ΠΡΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΡΙΣΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΧΡΙΣΣΟ

Παρουσίαση

Κέντρο της ιστορικής αφήγησης είναι η Κρίσα/Χρισσό, σήμερα Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Δελφών. Εξετάζεται ως τμήμα τού γεωφυσικού άξονα Παρνασσού-Κορινθιακού σε ιστορική αλληλοσυμπλήρωση για 4000 χρόνια με τους κατοικημένους χώρους Λυκώρεια/Πυθώ/Δελφούς/Καστρί, Κίρρα/Ξηροπήγαδο/Ιτέα και Άμφισσα/Σάλωνα. Με την απρόσκοπτη επικοινωνία όλων, διακινούνταν ελεύθερα άνθρωποι, αγαθά και υπηρεσίες μεταφέροντας κατά περιόδους το διοικητικό κέντρο από τη μία περιοχή στην άλλη.
Στο βιβλίο τεκμηριώνονται τα ακόλουθα:
- Η ιστορική προσφορά των Προελληνικών πόλεων Λυκώρειας και Πυθούς ως θεμελιωτές του πρωταρχικού Μαντείου της Θεάς Γης.
- Η Μυκηναϊκή Κρίσα, κυρίαρχη στον Γεωφυσικό Άξονα Παρνασσού - Κορινθιακού, προσέδωσε στο Μαντείο της Θεάς Γης Πανελλήνιο χαρακτήρα και μέσω του εμπορίου συνέβαλε στην αναγνώριση της Ιερότητάς του σε όλον τον Ανατολικό Μεσογειακό χώρο. Αυτή τη συμβολή αναγνώρισε ο Όμηρος ονομάζοντας την Κρίσα "Ζαθέη" Ιεροτάτη.
- Η Προκλασική Πόλη-Κράτος Κρίσα αναπτύχθηκε από τον 9ο-6ο αιώνα π.Χ. στα ερείπια της Έξω Μυκηναϊκής Πόλης Κρίσα, κληρονομώντας τα εδάφη και την ιστορική της παρακαταθήκη. Αυτή θα συγκρουστεί και θα καταστραφεί από τις συνασπισμένες με το Μαντείο του Απόλλωνα ισχυρές Ελληνικές Πόλεις, κατά τον 1ο Ιερό Πόλεμο, και στα εδάφη της θα θεμελιωθεί η Θρησκευτική Αυτοκρατορία του Μαντείου του Απόλλωνα μέχρι και τα Πρωτοχριστιανικά Χρόνια που θα γραφεί ο Επίλογός του.
- Μετά τον 7ο μ.Χ. αιώνα αναδείχτηκε η Κρίσα ως σημαντική Πρωτεύουσα Επαρχίας με το επικοινωνιακό όνομα Χρισσό δεχόμενη τον πληθυσμό Δελφών και Κίρρας.
- Η Άμφισσα και το Χρισσό ακολούθησαν παράλληλη ανοδική πορεία ως αξιόλογα διοικητικά κέντρα στο Βυζάντιο, στην Φραγκοκρατία, στην Τουρκοκρατία και στο ελεύθερο Ελληνικό Κράτος.
Στο βιβλίο δίνεται απάντηση στα εξής ιστορικά ερωτήματα:
- Με ποιες διαχρονικές αξίες και με ποιους διπλωματικούς ελιγμούς το Μαντείο των Δελφών παρέμεινε για 3000 χρόνια αξιοσέβαστος χώρος.
- Με ποιες εθνικές αξίες η Κρίσα/Χρισσό διατηρήθηκε στην ιστορία για 4000 χρόνια.
- Με ποιους ευέλικτους διακανονισμούς πέτυχαν οι δύο ιστορικές πόλεις Άμφισσα και Χρισσό να συνεκμεταλλευτούν την ενιαία πεδιάδα 50.000 στρεμμάτων στη διάρκεια των μεγάλων πολυεθνικών Αυτοκρατοριών του Βυζαντίου, των Φράγκων και των Οθωμανών, δημιουργώντας ισχυρή αστικοποιημένη τάξη γαιοκτημόνων. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ανθρωπογεωγραφία της αρχαίας Φωκίδας
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Προχριστιανική Κρίσα και Μεταχριστιανικό Χρισσό Μία διαρκής ιστορία 4000 χρόνων
Παράγοντες Ιστορικής Εξέλιξης
Προ-Έλληνες και Προ-Ελληνικός Πολιτισμός στον γεωφυσικό άξονα Παρνασσού-Κορινθιακού
Η κάθοδος των Ελλήνων στον γεωφυσικό άξονα Παρνασσού-Κορινθιακού. Η στρατηγική επιλογή του λόφου της Κρίσας για την ίδρυση ομώνυμης Πόλης
Αιολική Ακρόπολη Κρίσας 1800 -1550 π.Χ.
Μυκηναϊκή Ακρόπολη Κρίσας 1500/1550-1100
Οι Χερσαίοι και θαλάσσιοι εμπορικοί δρόμοι από και προς την επικράτεια της Κρίσας
Οι Μεγάλες Αυτοκρατορίες στην Ανατολική Λεκάνη της Μεσογείου Θαλάσσης κατά την Μυκηναϊκή Εποχή 1550-1100 π.Χ. και η κατάρρευση όλων
Υπομυκηναϊκή και Πρωτογεωμετρική εποχή 1150 -800 π.Χ.
Χωροταξία των κατοικημένων χώρων από το Ιερό Μαντείο μέχρι την Κίρρα από τα τέλη του 8ου και τον 7ο π.Χ. αιώνα
1ος Ιερός Πόλεμος 596-586 π.Χ.
Νέα τάξη πραγμάτων μετά τον 1ο Ιερό Πόλεμο 6ος-4ος π.Χ. αιώνας
Η ιστορική καταγραφή της Κρίσας ως παραλιακού οικισμού
Η Μεταπολίτευση. Το τέλος του πολιτικού συστήματος της Πόλης-Κράτους με τη δύναμη των όπλων του Φιλίππου Β' Βασιλέως των Μακεδόνων
Ελληνιστική (331π.Χ. - 146 π.Χ.) και Ρωμαϊκή Εποχή (146 π.Χ. - 330 μ.Χ.). Οι πολιτικοί και οι φιλοσοφικοί μετασχηματισμοί επηρεάζουν τη ζωή στο Ιερό Τέμενος του Απόλλωνα και επηρεάζουν τους οικισμούς του Κρισαίου Πεδίου
Πρωτοχριστιανική/Πρωτοβυζαντινή εποχή 4ος - 7ος μ.Χ. αιώνας
Η εξέλιξη του συνοικισμού της Πλαγιάς σε αυτοδιοίκητη κοινότητα Χωρίου με το όνομα Χρισσό
Το Χρισσό ως Πρωτεύουσα Επαρχίας, τον 9ο - 12ο μ.Χ. Αιώνα. Τα χρόνια της ακμής
Η Φραγκοκρατία στην περιοχή Σάλωνων και Χρισσού 1204-1397
Η ταραγμένη εποχή μεταξύ του τέλους της Φραγκοκρατίας και της αρχής της Τουρκοκρατίας
Η Ελλάδα στην Τουρκοκρατία 1453-1821
Η πανίσχυρη Οθωμανική Αυτοκρατορία του 16ου αιώνα
Η Επανάσταση και η θυσία του Φιλοθέου, Μητροπολίτη Σαλώνων
Ο 18ος αιώνας χαρακτηρίζεται από μια πνευματική αναγέννηση του υπόδουλου Ελληνισμού
Το επαναστατικό κίνημα στην Ελλάδα με την ηγεσία των Ρώσων αδελφών Ορλώφ το 1770 και τα επακόλουθα στα Σάλωνα και στο Χρισσό
Προεπαναστατικά χρόνια στην Επαρχία Σαλώνων
Η έναρξη της Επανάστασης του 1821 στην Επαρχία Σάλωνων. Το 1ο έτος της Επανάστασης
Οι Ελληνικοί Αγώνες 1822-1829
Η σταθερή ανάπτυξη του Χρισσού από τα πρώτα Μεταεπαναστατικά Χρόνια. Το Χρισσό ως πρωτεύουσα του Δήμου Κρίσας
Η εκκλησιαστική ιστορία του Χρισσού από την Πρωτοχριστιανική εποχή μέχρι τον καταστρεπτικό σεισμό του 1870
Οι ναοί του Αγίου Νικολάου, του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και του Αγίου Βασιλείου στο Χρισσό του τέλους του 19ου και αρχές 20ού αιώνα
Αστική αρχιτεκτονική στο Χρισσό τον 19ο αιώνα
Κατάλογος Χρισσαϊτών Αγωνιστών του 1821 τιμηθέντων από το Ελληνικό Κράτος
Περιηγητές
ΕΠΙΛΟΓΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ