ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΜΙΣΤΟΣ - ΠΛΗΘΩΝ ΛΟΓΙΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΣΤΟ ΥΣΤΕΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ (15ος ΑΙΩΝΑΣ)

Παρουσίαση

Ανταποκρινόμενος στην ευγενή πρόσκληση του ρέκτου εκδότου Αντ. Σταμούλη, ευφήμως γνωστό για τις ποιοτικές του εκδόσεις, τον οποίο ευχαριστώ θερμώς, παραδίδομε στην δημοσιότητα μία νέα σειρά μελετημάτων μας για τον Γεώργιο Γεμιστό-Πλήθωνα. Τα δημοσιεύματα αυτά καλύπτουν την περίοδο 2002-2017 και αποτελούν συνέχεια των μελετών μας περί τον πολυΐστορα του Μυστρά1 (αρχική - πρώτη έκδοση 2011, Επτάλοφος).
Η μέθοδος της φωτοαναστατικής αναπαραγωγής των δημοσιευμάτων αποτελεί μία πρακτική, η οποία έχει ευρύτατη εφαρμογή στην διεθνή βιβλιογραφία. Με τον τρόπο αυτό καθιστά προσιτή, στους νεωτέρους κυρίως, την κατεσπαρμένη σε ποικίλα όργανα επιστημονικής ενημερώσεως, -όχι πάντοτε εύκολα προσπελάσιμα-, ερευνητική ύλη, η οποία διατηρεί το επιστημονικό ενδιαφέρον και την αξία της, όπως προκύπτει από την αναζήτησή της, συχνά σε καταφυγή στον ίδιο τον συγγραφέα, που κι αυτός συμβαίνει συχνά να έχη εξαντλήση προ πολλού και τα τελευταία ανάτυπα των δημοσιευμάτων του.
Η εντύπωση επαναληπτικότητος, η οποία είναι δυνατόν να δημιουργηθή στον αναγνώστη, οφείλεται στο γεγονός ότι κατεβλήθη προσπάθεια για νοηματική πληρότητα καθενός από τα κεφάλαια του έργου. Επικαλούμενος την επιείκεια του φιλέρευνου αναγνώστη, υπενθυμίζω ό,τι έγραψε ο Πλάτων: «ευ δ' η παροιμία δοκεί έχειν το και δις και τρις το γε καλών έχον επαναπολείν τω λόγω δειν» (Πλάτωνος, Φίληβος 59 e-60 a). (Από τον πρόλογο στη β΄ έκδοση)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
Α. Άρθρα
1. Η σημαντικότητα των μεταρρυθμιστικών προτάσεων του Γεωργίου Γεμιστού-Πλήθωνος
[Επίμετρο, εις Νεοκλής Καζάζης, Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων και ο κοινωνισμός κατά την Αναγέννησι. Αθήνα, Ελεύθερη Σκέψις, 1994, σσ. 57-87]
2. Η πρόταση του Γ. Γεμιστού-Πλήθωνος για την σωτηρία του κράτους κ.ά τινά [Δαυλός, έτ. 19ον, τχ. 217, Ιανουάριος 2000, 13713-13718]
3. Ο Πλήθων και η εποχή του [Νέα Κοινωνιολογία, τχ. 35, Φθινόπωρο 2002, σσ. 19-29]
4. Οι θεσμοί της αρχαίας Σπάρτης στο έργο του Πλήθωνος [Νέα Κοινωνιολογία, τχ. 35, Φθινόπωρο 2002, σσ. 63-72]
5. The institutions of Ancient Sparta in the work of Pletho [Antike und Abendland LI (2005) 137-149]
[Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου αφιερωμένου στον Πλήθωνα και την εποχή του με την συμπλήρωση 550 ετών από τον θάνατό του (Μυστράς, 26-29 Ιουνίου 2002). Αθήνα-Μυστράς, 2003, σσ. 311-326]
6. The economic thought of Ibn Khaldoun (1332-1406) and Georgios Gemistos Plethon (1355-1452). Some comparative parallels and links [Medioevo Greco 2(2002) 1-20]
7. George Finlay and Georgios Gemistos Plethon, New evidence from Finlay's records [Medioevo Greco 3(2003) 23-42]
8. Ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων (1355-1452) και η αναγεννητική του προσπάθεια [Φιλολογική Πρωτοχρονιά 62 (2005) 198-199
9. The economic thought of Georgios Gemistos Plethon and Niccolo Machiavelli. Some comparative parallels and links [Archives of Economic History XVII (1) (January-June) (2005) 5-29]
10. Η προκήρυξη ενός βραβείου και ο συγγραφέας της μελέτης [Παρνασσός ΜΖ' (2005) 121-128]
11. Ο Πλήθων ζηλωτής του Λυκούργου και του Νουμά [Λακωνικαί Σπουδαί 18(2006) [δημ. 2007] 145-155]
Β. Βιβλιοκριτικά δοκίμια-Βιβλιοκρισίες
1. Γεώργιος Γεμιστός-Πλήθων και Πατριάρχης Γεννάδιος Β'. Πλήθων, Νόμων Συγγραφή. Πατριάρχης Γεννάδιος, Περί του βιβλίου του Γεμιστού και κατά της ελληνικής πολυθεΐας. Αθήνα, Ελεύθερη Σκέψις, 1997, 330 σσ. [Mesogeios 1 (1998) 204-206]
2. Μαγικά λόγια του Ζωροάστρη. Γεώργιος Γεμιστός-Πλήθων. Μιχαήλ Ψελλός. Μαγικά λόγια του Ζωροάστρη. Σε σχόλια του Γεωργίου Γεμιστού-Πλήθωνος και του Μιχαήλ Ψελλού. Αθήνα, Ενάλιος, χ.χ. [1997], 238 σσ. [Mesogeios 1 (1998) 206-208]
3. Γεωργίου Καββαδία, Γεωργίου Πλήθωνος Γεμιστού, Η σοσιαλιστική Πολιτεία. Αθήνα, Πιτσιλός, 1997 [Ίστωρ, τχ. 3, Μάιος 1991, σσ. 127-130]
4. Σάββα Παρ. Σπέντζα, Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων. Οι οικονομικές, δημοσιονομικές και κοινωνικές του απόψεις. Αθήνα, Καρδαμίτσα, 1987. [Παρνασσός ΛΓ (1991) 392-395]
5. Savvas Spentzas, Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων. Οι οικονομικές, δημοσιονομικές και κοινωνικές του απόψεις. Athens 1996. [European Journal of the History of Economic Thought, 4(2) (1997) 369-370]
6. Χρήστος Σκουτέλας, Γεώργιος Γεμιστός-Πλήθων. Ο "αναγεννησιακός Έλλην" στα τελευταία χρόνια του Βυζαντίου. Αθήνα, Δημιουργία, 1995 [Παρνασσός ΜΑ' (1999) 436-438]
7. Georges Gemiste Plethon, Manuel d'Astronomie par Anne Tihon et R. Mercier. Louvain-la-Naeuve 1998. [εφημ. Εστία Πέμπτη 23-9-1999] [=γερμανιστί Orthodoxes Forum 14(1) (2000) 99-101]
8. Τρεις πρόσφατες πληθώνειες εκδόσεις [Βυζαντινός Δρόμος 15(2006) 341-350]
9. N. Siniossoglou, Radical Platonism in Byzantium. Illumination and Utopia in Gemistos Piethon, Cambridge (UK), Cambridge University Press, 2011, pp. xvi+454. ISBN 9781107013032 [Βυζαντινά Σύμμεικτα 22(2012), 413-429]
10. Πηνελόπη Καζά. Η ιστορικότητα των απόψεων του Γεωργίου Γεμιστού-Πλήθωνος για την κοινωνία και την πολιτική. Οι ανησυχίες και οι οραματισμοί του, Θεσσαλονίκη: Κ. & Μ. Σταμούλη, 2016, vi+360 σελ. [Βυζαντινά Σύμμεικτα 27 (2017), 479-480]
11. Γιάννης Σμαρνάκης, Βυζαντινή Αναγέννηση και Ουτοπία. Ο Πλήθων και το Δεσποτάτο του Μυστρά, Αθήνα: Ευρασία, 2017, 200 σελ. (Βυζαντινά Σύμμεικτα 27(2017), 481-484]
Γ. Λήμματα σε Λεξικό
Gemistos, Georgios (Plethon), Symbouleutikos pros ton Despoten Theodoron peri tes Peloponnesou logos "Denkschrift an den Despoten Theodor uber die Peloponnes"; Pros ton basilea Emmanuelon peri ton en Peloponnesou pragmaton logos "An den Kaiser uber die Lage auf der Peloponnes" [Lexi