Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Παρουσίαση

Στόχος του βιβλίου είναι να διερευνήσει και να προτείνει τρόπους ώστε να βελτιωθεί η διδασκαλία της Ιστορίας με τη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας. Παράλληλα, ερευνάται το πρόβλημα, γιατί οι παραδοσιακές μέθοδοι διδασκαλίας της Ιστορίας δεν αποφέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα στη μάθηση. Η έρευνα βασίζεται στην εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας: βιωματική και διαθεματική μάθηση, διδακτική χρήση εργαλείων ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτύων, ιστοεξερευνήσεις / webquests, συνεργατικές δραστηριότητες, παιχνίδια ρόλων, προσομοιώσεις, έρευνα / αναζήτηση πληροφορίας, αξιολόγηση της πληροφορίας, καλλιέργεια του προφορικού, γραπτού και πολυτροπικού λόγου, εξοικείωση με τις διάφορες μορφές τέχνης, κοινωνική ευαισθητοποίηση κ.ά.
Επιμέρους στόχοι του βιβλίου είναι:
Η οργάνωση διδασκαλιών που βασίζονται σε διαθεματική προσέγγιση των περιεχομένων, καθώς και στη δυνατότητα χρήσης υλικών και μέσων διδασκαλίας που καλλιεργούν την αυτενέργεια και προωθούν τη συνεργατική διδασκαλία και μάθηση.
Η κριτική επεξεργασία των ιστορικών πηγών, που έχει ως βασικό χαρακτηριστικό την κατανόηση, την ανάλυση, τη σύνθεση και την αξιολόγηση του περιεχομένου των πηγών, την καλλιέργεια στρατηγικών αναζήτησης πληροφοριών, την ικανότητα εντοπισμού της συγκεκριμένης πληροφορίας και τη δυνατότητα αξιολόγησης της εγκυρότητάς της.
Οι τεχνικές αξιοποίησης των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας, όπως η γρήγορη ανάγνωση με βάση την ιδιαίτερη «γραμματική του διαδικτύου» (π.χ. υπερκείμενο).
Οι τεχνικές οργάνωσης των πληροφοριών και η αξιοποίησή τους για τη διεκπεραίωση συγκεκριμένων εργασιών, π.χ. την ένταξή τους σε γραπτό, πολυτροπικό ή προφορικό κείμενο.
Η καλλιέργεια μεταγνωστικών δεξιοτήτων, ώστε οι μαθητές να είναι ικανοί να εφαρμόζουν τη νέα γνώση στην καθημερινή τους ζωή. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

1. Συνοπτική παρουσίαση των βασικών στοιχείων της μελέτης
Σκοπός και στόχοι της έρευνας
Θεωρητικό πλαίσιο
Μέθοδοι διδασκαλίας
Ο σχεδιασμός των διδακτικών προσεγγίσεων
Μεθοδολογικό πλαίσιο
2. Σύντομη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με το πρόβλημα
Διδασκαλία της Ιστορίας. Στόχοι, σκοποί
Η διδασκαλία της Ιστορίας σε εκσυγχρονισμένα πλαίσια
Η Ιστορία ως μάθημα ανθρωπογνωσίας
Η Ιστορία ως μάθημα πολιτισμού
Τι εννοούμε με τον όρο "ιστορική σκέψη"
Σύνδεση της ιστορικής-κριτικής σκέψης με την ιστορική γνώση
Η συμβολή της "λογικής κατανόησης" στην ανάπτυξη της ιστορικής-κριτικής σκέψης των μαθητών
Εκμάθηση εννοιών και κανόνων
Τα εικαστικά έργα και η αξιοποίησή τους στη διδασκαλία της Ιστορίας: Ανάγνωση, περιγραφή και ανάλυση της εικαστικής πηγής ως ιστορικής πηγής
Η επιλογή των εικαστικών έργων και η διδασκαλία τους
Διδασκαλία σε εμπλουτισμένα με τεχνολογία περιβάλλοντα - Ο ρόλος του εκπαιδευτικού
Οι σύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές θεωρίες
Στρατηγικές διαχείρισης της σχολικής τάξης
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού και του εκπαιδευτικού έργου στα εμπλουτισμένα με τεχνολογία περιβάλλοντα
Η αξιοποίηση του διαδικτύου, του επεξεργαστή κειμένου και του λογισμικού παρουσίασης
Ιστοεξερευνήσεις: Κίνητρα και Στρατηγικές ανάπτυξης. Παρώθηση και αυθεντική γνώση
ΚΕΦ.1: Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Η διδασκαλία της Ιστορίας
Η σημασία της κριτικής σκέψης στη σύγχρονη εκπαίδευση
Χαρακτηριστικά της κριτικής σκέψης
Τα δομικά στοιχεία της κριτικής σκέψης
Μεταγνώση: Ορισμός - Θεωρητικό υπόβαθρο
Τρόποι ανάπτυξης της κριτικής σκέψης στη διδακτική
Ο σκοπός του μαθήματος της Ιστορίας και η ανάπτυξη της κριτικής (ιστορικής) σκέψης
Τα στάδια ανάπτυξης της ιστορικής σκέψης
Οι έννοιες στη διδασκαλία της Ιστορίας
Ορισμοί και κατηγορίες εννοιών
Εννοιολογικές τυπολογίες
Η ερμηνεία της Ιστορίας και η έννοια της "αιτιότητας"
Η διάσταση του χρόνου στην Ιστορία
Ενσυναίσθηση και διδασκαλία της Ιστορίας
Ορισμός
Ιστορικό και εννοιολογικό υπόβαθρο
Διδακτικές πρακτικές και δραστηριότητες
Η διαθεματικότητα στη διδασκαλία της Ιστορίας - Η ιδέα της διεπιστημονικής προσέγγισης της σχολικής γνώσης
Ο σκοπός του μαθήματος της Ιστορίας και η διδασκαλία των πηγών
Το ενδιαφέρον των μαθητών για την Ιστορία και η συμβολή των πηγών
Οι πηγές και οι "ιστορικές" δεξιότητες
Το έργο του εκπαιδευτικού σε σχέση με την επεξεργασία των γραπτών πηγών
Οι εικαστικές πηγές και η σημασία τους στη διδασκαλία της Ιστορίας: Ανάγνωση, περιγραφή και ανάλυση των εικαστικών πηγών ως ιστορικών πηγών
Ο ρόλος των χαρτών ως εργαλείων στη διδασκαλία της Ιστορίας
ΚΕΦ.2: Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ κ ΟΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ κ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Οι σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες, τα σύγχρονα εκπαιδευτικά μοντέλα - Η παιδαγωγική αναπροσαρμογή της διδακτικής
Σχεδιασμός εποικοδομιστικών περιβαλλόντων μάθησης με την αξιοποίηση των ΤΠΕ (CLEs)
Η συμβολή των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας στο μάθημα της Ιστορίας και ο ρόλος του εκπαιδευτικού
Ο σχεδιασμός των διδακτικών προσεγγίσεων - Η σημασία του διαλόγου των μαθητών και η αξία της συνεργατικής μάθησης
Συνεργατική μάθηση
ΚΕΦ.3: ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ, ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ κ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ κ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ κ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ-ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
Στόχοι των διδασκαλιών-Ερευνητικοί άξονες
Το ερευνητικό πλαίσιο-Περιεχόμενο των διδασκαλιών
Μέθοδοι των διδασκαλιών
Οργάνωση της διδασκαλίας
Θεωρητικό/Μεθοδολογικό πλαίσιο
Τα Υποκείμενα της έρευνας:
Χρόνος-Χώρος
Εκπαιδευτικοί και σχολεία που συνεργάστηκαν στην έρευνα
Στάδια-Πορεία έρευνας
Οι τεχνικές συλλογής δεδομένων:
Ομαδική αναλυτική συζήτηση
Παρατήρηση και καταγραφή διδασκαλιών
Στρατηγική ανάλυσης δεδομένων
Εκπαιδευτικά εργαλεία ΤΠΕ που χρησιμοποιήθηκαν
Συχνότητα αξιοποίησης των εργαλείων ΤΠΕ στις διδασκαλίες-Διάρκεια ωρών διδασκαλίας
2. Εφαρμογές
Η επίτευξη της βιωματικής/εμπειρικής μάθησης στη διδασκαλία της Ιστορίας με την αξιοποίηση εκπαιδευτικών λογισμικών [...]