ΓΕΝΟΣ ΜΕ ΔΥΟ ΓΛΩΣΣΕΣ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΙΤΑΛΙΚΑ)

Κριτικές για το προϊόν

Τον Ιούνιο του ‘16 έλαβα με το ταχυδρομείο έναν ολιγοσέλιδο μικρού σχήματος τόμο ποιημάτων του Αντόνιο Τομάζι στα γκρίκο. Δίγλωσσο, από τη μια τα γκρίκο, από την άλλη η ιταλική απόδοσή τους. Προηγήθηκε το e-mail του Giuseppe Evangelista. Με το γνωστό λακωνικό του ύφος με ενημέρωνε ότι ήταν καθ'οδόν το βιβλίο και μου έστελνε ένα βίντεο. Άνοιξα το βίντεο. Jeno ma diu glosse. Μια σειρά παλαιών φωτογραφιών, μουσική επένδυση Μάνου Χατζιδάκι και απαγγελία ενός ποιήματος με τίτλο Ida που συνοδευόταν από το κείμενο στα ιταλικά. Έμεινα άναυδος. Ανακάλυπτα μια ιστορία αναπάντεχη, την ιστορία ενός λαού μέσα σ’ έναν άλλο, συναντούσα ξεχασμένους τρόπους έκφρασης, λέξεις που είχα χρόνια ν’ ακούσω, που είχαν μείνει στο παιδικό μου μυαλό μεγαλώνοντας σε προσφυγική γειτονιά του Αιγάλεω. Διαβάζοντας τα ποιήματα του Τομάζι στα γκρίκο ένιωθα τη χαρά του παιδιού που ανακαλύπτει τον κόσμο, στη δική μου περίπτωση τον ανακάλυπτα εκ νέου, θυμόμουν. Κάθε λέξη που κατάφερνα να αποκωδικοποιήσω, να εντοπίσω τις ρίζες της, με γέμιζε ενθουσιασμό, ευτυχία. Πολλές φορές κυλούσαν αυθόρμητα τα δάκρυα, η ποίηση του Τομάζι είναι βασικά θλιμμένη, εκφράζει οργή, νοσταλγία, αγάπη για μια κουλτούρα που χάνεται μαζί με την ιστορία που κουβαλάει. «Περίμενε εφτού», άκουσα να λέει ένας άντρας στη γυναίκα του, που ο Τομάζι γράφει ettu’ και εγώ αρνιόμουν να το πιστέψω, όπως δυσκολεύτηκα να πιστέψω ότι ambro’ είναι το δικό μας μπρος – εμπρός. Γένος, τρομερή λέξη, μαγευτική, δείχνει τις ρίζες του καθενός, προκαλεί πόνο, αυτόν που βγαίνει από την ποίηση του Τομάζι.