ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΤΙΣ ΔΥΟ ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Παρουσίαση

Η "Α' Θεσσαλονικείς", θεωρείται ως η αρχαιότερη από όλες τις επιστολές του Αποστόλου Παύλου και γράφηκε από την Κόρινθο κατά τη δεύτερη περιοδεία του Παύλου έναν περίπου χρόνο μετά την αποστολική σύνοδο της Ιερουσαλήμ. Απευθύνεται στους νεοφώτιστους χριστιανούς της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι πριν από λίγο καιρό επέστρεψαν "προς τον Θεόν από των ειδώλων δουλεύειν Θεώ ζώντι και αληθινώ" (1,9). Είναι γραμμένη με πολλή αγάπη και έκδηλο ενθουσιασμό και τρυφερότητα, γιατί "το ευαγγέλιον του Θεού" έγινε αποδεκτό από τους Έλληνες κυρίως κατοίκους της μεγαλούπολης Θεσσαλονίκης, η οποία είχε έντονο ειδωλολατρικό χρώμα, ισχυρή ιουδαϊκή παρουσία, υψηλό πολιτιστικό επίπεδο και μεγάλη ακτινοβολία τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία.
Η επιστολή είναι πάντοτε επίκαιρη και έχει μεγάλο θεολογικό ενδιαφέρον. Με απλή και κατανοητή γλώσσα και τρυφερό ύφος ο Παύλος συμβουλεύει τους πιστούς "ως πατήρ τέκνα εαυτού" (2,11) να αντιμετωπίζουν τα πρακτικά και θεωρητικά προβλήματά τους πάντοτε στα εκκλησιολογικά πλαίσια και στη σωτηριολογική προοπτική. Ο σημερινός άνθρωπος αγνοεί ή περιφρονεί τη διάσταση αυτή. Επιμένει να περιορίζει και να εξαντλεί τα ενδιαφέροντά του σε υλικές μόνον επιδιώξεις γι' αυτό και κυριαρχείται από άγχος, απόγνωση και απελπισία.
Στην ιστορία του κανόνα των βιβλίων της Καινής Διαθήκης η Δευτέρα επιστολή προς Θεσσαλονικείς είναι πάντοτε παρούσα και πάντοτε τοποθετείται μετά την Πρώτη επιστολή. Παρουσιάζει πολλά προβλήματα, εισαγωγικά και ερμηνευτικά, τα οποία επισημάνθηκαν πριν από αιώνες και στοχεύουν στη γνησιότητα της επιστολής. Όμως, όλες οι συζητήσεις γύρω από τη γνησιότητα ή μη της Β' Θεσ. δεν έχουν καμιά επίδραση στην κανονικότητα και τη θεοπνευστία της επιστολής. Ικανοποιούν μόνο την επιστημονική περιέργεια των ερευνητών. Η εκκλησία τη θεωρεί ανέκαθεν ως επιστολή του Απ. Παύλου, την συμπεριέλαβε από πολύ νωρίς στον κανόνα της, αναγνωρίζει σ' αυτή τη διδασκαλία της, και εγγυάται την ορθότητα του περιεχομένου και τη θεοπνευστία της.
Ο σκοπός του παρόντος ερμηνευτικού υπομνήματος είναι να βοηθήσει όσους επιθυμούν να γνωρίσουν το λυτρωτικό μήνυμα του ευαγγελίου, αλλά και όσους έχουν ευρύτερες επιστημονικές απαιτήσεις για τα θέματα της παύλειας θεολογίας και εσχατολογίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
Η ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η πόλη της Θεσσαλονίκης
2. Η επίσκεψη του Παύλου στη Θεσσαλονίκη και η ίδρυση της εκκλησίας
3. Τόπος, χρόνος και περιστατικά συγγραφής της επιστολής
4. Γνησιότητα και ενότητα της επιστολής
5. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και περιεχόμενο της επιστολής
6. Η αξία και το μήνυμα της Α' Θεσ. για την εποχή μας
1. ΠΡΟΟΙΜΙΟ 1.1
2. Ο ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1,2-3,13
2.1. Ευχαριστίες προς τον Θεό για τη σταθερότητα των Θεσσαλονικέων στη νέα πίστη 1,2-10
2.2. Η συμπεριφορά του Παύλου προς τους Θεσσαλονικείς 2,1-12
2.3. Οι καρποί του κηρύγματος του Παύλου στη Θεσσαλονίκη 2,13-16
2.4. Η φροντίδα τον Παύλου για τη χριστιανική εκκλησία της Θεσσαλονίκης. Αποστολή του Τιμοθέου στην πόλη 2,17-3,13
2.4.1. Άκαρπες προσπάθειες του Παύλου να επισκεφθεί τη Θεσσαλονίκη 2,17-20
2.4.2. Αποστολή του Τιμοθέου στη Θεσσαλονίκη 3,1-5
2.4.3. Οι ευχάριστες ειδήσεις του Τιμοθέου από τη Θεσσαλονίκη 3,6-10
2.4.4. Ευχές προς τον Θεό για τη στήριξη των χριστιανών 3,11-13
3. Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ. ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΗΘΙΚΗ ΖΩΗ ΕΝΟΨΕΙ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΑΥΤΩΝ 4.1-5.24
3.1. Προτροπές για ηθική καθαρότητα και φιλαδελφία 4,1-12
3.2 Η ανάσταση των νεκρών 4,13-18
3.3 Ο χρόνος της δευτέρας παρουσίας του Χριστού 5,1-11
3.4. Παραινέσεις για τη συμπεριφορά των πιστών μέσα στην κοινότητα 5,12-24
4 ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5,25-28
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
Ο ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3
ΤΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ Α' ΘΕΣ 5,15
Η ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η γνησιότητα της επιστολής
2. Σύγκριση της Β' με την Α' Θεσ. και χρονολογική σειρά τους
3. Ενότητα, παραλήπτες, χρόνος και τόπος συγγραφής της επιστολής
4. Περιεχόμενο
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ Β' ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ
1. ΠΡΟΟΙΜΙΟ 1,1-2
2. Η ΔΙΚΑΙΗ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 1,3-12
2.1. Ευχαριστίες προς τον Θεό και έπαινοι προς τους θεσσαλονικείς 1,3-4
2.2. Η τιμωρία των διωκτών και η δικαίωση των διωκομένων 1,5-10
2.3. Προσευχή για εκπλήρωση κάθε αγαθής προσδοκίας των χριστιανών της Θεσσαλονίκης 1,11-12
3. Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΙ, «ΤΟ ΚΑΤΕΧΟΝ», Η ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ, Η ΤΕΛΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 2,1-17
3.1. Προτροπές για αποφυγή όσων ισχυρίζονται ή θα ισχυρισθούν ότι η ημέρα του Κυρίου όπου να 'ναι έρχεται ή είναι παρούσα 2,1-2
3.2. Η αποστασία και ο άνθρωπος της ανομίας 2,3-4
3.3. Ο λόγος καθυστερήσεως της παρουσίας, «το κατέχον» και «ο κατέχων» 2,5-7
3.4. Η κατάργηση του ανόμου από το Χριστό 2,8
3.5. Η δράση του ανόμου και η τελική κρίση 2,9-12
3.6. Ευχαριστίες του Παύλου προς το Θεό και προτροπές προς τους Θεσσαλονικείς 2,13-17
4. ΠΡΟΤΡΟΠΕΣ, ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ 3,1-16
4.1. Έκκληση προς τους Θεσσαλονικείς να προσεύχονται για το έργο του Παύλου 3,1-15
4.2. Συμβουλές για τους άτακτους και τους άεργους 3,6-16
5. ΕΠΙΛΟΓΟΣ 3,17-18
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4
Ο «ΚΑΤΕΧΩΝ» ΚΑΙ ΤΟ «ΚΑΤΕΧΟΝ» ΣΤΗ Β' ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5
«Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ» ΚΑΙ «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΟΜΙΑΣ» ΣΤΗ Β' ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6
ΟΙ «ΜΗΔΕΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΑΛΛΑ ΠΕΡΙΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ» ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Βιβλιογραφία
Πίνακας βιβλικών χωρίων
Πίνακας συγγραφέων
Πίνακας θεμάτων