εμπειρία του 20ού αιώνα, η αμφισβήτηση της κοινωνικής αρχής που προστάτευε την κοινωνική εργασία, οι δομικές μετατοπίσεις στις σχέσεις των εξουσιών εντός του κράτους δικαίου, ο αναπροσδιορισμός της σχέσης δημοσίου/ιδιωτικού, η υπονόμευση της αρχής της δημοσιότητας και η αμφισβήτηση του πλέγματος των δικαιωμάτων - ατομικών, πολιτικών και κοινωνικών.
Οι εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο του 2016 θέτουν και παρουσιάζουν με συστηματικό και κριτικό τρόπο τα ζητήματα αυτά και απευθύνονται στους συνειδητούς και υπεύθυνους πολίτες της χώρας, προκειμένου να αντιστραφούν οι καταστροφικές συνέπειες που διαφαίνονται στον ορίζοντα της κρίσης. (Νικόλαος Βούτσης, από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΩΝ των Μανόλη Αγγελίδη - Μιχάλη Σπουρδαλάκη
Στέφανος Δημητρίου, Η αξία της αντιπροσωπευτικής συνταγματικής δημοκρατίας και το αξιακό μέτρο της κοινωνικής δικαιοσύνης
Σοφία Βιδάλη, Δημοκρατία, κοινωνικά προβλήματα, κοινωνικός έλεγχος: τα "μαθήματα" μιας καταστροφής και οι προάγγελοι μιας νέας τάξης πραγμάτων
Μιχάλης Ψημίτης, Συμμετοχή, δίκτυα, αποκέντρωση: οι "ελαστικές πρακτικές" στη νοηματοδότηση και αντιμετώπιση καταστάσεων "ανθρωπιστικής κρίσης"
Βασίλης Βουτσάκης, Πολιτικά δικαιώματα: μεταξύ δημοκρατίας και ηθικής αυτονομίας
Κώστας Σταμάτης, "Κοινά" και δημόσια πράγματα: μια πρόκληση στη σύγχρονη δημοκρατία
Άρης Στυλιανού, Αντιπροσωπευτική και άμεση δημοκρατία στον 21ο αιώνα
Γρηγόρης Μολύβας, Η αντιπροσώπευση ως δημοκρατικό ιδεώδες
Δημήτρης Χαραλάμπης, Πολιτική και κοινωνική συμμετοχή: πραγματικότητα και αυταπάτη (Η αντοχή του κυρίαρχου παραδείγματος: ανισότητα και μετα-δημοκρατία)
Γιάννης Α. Τασόπουλος, Από την οικονομική κρίση στην κρίση του κοινοβουλευτισμού; Η ατελής κοινωνική ολοκλήρωση και η αχρείαστη συνταγματική αναθεώρηση
Φιλήμων Παιονίδης, Η εγγενής επισφάλεια των πολιτικών αποφάσεων συνιστά πρόβλημα για τις σύγχρονες δημοκρατίες;
Δημήτρης Καλτσώνης, Δημοκρατία και κρίση: η εμπειρία της Λατινικής Αμερικής και η ελληνική περίπτωση
Αθηνά Αθανασίου, Για το συμβάν της δημοκρατίας
Δημήτρης Κυρίτσης, Μεταξύ λαϊκής στήριξης και ηθικής καινοτομίας
Αλίκη Λαβράνου, Οικονομία, πολιτική και κοινοβουλευτισμός: η κριτική του Καρλ Σμιτ στην κοινοβουλευτική Δημοκρατία της Βαϊμάρης
Ευθύμης Παπαβλασόπουλος, Οι μεταμορφώσεις της ελληνικής (Κεντρο)δεξιάς στην "εποχή των ραγδαίων αλλαγών"
Βάλια Αρανίτου, Εργοδοτικές οργανώσεις και συνδικάτα στην Ελλάδα της κρίσης: προς μια "καρτέλ" διευθέτηση (;)
Απόστολος Δεδουσόπουλος, Η κρίση και οι μετασχηματισμοί του κράτους
Ιωάννης Ψυχάρης, Γεωγραφικές διαστάσεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα
Διονύσης Ν. Γράβαρης, Θεωρία και πράξη του πολιτικού νεοφιλελευθερισμού
Μανόλης Αγγελίδης, Η αποδόμηση της κοινωνικής αρχής
Λουδοβίκος Κωτσονόπουλος, Ελλειμματική δημοκρατία: η κοινωνική πολιτική την περίοδο της διαρκούς δημοσιονομικής λιτότητας
Γιάννης Σταυρακάκης, Κρίση αντιπροσώπευσης και λαϊκιστικός λόγος
Χρήστος Λυριντζής, Χωρίς λαϊκισμό; Προβλήματα και προοπτικές
Κύρκος Δοξιάδης, "Καταδικάζουμε την προπαγάνδα απ' όπου κι αν προέρχεται": πολιτικός λόγος και δημοκρατία
Γεράσιμος Κουζέλης, Ο χειρισμός της δημοκρατίας από τους εχθρούς της: ο αντιδημοκρατικός λόγος
Ευρετήριο κυρίων ονομάτων προσώπων