ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Παρουσίαση

Το Ιράν και η Συρία βρίσκονται στο επίκεντρο των μεγάλων ζητημάτων του μεσανατολικού συστήματος, όπως είναι το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, η κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα σε Ιράν και ΗΠΑ, η παρουσία του Ιράν στο συριακό έδαφος και η αντίδραση του Ισραήλ, ο ρόλος της Χεζμπολά στον Λίβανο και το μέλλον του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία.
Οι ρίζες της συμμαχίας ανάμεσα στη Συρία και το Ιράν εντοπίζονται στο γεωπολιτικό τοπίο που διαμορφώθηκε στη Μέση Ανατολή μετά το 1979 και την Ιρανική Επανάσταση. Καταλύτης αυτής της συμμαχίας υπήρξε ο Λίβανος, όπου έκτοτε συγκλίνουν οι περιφερειακές οπτικές της Συρίας και του Ιράν. Ο πόλεμος στον Λίβανο (1975-1990) και η ανάδυση της Χεζμπολά αναβάθμισε την επιρροή της Δαμασκού στη γειτονική χώρα και η Τεχεράνη απέκτησε έρεισμα και επιρροή στη Μεσόγειο.
Μετά τις πολεμικές συγκρούσεις στο Ιράκ (2003), τον Λίβανο (2006) και τη Συρία (2011), το Ιράν διεύρυνε την επιρροή του εντός του αραβικού γεωγραφικού κέντρου, εδραίωσε την παρουσία του στη Βαγδάτη και τη Δαμασκό -τις δύο ιστορικές αραβικές πρωτεύουσες- και ένωσε την περιφερειακή του ισχύ, που πλέον εκτείνεται από την Τεχεράνη έως τη Βηρυτό. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος Καθηγητού Ιωάννη Θ. Μάζη
Εισαγωγή
Η ΣΥΡΙΑ, ΤΟ ΙΡΑΝ ΚΑΙ Η ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1970
Το σύστημα της Μέσης Ανατολής μετά το 1973
Η απόκλιση της Αίγυπτου και η αντίδραση της Συρίας (1975)
Η κρίση του Λιβάνου και η επέμβαση της Συρίας (1976)
Η συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ και ο περιφερειακός ανταγωνισμός Συρίας-Ιράκ (1978-79)
Η Ιρανική Επανάσταση και η προσέγγιση Δαμασκού-Τεχεράνης (1979)
Ο πόλεμος Ιράκ-Ιράν και η στήριξη της Δαμασκού προς την Τεχεράνη (1980)
Ο Λίβανος και η σημασία του για το καθεστώς Άσαντ
ΣΥΡΙΑ ΚΑΙ ΙΡΑΝ (1982-2002): Η ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ
Η κλιμάκωση της συρο-ισραηλινής αντιπαράθεσης στον Λίβανο (1982)
Το Ιράν και το σύστημα της Μέσης Ανατολής
Η συμμαχία Συρίας-Ιράν και η ανάδυση της Χεζμπολά στον Λίβανο
Οι πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές Δαμασκού και Τεχεράνης στον Λίβανο
Η Συρία και η μεταψυχροπολεμική Μέση Ανατολή
Το Ιράν και η μεταψυχροπολεμική Μέση Ανατολή
Η ΣΥΡΙΑ, ΤΟ ΙΡΑΝ ΚΑΙ Η ΝΕΑ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Η Συρία, το Ιράν και ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας
Η Συρία και η αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ (2003)
Το Ιράν και η αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ (2003)
Η αύξηση της ιρανικής επιρροής στο μετα-μπααθικό Ιράκ (2005-2010)
Η δολοφονία του Ραφίκ Χαρίρι και η υποχώρηση της συριακής ισχύος στον Λίβανο (2005)
Ο Δεύτερος Πόλεμος του Λιβάνου (2006)
Η ενίσχυση της Χεζμπολά στον Λίβανο (2006-2010)
Η παράλληλη εδραίωση της ιρανικής επιρροής σε Ιράκ και Λίβανο (2010-2011)
Η ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΣΥΡΙΑΣ-ΙΡΑΝ ΚΑΙ Ο ΣΥΡΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (2011-2018)
Η σταδιακή αποσταθεροποίηση του καθεστώτος Άσαντ
Η αρχή της Συριακής κρίσης
Το Ιράν και η κρίση στη Συρία
Η αναβάθμιση της ιρανικής εμπλοκής στη Συρία
Ο στρατηγικός ρόλος της Χεζμπολά
Ο Συριακός Πόλεμος και οι σουνιτικές δυνάμεις
Ο Συριακός Πόλεμος, οι ΗΠΑ και η Ρωσία
Ο μετασχηματισμός του Συριακού Πολέμου (2015-2019)
Επίλογος
Παράρτημα χαρτών και φωτογραφιών
Βιβλιογραφία