ΕΜΦΥΛΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

Παρουσίαση

Το βιβλίο αυτό στηρίζεται στα μεθοδολογικά εργαλεία που προτείνουν η μικροϊστορία και οι θεωρίες των κοινωνικών δικτύων, ώστε με αφορμή τη μελέτη κάποιων ατομικών περιπτώσεων να εξετάσει φεμινιστικές κινήσεις στον οθωμανικό, τουρκικό και ευρύτερο Βαλκανικό χώρο από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα ως και το Μεσοπόλεμο σε συνάρτηση με τη δόμηση αστικών υποκειμενικοτήτων και τη συγκρότηση κοινωνικών δικτύων στα περιβάλλοντα αυτά τη δεδομένη περίοδο.
Πιο συγκεκριμένα, αφετηρία της μελέτης αποτελεί η εξέταση μιας ομάδας από δασκάλες, ελληνίδες υπηκόους που εργάζονται στο Ζάππειο από την ίδρυση του τελευταίου το 1875 μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1880 και πρωτοστατούν αργότερα στην Εφημερίδα των Κυριών, το πρώτο φεμινιστικό έντυπο στην Ελλάδα, καθώς και σε άλλες μεταγενέστερες γυναικείες συλλογικές πρωτοβουλίες. Ανιχνεύεται, λοιπόν, κατά πόσο τα ζητήματα που η Εφημερίς των Κυριών, καθώς και άλλες σύγχρονές της και μεταγενέστερες ελληνικές γυναικείες συλλογικότητες θέτουν σχετικά με τη κοινωνική θέση των γυναικών θα μπορούσαν να θεωρηθούν απόηχος του σχετικού δημοσίου διαλόγου που διεξαγόταν την ίδια περίοδο στον οθωμανικό, τουρκικό αργότερα και ευρύτερο βαλκανικό χώρο. Έτσι εξετάζονται, με αφετηρία τη ζωή και τη δράση αυτών των γυναικών, πτυχές της ζωής και της δράσης διαφόρων άλλων διανοουμένων γυναικών μουσουλμάνων, αρμενισών, Βουλγάρων που συνυπάρχουν μαζί τους στα περιβάλλοντα αυτά. Η περίπτωση, με άλλα λόγια, των διδασκαλισών αυτών αντιμετωπίζεται ως αφετηρία για την ανασύσταση μιας συνομιλίας ανάμεσα σε γυναικείες παρεμβάσεις, ατομικές ή συλλογικές, και λόγους περί γυναικών, συνομιλίας που διεξάγεται μεταξύ χριστιανών, εβραίων και μουσουλμάνων στο συγκεκριμένο χώρο. Οι δε κινήσεις αυτές αντιμετωπίζονται ως έκφραση των αστικών υποκειμενικοτήτων που συγκροτούνται στο πλαίσιο της αστικοποίησης, της συντελούμενης την περίοδο αυτή στην οθωμανική αυτοκρατορία, στα βαλκανικά κράτη και αργότερα στην Τουρκία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Χρονολογικός πίνακας
Ευχαριστίες
Εισαγωγή
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ. Η ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Η καταγωγή της Σωτηρίας Κλεομένους-Αλιμπέρτη
Εκπαίδευση, αστικό σπίτι, συγκρότηση του αστικού εαυτού
Εκπαίδευση, φιλικά και οικογενειακά δίκτυα, γυναικεία αυτόνομη οικονομική δραστηριότητα
Στρατηγικές κοινωνικοποίησης και έμφυλες σχέσεις στο εσωτερικό της οικογένειας
ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΣΟΥΛΤΑΝΟΥ. Η ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Διαμάχες κύρους μέσα και γύρω από το Ζάππειο
Το Ζάππειο ως οθωμανικός θεσμός
Η ένταξη στην Κωνσταντινουπολίτικη ελίτ, η εσωτερική ιεραρχία στο Ζάππειο και οι αμφισβητήσεις της
Ατομικές προσδοκίες από την εργασία στο Ζάππειο
Ο ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ. ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΝΕΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΝΔΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΘΗΛΥΚΟΤΗΤΑΣ
Ρομαντικός έρωτας, ρομαντικός εαυτός
Η οικογένεια Αλιμπέρτη: μια αστική πυρηνική οικογένεια
Ρομαντικός εαυτός, διαπροσωπικές σχέσεις και ατομικότητα στην "Ανατολή"
Ρομαντισμός και έμφυλη κοινωνική αναγνωρισιμότητα στην ύστερη οθωμανική αυτοκρατορία
ΦΕΜΙΝΙΣΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΘΗΛΥΚΟΤΗΤΑΣ
Εφημερίς των Κυριών. Κοινωνικά δίκτυα, σχέσεις και διαμάχες εξουσίας
Νέες διαμάχες κύρους: Εργάνη Αθηνά
Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών: ένα νέο πεδίο κοινωνικής αναγνώρισης
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ, ΓΥΝΑΙΚΕΙΕΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ
Εφημερίς των Κυριών, Πλειάς και οθωμανικός δημόσιος διάλογος περί γυναικών
Εφημερίς των Κυριών / Hanimlara Mahsus Gazete
Έννοιες που ταξιδεύουν (travelling concepts): γυναικείες συλλογικές παρεμβάσεις στα Βαλκάνια (δεκαετία 1860-1908)
Νεότουρκοι, Α' Παγκόσμιος Πόλεμος. Συνέχειες και ρήξεις στα έμφυλα πρότυπα: μουσουλμάνοι, ρωμιοί, αρμένιοι, εβραίοι στον οθωμανικό χώρο
Κινήματα για τη γυναικεία ψήφο: από τη Οθωμανική αυτοκρατορία στην Τουρκία και στην Ελλάδα
Επίλογος
Πηγές-βιβλιογραφία
Ευρετήριο