ΔΕΝΔΡΟΚΗΠΟΣ

Παρουσίαση

Ο Γ. Θέμελης, σύγχρονος ποιητής από τους πιο σύγχρονους, είναι κομιστής μιας εξουθενωτικής μαρτυρίας. Διότι μας μεταφέρει, χωρίς στεφάνι στο κεφάλι μας, στους χώρους της οντολογικής ένδειας. Εκεί που σμίγουν και που καταλήγουν όχι μόνον η ποίηση, αλλά και η θρησκευτική εμβίωση και η φιλοσοφική ενόραση. Αν ποίηση είναι ο εντεύθεν χώρος της δαψίλειας, τότε η πνευματική αυτή λειτουργία που μας μεταφέρει στις εκείθεν εσχατιές της οντολογικής στέρησης δεν πρέπει να ονομάζεται ποίηση. Ο Jean Wahl ύστερα από τ εμπειρίες του Χάιντεγκερ σημειώνει την πορεία μας μ' αυτό τον λόγο: vers la fin de I' ontologie. Κι εμείς θα μπορούσαμε αντιστοίχως να πούμε: vers la fin de la poesie. Μήπως ύστερα από τον Κίρκεγκωρ δεν πρέπει να σκεφτόμαστε πως πορευόμαστε vers la fin de la religion; Αλλά στην ουσία πρόκειται για vers la fin des distinctions: Όλα τούτα βεβαίως με τη σημασία της εκείθεν ενότητας, όχι με τη σημασία της εντεύθεν διασποράς.
Είπαμε τον ποιητή Θέμελη πιο σύγχρονο από τους σύγχρονους, επειδή μας μεταφέρει στις ακραίες συνειδητοποιήσεις του αιώνα μας. Εκεί όπου εγκαταλείπονται οι χώροι που με αρκετή δόση ευλογημένης αφέλειας εκαλλιέργησε ο άνθρωπος και εξανθρώπισε το εχθρικό περιβάλλον και το έκαμε κατοικήσιμο. Αλλά άνθρωπος είναι αυτός που αναζητάει πάση θυσία την αλήθεια. Και σ' αυτό το εξανθρωπισμένο περιβάλλον μόνον η αλήθεια δεν κατοικεί. Διότι κατεφάνη εν τέλει πως οι κατοικήσιμες αλήθειες ήσαν ψεύδη, συμβιβασμοί, αφέλειες, συμφέροντα, εγωισμοί, μικρόνοιες. Κι αυτό το φώναξε όσο πιο απεγνωσμένα μπορούσε ο Νίτσε.
Και φθάσαμε σε τούτο το παράξενο σημείο: να σπεύδωμε προς μιαν αλήθεια που μας σκοτώνει.
Οντολογική ένδεια σημαίνει αφαίρεση όλων των συμβεβηκότων, όλων των επιθετικών προσδιορισμών, που δεν συνιστούν την ουσία του Όντος. [...] (Από το επίμετρο του Χρήστου Μαλεβίτση)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
Μηνιαία Επιθεώρησις Σάμου (1923-1925)
Βραδινές ώρες
Στων απείρων τ' άγνωστα
De Profundis
Μέσα μου
Ολημερίς
Στου δειλινού το φέγγος
Μακεδονικές Ημέρες (1932)
Ορχήστρα
Δοξαστικό
Το φτεροκάραβο
Εσωτερική Συμφωνία
Ερημιά
Μακεδονικές Ημέρες (1935)
Μόνωση
Ψυχή
Μακεδονικές Ημέρες (1936)
Ο τυφλός που ανέβλεψε
Γυμνό Παράθυρο (1945)
Είπα ν' αφήσω
Κυμοθόη Ι-VIII
Απογύμνωση
Ελεγεία σ' ένα νήπιο που πέθανε από πείνα
Ένδυμα
Επάνω στα ίχνη
Επιστροφή
Σημάδια
Φάντασμα
Φθορά
Χαλασμένη βρύση
Χώμα
Άνθρωποι, και Πουλιά (1947)
Άγαλμα
Απλωμένη κηλίδα
Βήματα
Κάτω απ' το θόλο
Κυοφορία
Μορφή καθαρή
Προσευχή
Στους ίσκιους των ασωμάτων
Χαμένο αίμα
Χωρίς χέρια
Αναπνέω και κοιτάζω
Αμίλητα πεθαίνουν
Απ' τον καιρό
Απουσία πικρότερη
Είναι για σένα
Άφησε να κοιτάξω
Είχα βάψει το μέτωπο
Έκρυψες
Με βρήκε η νέα ημέρα
Οραματίζομαι
Περπατώ μέσα στους κάμπους
Πώς μπορείς
Ελληνική γη
Η κοιμωμένη
Ραψωδία στη θάλασσα του Αιγαίου
Ο γυρισμός (1948)
Πρώτη ραψωδία, Ο βασιλιάς των ταξιδιών
Δεύτερη ραψωδία, Η νήσος των ναυαγών
Τρίτη ραψωδία, Κίρκη
Τέταρτη ραψωδία, Νέκυια
Πέμπτη ραψωδία, Η σκιά του απέθαντου
Έκτη ραψωδία, Ο γυρισμός
Έβδομη ραψωδία, Ακροτελεύτιος ύμνος
Ωδή για να θυμόμαστε τους ήρωες (1949)
Προοίμιο
Ελεγείο μοναχικό του Ανδρέα Κάλβου
Επίλογος
Ακολουθία (1950), Ι-XV
Συνομιλίες (1953)
Αναζήτηση
Συνοδεία
Ερημιά
Διαδρομή
Παρουσία
Θεσσαλονίκη, Ι. Τοπίο
Θεσσαλονίκη, II. Μεσονύχτιο
Θεσσαλονίκη, III. Μεταμεσονύχτιο
Προσδοκία
Ξύλινη σκάλα
Δενδρόκηπος (1955)
Ι
II
III, α. Ιντερμέδιο
IV
V
VI
VII, β. Ιντερμέδιο
VIII
IX
Χ
Το πρόσωπο και το είδωλο (1959)
Ι. Σκηνές από την έκπτωση
ΙΙ. Το πρόσωπο και το είδωλο
III. De rerum natura
IV. Ευρυχωρία
Φωτοσκιάσεις (1961)
Ι-XVIII
Τοπίο και όργανο
Αντήχηση
Καθώς ξίφος γυμνό
Μελωδία
Οδοιπόροι
Σημεία και σύμβολα
Γυναικεία ονόματα
Ίχνη ομορφιάς
Κατοικία
Οι Απόντες
Υμέναιος
Συνάντηση
Η Μόνα παίζει (1961)
Ι. Κούκλες
III. Φάτνη
IV.-VII. (Ζώα, Πράγματα, Υποστάσεις)
Ι. Μεταμφίεση
ΙΙ. Ενατένιση
III. Κελάδημα
IV. Κρυφτούλι
Το δίχτυ των ψυχών (1965)
Αλλιώς ωραίος
Αρχαγγελικό σπαθί
Θυρόφυλλα
Πράγμα φτωχό
Τα πράγματα που σε καθρέφτισαν
Το άλλο σώμα
Το δίχτυ των ψυχών
Ανάσταση
Θαμπό καθρέφτισμα
Κάτι να μείνει
Κήπος κλειστός
Ο άλλος
Συναποθανούμενοι
Πλαγγόνες και αγάλματα
Μελέτη ψυχής (Ι)-(VII)
Το δίχτυ των ψυχών II (1968)
Άγαλμα
Αλλιώς ωραία
Αντανάκλαση
Αποδημητικά
Αποδημία
Άφωνη γλώσσα
Έξω από μας
Έπαρση
Κλίμακα
Κοιμητήριο
Κοινωνία
Μαθητεία
Μεσουράνιο φεγγάρι
Μουσική
Πυρπόληση
Σιγά-σιγά
Χειμωνιάτικη φωτιά
Έξοδος (1968)
Πυκνή σκιά μου
Σύναξη σιωπής
Αναμονή (1970)
Ars Poetica (1974)
Ars Poetica, 1
Ars Poetica, 3
Ars Poetica, 5
Τα Βιβλικά (1975)
Βόθυνοι
Σόδομα και Γόμορρα
Το κακό πουλί
Επίμετρο: Χρήστος Μαλεβίτσης