ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ

Παρουσίαση

Η Καινή Διαθήκη μαζί με την Παλαιά Διαθήκη αποτελούν, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο αείμνηστος καθηγητής Ν. Ματσούκας, "...τους εκλεκτούς και εύχυμους καρπούς της παραδοσιακής ζωής" της Εκκλησίας, το περιεχόμενο των οποίων πρέπει να διερευνάται επιστημονικά.
Ειδικότερα ο κλάδος της θεολογίας της Καινής Διαθήκης ασχολείται κατά τρόπο συστηματικό με την καταγραφή της θεολογίας και της ηθικής που αναπτύσσονται στα κείμενα της Καινής Διαθήκης. Ουσιαστικά αποτελεί το τελευταίο στάδιο της έρευνας της Κ. Διαθήκης. Με άλλα λόγια, "αν η Εισαγωγή" στην Καινή Διαθήκη αποτελεί το προστάδιο και την απαραίτητη προϋπόθεση για μια κατά το δυνατό σωστότερη "Ερμηνεία" της Καινής Διαθήκης, η "θεολογία" της Καινής Διαθήκης αποτελείτο επιστέγασμα και τη συστηματική διατύπωση του περιεχομένου της διδασκαλίας της".
Ταυτόχρονα όμως η θεολογία της Καινής Διαθήκης από ορθόδοξη σκοπιά δεν υποκαθιστά τη γενικότερη θεολογία της Εκκλησίας, όπως αυτή είναι διατυπωμένη από τον επιστημονικό κλάδο της Δογματικής. Απλά η θεολογία της Καινής Διαθήκης αποτελεί το πρώτο -και ωε εκ τούτου σημαντικότερο- στάδιο έκφρασης της θεολογίας της εκκλησιαστικής παράδοσης.
Το παρόν έργο αποτελεί μια απόπειρα συγγραφής μιας Θεολογίας της Καινής Διαθήκης, για την σύνταξη του οποίου υιοθετούμε συγκεκριμένε επιστημονικές θέσεις, που αφορούν τον χαρακτήρα μιας θεολογίας της Κ. Διαθήκης. Αυτό δεν σημαίνει ότι απαξιώνουμε άλλες εναλλακτικές προτάσεις απλά θεωρούμε ότι με την επιλογή αυτή δίνονται καταλληλότερες λύσεις στα ποικίλα ζητήματα που εξετάζει ο εν λόγω επιστημονικός κλάδος και τα οποία εμφανίζονται και απαιτούν την λύση τους κατά την σύνταξη μιας θεολογίας της Καινής Διαθήκης. Ως εκ τούτου το έργο μας υπόκειται στην κρίση των ειδικών για το ορθό ή μη των όποιων επιλογών.
Στον παρόντα τόμο εξετάζουμε διάφορα εισαγωγικά θέματα μιας θεολογίας της Καινής Διαθήκης και την θεολογία των παύλειων επιστολών και της ιωάννειας γραμματείας.
Στον μέλλον θα συμπεριληφθεί και η εξέταση των θεολογιών των άλλων βιβλίων της Καινής Διαθήκης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Σύντομη παρουσίαση συγγραμμάτων και συναφών μελετών για την Θεολογία της Καινής Διαθήκης
Κύρια ζητήματα της Θεολογίας της Καινής Διαθήκης - Αξιολόγηση
Η Θεολογία της Κ.Δ. ως ανεξάρτητος επιστημονικός κλάδος
Ασυνέχεια και συνέχεια των παραδόσεων στην Κ.Δ. και Θεολογία της Κ.Δ.
Ποικιλομορφία και ενότητα στην Θεολογία της Κ.Δ.
Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΑΥΛΕΙΩΝ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Η θεολογία των πρωτοπαύλειων επιστολών
Ο πολιτισμός ως παράγοντας διαμόρφωσης της θεολογικής σκέψης του απ. Παύλου
Ο κύριος άξονας της θεολογίας του απ. Παύλου
Η Α' προς Θεσσαλονικείς επιστολη
Η Α' προς Κορινθίους επιστολή
Η Β' προς Κορινθίους επιστολή
Η προς Γαλάτας επιστολή
Η προς Φιλιππησίους επιστολή
Η προς Ρωμαίους επιστολή
Η θεολογία της δευτεροπαύλειων επιστολών
Η προς Κολοσσαείς επιστολή
Η προς Εφεσίους επιστολή
Η Β' προς Θεσσαλονικείς επιστολή
Οι ποιμαντικές επιστολές
Η θεολογική εικόνα του Παύλου στις Πράξεις των Αποστόλων
Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΕΙΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Ο Θεός
Ο Θεός ως Πατέρας
Ο Θεός και η κοινή δράση του με τον Υιό
Ο Θεός ως φως, αγάπη και πνεύμα
Ο Θεός στις επιστολές του Ιωάννη
Ο Χριστός
Η προΰπαρξη και ενανθρώπιση του Υιού του Θεού
Ο Υιός, ο απεσταλμένος από τον Πατέρα
Η ταυτότητα του Υιού
Η αυτοαποκάλυψη του Υιού. Οι "εγώ ειμί" εκφράσεις
Ο θάνατος, η ανάσταση και η εξύψωση και ο δοξασμός του Ιησού
Η επιστροφή του Υιού-Χριστού στον Θεό-Πατέρα και η δεύτερη έλευσή του
Το Άγιο Πνεύμα - ο Παράκλητος
Το Άγιο Πνεύμα
Ο Παράκλητος
Ο άνθρωπος
Απόλυτος προορισμός και ελευθερία βούλησης του ανθρώπου
Πίστη και απιστία
Βάπτισμα και Ευχαριστία
Η έμπρακτη αγάπη
Η διδασκαλία για τα έσχατα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΧΩΡΙΩΝ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ