Η ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Παρουσίαση

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας προσπαθεί να φωτίσει δύο πράγματα: τη σχέση γλώσσας/γλωσσών και διγλωσσίας και τη σχέση διγλωσσίας και μάθησης. Αναφέρεται στο πώς μαθαίνουν οι δίγλωσσοι μαθητές στο ελληνικό σχολείο και πώς τους διδάσκουν οι μονόγλωσσοι δάσκαλοί τους. Υπάρχει η εξής διάσταση: ο εκπαιδευτικός διδάσκει σε μία γλώσσα, αλλά ο μαθητής μαθαίνει μέσα από το σύνολο των γλωσσών του. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό και πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί να βοηθήσουν όποιους μαθητές δεν γνωρίζουν ακόμα καλά την Ελληνική να συμβαδίσουν με την υπόλοιπη τάξη; Ποιο το μαθησιακό, γλωσσικό, κοινωνικό όφελος της διγλωσσίας, πώς μπορεί ο εκπαιδευτικός να το μεγιστοποιήσει και ποια, εν τέλει, είναι η σχέση της διγλωσσίας με την Ελληνική; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα, στα οποία προσπαθεί να απαντήσει το βιβλίο αυτό, στη βάση ελληνικών και διεθνών ερευνητικών πορισμάτων και εκπαιδευτικών εμπειριών από διαφορετικά περιβάλλοντα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Ευχαριστίες
Εισαγωγή
Η αφορμή για αυτό το βιβλίο
Τι περιέχει και τι δεν περιέχει αυτό το βιβλίο
Μερικά ζητήματα ορολογίας
1. Γλώσσες και Διγλωσσία στον Κόσμο
2. Διγλωσσία, Γλωσσική Πολιτική και Σχολείο
3. Η Γλωσσική Κοινότητα
4. Η Γλώσσα στην Επικράτειά της
5. Γλωσσική Πολυμορφία και Γλωσσική Μετατόπιση
6. Η Πολυμορφία της Μίας Γλώσσας
7. Διγλωσσία: Μία Νέα Θεωρία σε Εξέλιξη
Διγλωσσία: Ζητήματα Προσδιορισμού
8. Διγλωσσία: Ζητήματα Δανεισμού και Μεταφοράς Γλωσσικών Στοιχείων
Το λάθος από μία άλλη σκοπιά
9. Πρώτη / Μητρική Γλώσσα
10. Πρώτη (Γ1), Δεύτερη (Γ2), Ξένη Γλώσσα ως Χρονική Ακολουθία και ως Ποιοτική Σχέση
11. Διγλωσσία και Εναλλαγή Κώδικα
(α): Η σχέση της Εναλλαγής Κώδικα με τη Διγλωσσία
(β): Η σχέση της Εναλλαγής Κώδικα με την "ορθότητα" και τα "λάθη" στη χρήση της γλώσσας
(γ): Η σχέση της Εναλλαγής Κώδικα με τη Μεταφορά Στοιχείων και τα Δάνεια ανάμεσα στις Γλώσσες
12. Η Σχολική Τάξη με Γλωσσική και Πολιτισμική Ετερότητα
(1): Οι Άλλες Γλώσσες των Μαθητών μας: Πρόβλημα, Δικαίωμα ή Κοινωνικός Πόρος;
(2): Σχέση Διγλωσσίας και Μάθησης
(3): Σχέση Διγλωσσίας και Εκμάθησης Γλώσσας
13. Η Ικανότητα στη Γλώσσα και η Σχολική Επίδοση
14. Διγλωσσία και Μάθηση: Οι Αντίπαλες και οι Συμπληρωματικές Υποθέσεις
Υπόθεση 1: Η Μέγιστη Δυνατή Έκθεση στη Γλώσσα Στόχο / Χρόνος ανά Δραστηριότητα
Υπόθεση 2: Χωριστή Υποκείμενη Γλωσσική Ικανότητα / Κοινή Υποκείμενη Γλωσσική Ικανότητα
Υπόθεση 3: Η Αλληλεξάρτηση των Γλωσσών
Υπόθεση 4: Τα Οριακά Επίπεδα (Threshold Hypothesis)
Υπόθεση 5: Καθημερινή Γλώσσα, Ακαδημαϊκή Γλώσσα, Διακριτές Γλωσσικές Δεξιότητες
Υπόθεση 6: Ημιγλωσσία, μία υπόθεση υπό απόσυρση
Υπόθεση 7: Η υπόθεση της Κατανοητής Εισερχόμενης Πληροφορίας
Υπόθεση 8: Ο Γραμματισμός, οι Γραμματισμοί και ο Διγραμματισμός ή το Συνεχές του (Εγ)γραμματισμού σε δύο γλώσσες
15. Προτάσεις Εκπαιδευτικών Παρεμβάσεων
Πρόταση 1: Γλώσσες - Έννοιες - Περιεχόμενο
Πρόταση 2: Μαθησιακό Περιβάλλον, Γνωστικές Δραστηριότητες και Διγλωσσία
Πρόταση 3: Το Πλαίσιο για την Ανάπτυξη της Ακαδημαϊκής Γλώσσας
Εστίαση στο Νόημα
Εστίαση στη Γλώσσα
Εστίαση στη Χρήση
Πρόταση 4: Ο Γραμματισμός ως κύριος μορφωτικός στόχος
Πρόταση 5: Παιδαγωγικός Προσανατολισμός
16. Αντί Επιλόγου
Βιβλιογραφία
Ελληνόγλωσση Βιβλιογραφία
Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία
Ευρετήριο ελληνικών ονομάτων
Ευρετήριο ξένων ονομάτων
Ευρετήριο Εκθέσεων Διεθνών και Εθνικών Οργανισμών
Τεχνικοί Όροι