ΣΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΑΝ ΤΗ ΘΩΡΙΑ ΤΟΥΣ

Παρουσίαση

Οι Μεταμορφώσεις του Οβιδίου (43 π.Χ. - 17 μ.Χ) αποτελούν την πιο "ευπώλητη" μυθολογική εγκυκλοπαίδεια της δυτικής λογοτεχνίας. Το ποίημα παρουσιάζει ένα σύμπαν σε κατάσταση μεταμορφωσιακού συναγερμού. Τεκμήριο της αυθαιρεσίας ή της δικαιοσύνης των θεών, οι αλλαγές μορφής σημαδεύουν ή σφραγίζουν ιστορίες όπου η ερωτική έξαψη, η γνήσια συναισθηματική αφοσίωση, οι ακραίοι αισθησιασμοί, τα μικρά και μεγάλα πάθη των θεών και των ανθρώπων δίνουν αφορμή για καλειδοσκοπικές αλλαγές του τόνου ανάμεσα στο τραγικό, το ειρωνικό, το κωμικό, το μπαρόκ και το ρομαντικό.
Στο βιβλίο ανθολογούνται και προσφέρονται σε έμμετρη μετάφραση είκοσι από τις πιο διάσημες ιστορίες των Μεταμορφώσεων. Η γενική εισαγωγή και τα δοκίμια που ακολουθούν καθένα από τα ανθολογημένα επεισόδια διευκρινίζουν τις ιστορικές και γραμματολογικές προϋποθέσεις των αφηγήσεων, επισημαίνοντας ταυτόχρονα την κατοπινή σταδιοδρομία τους στη λογοτεχνία και την τέχνη της Δύσης. Ο Οβίδιος των είκοσι αυτών διαδρομών κάνει νεύμα σε "αλαφροΐσκιωτους" αναγνώστες με σοβαρό κέφι. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Μέσα στο αυστηρό του μέτρο, ο στίχος του Παπαγγελή, που σποραδικά εμφανίζεται εύηχα ομοιοκατάληκτος, ανασαίνει απολύτως ελεύθερος εδώ το αποφασισμένο σχήμα, με τις 21 συλλαβές κάθε στίχου χωρισμένες σε ημιστίχια, σαν δεκαπεντασύλλαβος που αναπτύσσεται για να μην κινδυνέψει να ακουστεί φολκλορικός σε αυτιά που όλο και περισσότερο ξεκόβουν από την πίστη ότι η μουσική, επίθετη ή εσωτερική, αποτελεί απαραίτητο ποιητικό συντελεστή, δεν λειτουργεί πιεστικά και δεν ηχεί μονότονα. Η γλώσσα πάλι της μετάφρασης, ανεξίθρησκη, τρυγάει από όλα τα στρώματα της ελληνικής, για να συνυπάρχουν έτσι αρμονικά και χωρίς να "πικραίνουν την ακοήν", που θα 'λεγε ο Ροΐδης, ο "όχτος" με τον "όμβρο", ο "εχτρός" με το "επισταμένως", η "δούλεψη" με το "φρούδο", και το "σύντυχε" με τη "σεσημασμένη" και το "ονόματι". (ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ, Καθημερινή, 30/6/2009)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Ο Πόπλιος Οβίδιος Μυταράς και το πολυμορφικό μοντέλο: Προλεγόμενα στις Μεταμορφώσεις
Προοίμιο
Απόλλων και Δάφνη (1. 452-567)
Ιώ (1. 568-747)
Φαέθων (1. 748 - 2. 366)
Καλλιστώ (2. 401-531)
Ερμής και 'Αγλαυρος (2. 708-832)
Ακταίων (3. 143-252)
Ηχώ και Νάρκισσος (3. 318-510)
Πύραμος και Θίσβη (4. 55-166)
Ερμαφρόδιτος και Σαλμακίδα (4. 285-388)
Αράχνη (6. 5-145)
Πρόκνη, Τηρέας, Φιλομήλα (6. 424-674)
Δαίδαλος και Ίκαρος (8. 183-235)
Φιλήμων και Βαυκίδα (8. 620-720)
Ερυσίχθων (8. 740-878)
Βυλβίδα και Καύνος (9. 454-665)
Ίφις και Ιάνθη (9. 669-797)
Ορφέας και Ευρυδίκη (10. 8-62)
Πυγμαλίων (10. 243-294)
Μίδας (11. 100-145)
Κήυξ και Αλκυόνη (11. 410-748)
Επίλογος