ΛΑΥΡΙΟ

Παρουσίαση

Το έργο του Γιώργου Βαρθολομαίου "Λαύριο, Τα σκηνικά μιας παράστασης" δεν είναι μια θεματική συλλογή φωτογραφικού υλικού. Δεν είναι ακόμα ένα αφιέρωμα μνήμης στις περασμένες δόξες της μεταλλευτικής περιοχής της Λαυρεωτικής. Η εικαστική ματιά του φωτογράφου φέρνει μπροστά μας αυτό ακριβώς που λέει: τα σκηνικά μιας παράστασης που νομίζεις πως δεν περιμένει τελικά να παιχτεί αλλά παίζεται στο διηνεκές - πίσω από την πέτρα, τη σκουριά και το μεταλλικό χρώμα, πίσω απ' αυτό που βλέπουμε και πίσω από όσα η καταγραφή του ιστορικού μας έχει κάνει γνωστά τόσο για το αρχαίο αττικό χωριό με τα μεταλλεία του αργύρου όσο και για την ανθηρή βιομηχανική πόλη του 19ου αιώνα.
Αυτή η ιστορία ξαναγράφεται μέσα από την τέχνη της φωτογραφίας, τώρα όμως χωρίς ημερομηνίες και γεγονότα: μόνο με τις σκιές και τα συναισθήματα που η ανθρώπινη παρουσία αφήνει πίσω της. Έτσι, το εργοστάσιο της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου γίνεται ένας άχρονος χώρος, που μοιάζει να αναδύθηκε από ανασκαφή ή να ανακαλύφθηκε ναυάγιο στα βάθη του ωκεανού. Ένας κόσμος που, ακινητοποιημένος όπως είναι, μπορεί να ταξιδεύει με όλη την αίγλη και τη γοητεία του, σαν ένα από τα έργα της κλασικής δραματουργίας.
Τις φωτογραφίες του Βαρθολομαίου πλαισιώνουν τα εξαιρετικά κείμενα του Βασίλη Καρδάση, καθηγητή Οικονομικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και διευθυντή της νέας σειράς των εκδόσεων Gutenberg, η οποία και εγκαινιάζεται με το ανά χείρας έργο και έχει τίτλο "Τόποι και άνθρωποι". Έτσι, ο αναγνώστης περιδιαβαίνει ανάμεσα σε εικόνες και λέξεις που φέρνουν μπροστά του ένα σκηνικό το οποίο γίνεται το ίδιο παράσταση μέσα από τα ίδια του τα ερείπια. Παράσταση και ιστορική καταγραφή μαζί, όχι γιατί ο λόγος χρειάζεται την εικόνα ή η εικόνα τον λόγο, αλλά γιατί το ταξίδι είναι γνώση που ξεκινάει σίγουρα από κάπου και δεν τελειώνει ποτέ. (Άγιος Στέφανος, χειμώνας 2012, Γιώργος Δαρδανός, από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Λίγα λόγια από τον φωτογράφο
Σημείωμα του εκδότη
Εισαγωγή, του Φίλιππου Κάραμποτ
Αρχαία σκουριά
Το παρελθόν
Στο προσκήνιο του 19ου αιώνα: Από τον Κορδέλλα στον Σερπιέρη
Στην αφετηρία της διαμάχης με το Δημόσιο
Η κυβέρνηση, ο Συγγρός και ο Σερπιέρης
Η ωριμότητα
Η εργατούπολη
Απεργίες
Παραγωγή
Αντί επιλόγου