ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΙΩΒ

Παρουσίαση

Όπως μας προειδοποιεί ο Γιούγκ στο προλογικό του σημείωμα, η "Απάντηση στον Ιώβ" είναι ίσως το πιο παθιασμένο βιβλίο του, ή τουλάχιστον το πιο παθιασμένο από τα επιστημονικά του έργα. Πρωτοδημοσιεύτηκε το 1952 στα Γερμανικά και αποτελεί μέρος του 11ου τόμου των "Απάντων" του.
Ο Γιούγκ είχε καταπιαστεί με το θέμα του Χριστιανικού μύθου και του Θεού πιο θεωρητικά στο βιβλίο του "Αιών", ένα ή δύο χρόνια νωρίτερα από τον "Ιώβ". Αν εφαρμόσουμε το κλασσικό Γιουγκιανό μοντέλο κατανόησης, την Τυπολογία, για να εντοπίσουμε την αντίθεση ανάμεσά τους, θα ανακαλύψουμε ότι για τη συγγραφή του "Αιών" ο Γιούγκ χρησιμοποίησε τη λειτουργία της Σκέψης και της Διαίσθησης, αλλά στον "Ιώβ" άφησε να ξεσπάσει ελεύθερη η διάσταση του Συναισθήματος και μίλησε μέσα από την καρδιά του. Σε ένα γράμμα του στην Aniela Jaffe, αναφέρεται στην "Απάντηση στον Ιώβ" ως παράδειγμα για το πως "το πνεύμα αρπάζει κάποιον από τον σβέρκο" και τον αναγκάζει να υποκύψει στις απαιτήσεις του.
Το θέμα του βιβλίου είναι ο Θεός. Η κυοφορία του στο ασυνείδητο του Γιούγκ κράτησε πολύ, επειδή η αναζήτηση ξεκίνησε νωρίς. Άρχισε με την παιδική ανάγκη για κατανόηση της διττής φύσης του Θεού, συνεχίστηκε σε όλη την ενήλικη ζωή του και κορυφώθηκε σε αυτό το "μικρό βιβλίο", όπως το αποκαλεί ο ίδιος, που το έγραψε όταν ήταν εβδομήντα-έξι ετών. Η ανάγκη για κατανόηση δεν είχε εξασθενήσει με την ηλικία, ούτε η ικανότητά του να ταράζει τα νερά.
Ο Θεός, για τον Γιούγκ, ήταν ζωντανός. Πάλευε μαζί του, όπως ο Ιώβ ή όπως ο ίδιος ο Χριστός, που και οι δύο αναρωτιόντουσαν γιατί τους εγκατέλειψε. Μετά τη θεομηνεία του β' Παγκοσμίου Πολέμου και τις προσωπικές καταστάσεις μιας μακράς, γεμάτη αγώνες ζωής, ίσως να αναρωτιόταν και ο ίδιος ο Γιουγκ. Έγραψε τον Ιώβ μετά τον πόλεμο, "μετά την καταστροφή", αναλογιζόμενος τη φρίκη και τον παραλογισμό ενός κόσμου πιο τρελλού από τον δικό μας. Θα ήταν λοιπόν καλό να "τείνουμε το ους" σε όσα έχει να πει και να διαλογιστούμε πάνω στην πραγματικότητα του Καλού και του Κακού, την απανθρωπιά, την παραφροσύνη, και τη σκοτεινή πλευρά της φύσης του άνθρωπου και του Θεού. [...]
Οι εξηγήσεις που δίδει ο Γιούγκ στην Απάντηση στον Ιώβ, η ανάλυση των κειμένων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, και πάνω από όλα, η ανάλυση της φύσεως του Θεού, στοιχειοθετούν ένα αριστοτεχνικό σε σύλληψη έργο, όχι μόνο για τον πνευματικό πλούτο που περιέχει αλλά και για τη βιβλική του ευρυμάθεια. Οι απίστευτες γνώσεις του γύρω από την Αγία Γραφή και τη συγκριτική Ιστορία των Θρησκειών, μαζί με την ψυχολογική, μακρόπνοη θέαση της "συλλογικής" πνευματικής εξέλιξης, καθιστούν το έργο αυτό μισο-προφητικό. Παρ' όλα αυτά, η ανάλυση του Γιούγκ για τον Θεό δεν παύει να είναι μία Γιουγκιανή θεώρηση, μία προέκταση δηλαδή της προσωπικής ψυχολογίας του Γιούγκ - "μία υποκειμενική εξομολόγηση", όπως τα ο θέτει ο ίδιος.
Κάθε συζήτηση για τον Θεό, ανεξάρτητα από το αν τελικά αποδειχθεί ότι ο Θεός είναι υπερβατικός ή ατομικός, αποκαλύπτει το ίδιο το πρόσωπο που την κάνει -ένα είδος τεστ ανθρώπινης "προβολής" επάνω στον Θεό. Διότι όπως ο Γιούγκ παλεύει με το Καλό και το Κακό εντός της Θεότητας, το ίδιο παλεύει, ως ένα σημείο τουλάχιστον, με το καλό και το κακό μέσα του -πόσω μάλλον σήμερα που το θέμα του "εν ημίν Θεού" έχει γίνει αποδεκτό από μεγάλο μέρος του σύγχρονου Χριστιανισμού.
Στο τέλος, όπως ο Ιώβ, ο Γιούγκ υποκλίνεται μπροστά στο άφατο μυστήριο, αλλά όχι προτού βυθιστεί στο πανάρχαιο πνευματικό αίνιγμα και αντιπαλέψει μαζί του. Ο Γιούγκ δεν ήταν αγνωστικιστής. Πίστευε ότι ο Θεός υπάρχει, αλλά η Απάντηση στον Ιώβ φανερώνει ότι η πάλη του με την πεμπτουσία του Θεού συνεχιζόταν. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος Μεταφράστριας
Προλογικό Σημείωμα C. G. Jung
LECTORI BENEVOLO
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΙΩΒ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ