ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΕΣ

Παρουσίαση

Συμπληρώθηκαν 30 χρόνια από τότε που άρχισα, το 1984 στο "Βήμα" για τρία χρόνια στα "Νέα" μετά και επί 23 χρόνια ανελλιπώς. Σε εφημερίδες, δηλαδή εφήμερα πράγματα αυτό θα πει "εφημερίδα". Οι επιφυλλίδες όμως δεν μπορεί να είναι εφήμερες: είναι προϊόν μελέτης, ακόμη και απόσταγμα πολύχρονης συσσώρευσης γνώσεων πολλές, όχι μόνον οι δικές μου.
Σε ό,τι με αφορά, στο βάθος, καμιά φορά και στην επιφάνεια, τις επιφυλλίδες μου ενδιαφέρει η κοινωνία οι κοινωνικές πραγματικότητες - ο ιστορικός αναζητεί τις πραγματικότητες της κοινωνίας σε κάθε ιστορική στιγμή του παρελθόντος.
Επέλεξα, λοιπόν, λίγες από τις επιφυλλίδες που έχω γράψει η επιλογή έγινε με κριτήριο να μελετούν, στο μέτρο του δυνατού, τις κοινωνικές σχέσεις του εκάστοτε παρόντος να μελετούν πράξεις και ιδέες, κατά κανόνα των εξουσιών, που ωθούν σε αλλοίωση αυτών των σχέσεων, σε αλλαγές τους, σε ανατροπές - σε όλες τις όψεις, στο περιεχόμενο αυτού που ονομάζουμε κοινωνία.
Το ίδιο κάνουν, και μάλιστα σε επιθετικό, ίσως και ειρωνικό ύφος, όταν επιχειρείται η ακύρωση της επιστημονικής έρευνας που οδηγεί στην ιστορική αλήθεια τεκμηριωμένα, όταν για ιδεολογικούς λόγους τονίζονται οι ιστορικοί μύθοι, όταν γίνεται συνολική ιδεολογική χρήση της ιστορίας, όταν, τέλος, αγιοποιούνται ιστορικά πρόσωπα που έκαναν τα αντίθετα από αυτά που προβάλλεται ότι έκαναν.
Επιλογή μου ήταν επίσης να μην αλλάξω απολύτως τίποτε στο κείμενο όπως δημοσιεύτηκε: τα κείμενα έχουν και αυτά την ιστορία τους και εκφράζουν τις κοινωνικές προϋποθέσεις του βίου. Τέλος, προσπάθησα και εν πολλοίς, τουλάχιστον, επέτυχα να αφήσω τα όποια εσώψυχά μου μακριά από τα γραπτά μου: όταν τα εσώψυχα χτυπούν καμπάνες, αφήνουμε το μολύβι κάτω είναι άλλο ο συναισθηματισμός. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Ο κώνωψ και η κάμηλος
Η γενιά του φόβου
Το Προεδρικό Διάγγελμα και η Ιστορία
Οι θεσμοί και οι άνθρωποι
Εκείθεν και εντεύθεν
Πενήντα χρόνια
Καζαμίας 1991
Το ρόπαλο
"Τόλμη και γοητεία"
Ψυχόδραμα, δηλαδή!
Ιστορία, η ανωφελής (όπως κώνωψ, ο ανωφελής)
"Εκ στόματος κόρακος..."
Όταν...
Μεταμοντέρνοι φόβοι (1)
Μεταμοντέρνοι φόβοι (2)
Το νεκροταφείο
Καταγγελία
Ντροπή!
Σύμμεικτα, εξοχικά
Υπάρχουν!
Να σημειώσουμε "Χ";
Η "χάρις"
Η Ορθοδοξία, η Εκκλησία και το πάπλωμα
Εκλογικά αντιστασιακά
Μετεκλογικά αντιστασιακά
Για τους τέκτονες
Απετάξω τον μαρξισμόν; Απεταξάμην!
Το ποσοτικό και το ποιοτικό
Το μήνυμα και το χρέος
Εθνική Βιβλιοθήκη: SOS
Νέες μορφές εξουσίας
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής
Ενδεχομενικότητες και καταστασιακότητες και...
"Μετα-"συμψηφισμοί
Απολογία μιας γενιάς
"Ω, τι ωραία φωτοχυσία!"
"Προιξ θυγατρός..."
Η έναρξη του Εικοσιένα
Έληξε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος!
"Το φαινόμενον των κυψελών με τις μέλισσες..."
"Πρόκειται περί μαθητού αναρχικού"
Ανδραβίδα! Ανδραβίδα!
"... την Κατήν με τα ούλα της"
1821: Από τις αυτονομήσεις στην Ανεξαρτησία
Η ιστορία, οι ιστορικοί και άλλα ασήμαντα
Ο "άγιος", ο αγιογράφος και ο ιστορικός
Ο πιο ανθεκτικός μύθος
Σημεία των καιρών
Εμείς, "κάτι κονδυλοφόροι..."
Η ουρά του Οτζαλάν
Τα Human Rights του κ. Κλίντον
"Ο διάβολος"
Βία και φανατισμός
Το Τείχος και τα τείχη
"Το ρεαγιαδικόν αυτών επάγγελμα"
Για τον αριστερό λόγο
Χονδροειδής παραποίηση της Ιστορίας
Το παγόβουνο
Χάσαμε πάλι!
Η Παιδεία βλάπτει τον φασισμό!
Το πολιτικό κέρδος του "ΟΧΙ"
Να μάθουμε το Εικοσιένα
Τα του "Εαυτού" και τα του "Άλλου"
Παρίσι: η παγκόσμια γιάφκα!
Κοινωνία και πολιτική: η σύγκρουση
Η καρδιά του Μιαούλη
Πόλεμοι και πόλεμοι
Ποια η σχέση της σφαγής στο Ιράκ με τη δική μας Επανάσταση του '21
Επάγγελμα πρύτανης
Γιατί αναγορεύτηκε ο βασιλιάς Παύλος Επίτιμος Διδάκτορας της ΑΣΟΕΕ
Η κατά Χριστόδουλον Ιστορία
Και η δημοκρατική ευρωλιγούρα
Ερήμην της κοινωνίας
Η νέα θεολογία του ανορθολογισμού
Η σημερινή μας πραγματικότητα
Ιδεολογικές παρενέργειες της Τελετής Λήξης
Η κοινωνία σε σταυροδρόμι
Να κλείσουμε τους δρόμους επιστροφής
Καζαμίας 2005
Η Ιστοριογραφία σε ρόλο προφήτη
Για Δημοκρατία και Ελευθερία
Τότε που η κοινωνία εξεγειρόταν
Μια ζωή, πολλές ιστορίες
Και τι δεν είδαν τα ματάκια μου
Η ακύρωση των Δικαιωμάτων
Οι απόπειρες κατά του Διαφωτισμού
Το πιο χρήσιμο εμπόρευμα
Ιδεολογικές χρήσεις της τρομοκρατίας
Η αθέατη πλευρά της Σελήνης
"Σύνδεσμος Εθνικοφρόνων Ελασιτών"
Πολιτική και Εκκλησία
Τι σηματοδοτούν η εκλογή Αρχιεπισκόπου και προέδρου του ΣΥΝ
Ένας κόσμος που αλλάζει
Η κρίση είναι αλλιώτικη, βαθιά και διαρκής
Και "ελαστικό" διαιτολόγιο
Οι ανάγκες των εργαζομένων προσαρμόζονται στην ελαστική εργασία
Βίοι αγίων και εκμετάλλευση
Πράματα και θάματα με σκοπό το χρήμα
Βρώμισε πια ο τόπος
Η παράξενη κοινωνική σιωπή
Στα δίχτυα του Δικτύου
Ο Εμφύλιος και οι "μύθοι της Δεξιάς"
Η Ελλάδα 91 χρόνια πριν
Από το κούρεμα με την ψιλή ως την ισπανική γρίπη
Οι μύθοι της Επανάστασης
Το ιστορικό ψέμα και η ημιμαθής κοινωνία
Η άσκηση ιδεολογικής βίας
Ο ρόλος της Εκκλησίας στην τοπική κοινωνία
Ο παρεμβατικός λόγος
Ο ρόλος της Ιστορίας και της ιστοριογραφίας σήμερα
Το ιδεολογικό στίγμα του 1821
Για ποιους λόγους έγινε η Επανάσταση και ποιοι την οργάνωσαν
Οι νέοι σε απόγνωση
Οι συνέπειες της κρίσης στη ζωή και στην ψυχή των αυριανών πολιτών
Είναι η επιστήμη, ηλίθιε!
Πού μας πηγαίνει το μποζόνιο του Χιγκς
Περικοπές ψυχών
Η άλλη πλευρά της κρίσης: κοινωνική, πολιτιστική, ηθική
"Γενικαί επιστήμαι" και Ιστορία
Από συμπληρωματική γνώση, αιχμή του δόρατος της "εθνικής ιδεολογίας"
Κάν' το όπως στην Επανάσταση
Πώς μια οικονομική κρίση άναψε τη σπίθα της ελευθερίας και της προόδου
Η οδός Σταδίου
Ο κεντρικός δρόμος που συμβολίζει το πέρασμα της πόλης σε μια νέα εποχή
Με το χαμόγελο στα χείλη...
Από τον πολεμικό ενθουσιασμό του 1940 στη συλλογική κατάθλιψη του 2013