ΚΑΙ ΤΩΡΑ, ΑΝΘΡΩΠΑΚΟ;

Παρουσίαση

"Μόλις πριν λίγο βγήκε από του Λέμαν, προσωπάρχη των Καταστημάτων Μάντελ, ζήτησε μια θέση εκεί και την πήρε, μια επαγγελματική συναλλαγή πολύ απλή. Αλλά κάπου μέσα του ο Πίνεμπεργκ νιώθει ότι εξαιτίας αυτής της συναλλαγής, και παρόλο που βρίσκεται πάλι από την πλευρά εκείνων που βγάζουν τα προς το ζην, νιώθει πιο κοντά σ' αυτούς που δεν κερδίζουν τίποτε παρά σ' αυτούς που κερδίζουν πολλά. Είναι ένας απ' αυτούς, μπορεί από τη μια μέρα στην άλλη να βρεθεί κι αυτός εδώ να περιμένει, δε μπορεί να κάνει τίποτε γι' αυτό, τίποτε δεν τον προστατεύει. Αλληλεγγύη των υπαλλήλων, έκκληση στον γερμανικό λαό, η εθνική κοινότητα, υπάρχει μόνο μια κοινότητα, η μικροβιακή κοινότητα, δεν πα να ψοφήσεις, τι σημασία έχει, υπάρχουν εκατομμύρια σαν εσένα".

Αρχές της δεκαετίας 1930: Το γερμανικό κράτος αδυνατεί να πληρώσει τα χρέη του, οι ξένοι πιέζουν, οι μισθοί κατρακυλούν, οι απολύσεις είναι καθημερινό φαινόμενο, η ανεργία αυξάνεται ταχύτατα, οι Ναζί επίσης. Τρία χρόνια πριν ο Χίτλερ καταλάβει την εξουσία ο Γιοχάνες Πίνεμπεργκ και η αγαπημένη του Έμα, το Μανάρι όπως την αποκαλεί, μαθαίνουν πως πρόκειται να αποκτήσουν παιδί και αποφασίζουν να παντρευτούν. Εκείνος ελπίζει σε μια δεύτερη δουλειά, αλλά τελικά απολύεται και από αυτή που έχει. Αναγκάζονται να μετακομίσουν στο Βερολίνο και εκεί, ανάμεσα σε κομμουνιστές, Ναζί, Εβραίους, φτωχά νοικοκυριά, πολυτελείς επαύλεις, καμπαρέ και καταγώγια, προσπαθούν όχι απλώς να εξασφαλίσουν το ψωμί τους, αλλά και να διασώσουν την αξιοπρέπεια τους. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Τούτη δω η λογοτεχνία, του Χανς Φάλαντα, είναι λογοτεχνία κοινών μικρών ανθρώπων και τετριμμένων συμφορών. Πρώτα βάζουν στη δουλειά νόρμα, κι ο Γιοχάνες παλεύει να την πιάσει, και τέλος τον απολύουν - και το αντρόγυνο βρίσκεται να μένει ενδεές σε μια παράγκα έξω από την πόλη, αυτός ήδη στον δεύτερο χρόνο ανεργίας, εκείνη οικονομώντας κάποια χρήματα με ραψίματα και καρικώματα, και με τον Μπόμπιρα να έχει γεννηθεί, μοναδικό φως στη μουντή ζωή του Γιοχάνες.
Μα πίσω από το μικροαστικό δράμα των Πίνεμπεργκ, και υπαίτιά του, αναδεύεται και κοχλάζει μια κοινωνία δέσμια της ύλης (και ναζιστική οσονούπω). Στο μυθιστόρημα του Φάλαντα, όλοι μιλάνε για λεφτά, όλοι κυνηγούν τα λεφτά - είτε γιατί τα στερούνται, είτε γιατί δεν τα χορταίνουν. (Μιχάλης Μακρόπουλος, bookpress.gr, 22/8/2017)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή: Κώστας Κουτσουρέλης
Επίμετρο: Herbert Schwenk