ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Παρουσίαση

Σε όλες σχεδόν τις ψυχαναλυτικές θεραπείες υπάρχουν στιγμές όπου η ικανότητα του αρρώστου να είναι μόνος είναι σημαντική για τον ίδιο. Κλινικά αυτό μπορεί να εμφανιστεί με μια φάση σιωπής ή με μια σιωπηλή συνεδρία. Αυτή η σιωπή, πολύ απέχοντας από το να είναι ένδειξη αντίστασης, αποδεικνύεται τελικά μια επίτευξη από μέρους του ασθενούς. Ίσως εδώ ο ασθενής μπόρεσε για πρώτη φορά να είναι μόνος. Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σ' αυτή την πλευρά της μεταβίβασης κατά την οποία ο ασθενής είναι μόνος στην αναλυτική συνεδρία. [...]
Έχοντας σκεφτεί με όρους τριαδικών και δυαδικών σχέσεων, πόσο φυσικό θα ήταν να πάει κανείς σε ένα προγενέστερο στάδιο και να μιλήσει για σχέση του ενός! Εκ πρώτης όψεως, θα φαινόταν ότι ο ναρκισσισμός θα συνιστούσε αυτή τη σχέση του ενός, είτε μια πρώιμη μορφή δευτερογενούς ναρκισσισμού είτε αυτός καθαυτός ο πρωτογενής ναρκισσισμός. Υποθέτω ότι αυτό το άλμα από τις δυαδικές σχέσεις σε μια σχέση του ενός δεν μπορεί να γίνει στην πραγματικότητα, χωρίς σε μεγάλο βαθμό να παραβιάσουμε όσα γνωρίζουμε από την αναλυτική μας εργασία και από την άμεση παρατήρηση μητέρων και βρεφών. [...]
Θα γίνει αντιληπτό ότι αυτό που συζητώ δεν αφορά το να είσαι πραγματικά μόνος. Ένα πρόσωπο μπορεί να βρίσκεται σε απομόνωση και όμως να μην είναι ικανό να είναι μόνο. Το πόσο πολύ θα πρέπει να υποφέρει ξεπερνά κάθε φαντασία. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι είναι πράγματι ικανοί να χαίρονται τη μοναξιά πριν βγουν από την παιδική ηλικία, ίσως μάλιστα να αξιολογούν τη μοναξιά ως το πιο πολύτιμο απόκτημα.
Η ικανότητα να είσαι μόνος είναι είτε ένα φαινόμενο εξαιρετικής λεπτότητας, ένα φαινόμενο που μπορεί να συμβεί κατά την ανάπτυξη ενός ατόμου μετά την εγκατάσταση τριαδικών σχέσεων, είτε ένα φαινόμενο της πρώτης περιόδου της ζωής που δικαιούται ειδική μελέτη επειδή αποτελεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομείται με πολύ λεπτό τρόπο η μοναχικότητα. [...]
«Πρόκειται για την εμπειρία να είσαι μόνος, ως βρέφος και μικρό παιδί, παρουσία της μητέρας. Έτσι η βάση για την ικανότητα να είσαι μόνος αποτελεί ένα παράδοξο και συνίσταται στην εμπειρία να είσαι μόνος ενόσω κάποιος άλλος είναι παρών.» [D. W. Winnicott, Η ικανότητα να είσαι μόνος (1958)]

Περιεχόμενα

Σημείωμα του επιμελητή της αγγλικής έκδοσης
Θανάσης Χατζόπουλος
Ανάμεσα στις διαδικασίες ωρίμανσης και στην ποιότητα του περιβάλλοντος (Εισαγωγή στην ελληνική έκδοση)
Εισαγωγή
Ευχαριστίες
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
1. Η ψυχανάλυση και η αίσθηση ενοχής (1958)
2. Η ικανότητα να είσαι μόνος (1958)
3. Η θεωρία της σχέσης γονέα-βρέφους (1960)
4. Η απαρτίωση του εγώ στην ανάπτυξη του παιδιού (1962)
5. Προνοώντας για το παιδί στην υγεία και στην κρίση (1962)
6. Η ανάπτυξη της ικανότητας για έγνοια (1963)
7. Από την εξάρτηση προς την ανεξαρτησία στην ανάπτυξη του ατόμου (1963)
8. Ηθική και εκπαίδευση (1963)
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ
9. Για τη συμβολή της άμεσης παρατήρησης παιδιού στην ψυχανάλυση (1957)
10. Η ανάλυση παιδιού στη λανθάνουσα (1958)
11. Ταξινόμηση: έχει συμβάλλει η ψυχανάλυση στην ψυχιατρική ταξινόμηση; (1959-1964)
12. Παραμόρφωση του εγώ από την άποψη του αληθούς και του ψευδούς εαυτού (1960)
13. Σπάγκος: μια τεχνική επικοινωνίας (1960)
14. Αντι-μεταβίβαση (1960)
15. Οι σκοποί της ψυχαναλυτικής αγωγής (1962)
16. Μια προσωπική άποψη για τη συμβολή της Klein (1962)
17. Μελέτη ορισμένων αντιθέτων με παράμετρο την επικοινωνία και τη μη επικοινωνία (1963)
18. Εκπαίδευση για την παιδοψυχιατρική (1963)
19. Ψυχοθεραπεία των διαταραχών χαρακτήρα (1963)
20. Η κοινωνική εργασία με ατομικές περιπτώσεις ψυχικά ασθενών (1963)
21. Η ψυχιατρική διαταραχή από την άποψη των διαδικασιών ωρίμανσης του παιδιού (1963)
22. Η νοσοκομειακή περίθαλψη ως συμπλήρωμα εντατικής ψυχοθεραπείας στην εφηβεία (1963)
23. Η εξάρτηση στη φροντίδα του βρέφους και του παιδιού, και η εξάρτηση στο ψυχαναλυτικό πλαίσιο (1963)
Βιβλιογραφία
Βιβλία και άρθρα που αναφέρονται στο κείμενο
Δημοσιεύσεις του D. W. Winnicott (1926-1964)
Ευρετήριο