ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΕΝΤΗΚΟΝΤΑΕΤΙΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)

Παρουσίαση

Η "Πεντηκονταετία" (Ι 89-118. 2) είναι η δεύτερη μεγάλη παρέκβαση που περιέχεται στο πρώτο βιβλίο του Θουκυδίδη θα περίμενε κάποιος να μοιάζει με την "Αρχαιολογία", είναι όμως τόσο διαφορετική. Δεν πρόκειται για μία απλή αφήγηση γεγονότων με αρχή, μέση και τέλος. Δεν είναι μία έκθεση πολεμικών επιχειρήσεων ή μία αναλυτική ανακεφαλαίωση.
Η "Πεντηκονταετία" -κατ' αναλογίαν με τις λέξεις "πεντηκονταρχία", "πεντηκονταταλαντία" κ.τ.λ.- εκφράζει την σημασία του χρονικού διαστήματος των πενήντα ετών. Ορθά επισημαίνει ο Hornblower ότι αυτό δεν είναι απόλυτα ακριβές. Ο Θουκυδίδης, όμως, ρητώς δηλώνει: "εν έτεσι πεντήκοντα μάλιστα" (Ι 118. 2). Η "Πεντηκονταετία" καλύπτει ένα χρονικό διάστημα όχι πενήντα ετών, αλλά λίγο παραπάνω από σαράντα (479-439). [...]
Όπως οι παρεκβάσεις της "Αρχαιολογίας" και του αποικισμού της Σικελίας, έτσι και η "Πεντηκονταετία" ανήκει στην κατηγορία των αιτιολογικών-επεξηγηματικών παρεκβάσεων, επειδή οφείλει την δημιουργία της στην δικαιολόγηση της κρίσης του συγγραφέα που εκτίθεται πριν ακριβώς από κάθε παρέκβαση. Ο σκοπός της "Πεντηκονταετίας" είναι η έκθεση της θεωρίας του ιστορικού για την «αληθεστάτην πρόφασιν» του πολέμου, όπως αυτή εκτίθεται πριν από τον εισαγωγικό συνδετικό κρίκο: «φοβούμενοι τους Αθηναίους μη επί μείζον δυνηθώσιν, ορώντες αυτοίς τα πολλά της Ελλάδος υποχείρια ήδη όντα» (Ι 88) . Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ παρέκβασης και κυρίας αφήγησης δεν μπορούσε να είναι τίποτε άλλο από ένα επεξηγηματικό «γαρ»: «οι γαρ Αθηναίοι τρόπω τοιωδε ηλθον επί τα πράγματα εν οις ηυξήθησαν» (Ι 89. Ι). Κατά τρόπο οξύμωρο το στοιχείο της αιτιότητας δεν είναι έντονα υπογραμμισμένο μέσα στην "Πεντηκονταετία" σε αντίθεση με την "Αρχαιολογία". Εντονότερη εμφανίζεται η τάση του ιστορικού προς την αναλυτική εμβάθυνση με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την ανάλυση της αιτίας του αυταρχικού χαρακτήρα της αθηναϊκής συμμαχίας (Ι 99) η σχέση εξάρτησης, που οφείλεται στην αιτιότητα μεταξύ των διαφόρων τμημάτων της παρέκβασης και συναντούμε τόσο συχνά στην "Αρχαιολογία, δεν υπάρχει στην Πεντηκονταετία". (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Εξηγητές και Ατθιδογράφοι
Ιεροφάντες και άγραφοι νόμοι
Άρχοντες, στρατηγοί και Αρεοπαγίτες
Ατθιδογράφοι και Ελλάνικος
Ατθιδογράφοι και Αριστοτέλης
Θουκυδίδης εναντίον Ελλάνικου
Το χρονολόγιο της Πεντηκονταετίας
Η αθηναϊκή εξωτερική πολιτική κατά την περίοδο της Πεντηκονταετίας
Η καταστροφή της Ιωνίας: 499-494 π.Χ.
Οι Πλαταιές και οι ανατροπές
Conspectus siglorum
ΠΕΝΤΗΚΟΝΤΑΕΤΙΑ
(Αρχαίο ελληνικό κείμενο-μετάφραση-κριτικό υπόμνημα-υπομνηματισμός)
Ι 88 - Ι 118
Ευρετήρια
Index Locorum
Index Nominum Auctorum Recentiorum
Index Rerum Notabilium
Index Verborum Potiorum
Index Geographicus
Εικόνες