ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ν. ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ (1929-2016)

Παρουσίαση

Επέλεξα για τον υπότιτλο τέσσερις χαρακτηρισμούς, που νομίζω ότι πρέπουν στον Δ. Ν. Μαρωνίτη: εμπαθής δάσκαλος, πολύτροπος φιλόλογος, ανένδοτος διανοούμενος και ισοβίτης της γλώσσας.
Το «εμπαθής», μολονότι έχει φορτισθεί και με αρνητική σημασία, ταιριάζει στον Μαρωνίτη, που, ως δάσκαλος, κατά την μαρτυρία των μαθητών του, ήταν παθιασμένος: αναστάτωνε τις αίθουσες και τα αμφιθέατρα, συνάρπαζε τους φοιτητές, απαιτούσε πολλά και κάποιους δυσαρεστούσε.
Το ομηρικό επίθετο «πολύτροπος» το δικαιούται και ο Μαρωνίτης, διότι επέδειξε μια αξιοθαύμαστη φιλολογική ευκινησία και ευρύτητα. Κινήθηκε με την ίδια άνεση και την ίδια μέθοδο τόσο στην κλασική όσο και στη νεοελληνική γραμματεία, διευρύνοντας έτσι τα πεδία της φιλολογικής ερμηνείας.
Ο Μαρωνίτης και ως πανεπιστημιακός δάσκαλος αλλά και ως πολίτης και πνευματικός άνθρωπος στάθηκε ανυποχώρητα συνεπής στις αρχές και τις πεποιθήσεις του. Εναντιώθηκε με αξιοπρέπεια και αλύγιστο θάρρος στη στρατιωτική δικτατορία, φυλακίστηκε και βασανίστηκε. Μάτωσε στη συνέπεια «ανένδοτος» διαβίου.
Με το «ισοβίτης της γλώσσας», υπογραμμίζω την ισόβια κάθειρξη του Μαρωνίτη στην ελληνική γλώσσα, αρχαία και νέα, και την αγωνία του για την κατάκτηση της έκφρασης. Η γλώσσα του ξεχωρίζει για την αιχμηρή της ακρίβεια, τις υπολογισμένες αποχρώσεις της, την πειθαρχημένη νεολογιστική ροπή της. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Χρονολόγιο Δημήτρη Ν. Μαρωνίτη
Πρόλογος
Εισαγωγή: Πηγές και μαρτυρίες
Πρώτο μέρος: Η πνευματική πορεία του Μαρωνίτη
1. Οι σχέσεις μου με τον Δημήτρη Ν. Μαρωνίτη. Ο εμπαθής δάσκαλος
2. Το Πειραματικό Σχολείο του ΑΠΘ και ο Δ. Ν. Μαρωνίτης
3. Οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι του Μαρωνίτη
4. Η ποιητική ευαισθησία του. Τα νεανικά ποιήματά του
5. Η πρώτη ακαδημαϊκή δεκαετία του Μαρωνίτη (1957-1967)
6. Εκπαιδευτικά συνέδρια στη Θεσσαλονίκη (1961-1963)
7. Ο Σύλλογος Αποφοίτων της Φιλοσοφικής Σχολής και ο "Φιλόλογος"
8. Ο Μαρωνίτης και η Απριλιανή Χούντα
9. Ο Μαρωνίτης και τα φιλολογικά μαθήματα της Μέσης Εκπαίδευσης
10. Η αγάπη του για το θέατρο
Δεύτερο μέρος: Ο κλασικός φιλόλογος
1. Ο Μαρωνίτης ερευνητής και μεταφραστής του Ηροδότου
2. Ο Μαρωνίτης μελετητής του Ομήρου
3. Ο Μαρωνίτης μεταφραστής των Ομηρικών Επών
4. Η μεταφραστική θεωρία του Μαρωνίτη
5. Η μεταφραστική πράξη του Μαρωνίτη
6. Από την Οδύσσεια στην Ιλιάδα: Η μεταφραστική εμπειρία του Μαρωνίτη
Τρίτο μέρος: Κριτικός της λογοτεχνίας και δοκιμιογράφος
1. Ο Μαρωνίτης και η κριτική της Λονοτεχνίας. Η φιλολογική ανάγνωση
2. Ποίηση, ποιητές και ποιήματα
Τέταρτο μέρος: Λόγος, γλώσσα, γραφή και ύφος του Μαρωνίτη
1. Η γλώσσα και το ύφος του Μαρωνίτη
2. Η εκφραστική ακρίβεια του Μαρωνίτη. Όροι, ορισμοί και νεολογισμοί
3. Ο Μαρωνίτης επιφυλλιδογράφος στην εφημερίδα "Το Βήμα"
Αντί επιλόγου
Έργα του Μαρωνίτη
Κείμενα του Μαρωνίτη σε συλλογικά έργα (επιλογή)
Επιλογή βιβλιογραφίας
Πίνακας όρων και ονομάτων