ΤΟ ΜΕΤΡΟ

Παρουσίαση

Η εξέλιξη της ανθρωπότητας έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Η υπερβατική δυναμική της ανθρώπινης δημιουργικότητας, που αποτέλεσε ως τώρα το όχημα της πολιτισμικής εξέλιξης, τείνει να γίνει απειλή για τον άνθρωπο, για την ανθρωπότητα, με αναπόφευκτο σύνδρομο αυτής της εξέλιξης την έμπρακτη καθολική αμφισβήτηση της αρχής του αριστοτελικού μέτρου. Βέβαια, δεν είναι η δημιουργικότητα καθαυτή (επιστήμη, τεχνολογία) που απειλεί την ανθρωπότητα, αλλά ο τρόπος και ο σκοπός χρησιμοποίησης των αποτελεσμάτων της. Άρα, το θέμα δεν είναι η αναστολή αυτής της δυναμικής -πράγμα αντικειμενικά και υποκειμενικά αδύνατο- αλλά η διαχείριση και η χρήση της κατά τρόπο που, αντί να είναι κατάρα, να μπορεί να γίνει ευλογία για τον άνθρωπο. Σε κάθε περίπτωση, η ανθρωπότητα οφείλει να συνειδητοποιήσει το γεγονός ότι η δυνατότητα αυτοκαταστροφής της είναι μέσα στην ιδιότητα του ανθρώπου ως υπερβατικού όντος. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ - Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΩΣ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟ ΟΝ ΚΑΙ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ
1. Ο άνθρωπος "υπερβαίνει επ' άπειρον τον εαυτό του"
2. Για ολοένα και περισσότερες επιστημονικές γνώσεις
3. Πολιτισμικό παράδοξο
4. Όταν το άγνωστο προξενεί φόβο
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ
1. Το ηθικό δίλημμα του επιστήμονα
2. Η δημιουργικότητα ως ειδολογική απειλή
3. Ανθρώπινες ανάγκες, δημιουργικότητα, αυτοπραγμάτωση
4. Το ερευνητικό πάθος καταργεί κάθε μέτρο
5. Η περίπτωση του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ και του Έντουαρντ Τέλερ
5.1. Ο αντικομουνισμός του Τέλερ ως ηθικό άλλοθι
6. Σημαντικότερη είναι η ηθική ευθύνη των πολιτικών
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ - ΤΟ ΕΙΔΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ
Κείμενα υπαρξιακού προβληματισμού
1. Η συνείδηση της θνητότητας και η αναζήτηση της ευτυχίας
2. Το σεξ στην καταναλωτική κοινωνία
3. Ο "εγωισμός" του κοινωνικού επαναστάτη
4. Ευδαιμονία και ευτυχία
5. Το δικαίωμα στη διαφορετικότητα ως "μέτρο" ζωής
6. Μοντέλα ζωής και ατομικές αποκλίσεις σήμερα
7. Η ορθολογική και η "ανορθόλογη" ελευθερία
8. Ιδεολογική διαμάχη των προτύπων
9. Οι καταβολές των επιθυμιών και των ορέξεων
10. Το κανονικό και το μη κανονικό
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Για το κεφάλαιο Επιστήμη και Ηθική. Νικηφόρου Βρεττάκου, Στον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ