Ο ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

Παρουσίαση

Πλησιάζοντας στα τέλη της ύστερης νεωτερικότητας, ο κόσμος που γνωρίζαμε, τα πιστεύω και οι βεβαιότητές μας αρχίζουν και σωριάζονται σαν χάρτινοι πύργοι. Σε ολόκληρο το φάσμα των κοινωνικών επιστημών, τα βιβλία που γράφτηκαν πριν είκοσι χρόνια για να περιγράψουν την τότε σύγχρονη πραγματικότητα και να προτείνουν λύσεις, αποτελούν σήμερα μάλλον αντικείμενα της ιστορίας παρά λειτουργικά εγχειρίδια κατανόησης του σήμερα.
Μη κυβερνητικές, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, κοινωνική οικονομία, εθελοντισμός, κοινωνικο-οικονομικός πλουραλισμός, κοινωνία των πολιτών, προτείνονται ως διέξοδος στα σύγχρονα αδιέξοδα σε επίπεδο λειτουργίας της δημοκρατίας, της οικονομίας, της σύγχρονης κοινωνικής πολιτικής. Σε μία εποχή αναδυόμενων αδιεξόδων και αναζήτησης λύσεων, το βιβλίο αποσκοπεί να αναλύσει το περιεχόμενό τους, τη δυναμική και τις σύγχρονες εξελίξεις υπό ένα διεπιστημονικό πρίσμα, καθώς ιδιαίτερα στη χώρα μας οι ανωτέρω όροι και έννοιες σε μεγάλο βαθμό έχουν "κακοποιηθεί" πολύπλευρα και πολυδιάστατα. Το επίκεντρο της ανάλυσης είναι ο Τρίτος Τομέας, και διαμέσω αυτού, επιμέρους απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα που απασχολούν ενεργούς πολίτες και επιστήμονες από ολόκληρο το φάσμα των κοινωνικών επιστημών. Τέλος, ο συγγραφέας υπονοεί προσανατολισμούς πολιτικού σχεδιασμού, αλλά δεν προτείνει συγκεκριμένες λύσεις. Γιατί πρωτίστως είναι αναγκαίο να γνωρίζουμε...
Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζεται και μία δυναμική Γενική Θεωρία από το ατομικό έως το μάκρο-κοινωνιακό επίπεδο, η οποία βασίζεται στη συστημική θεώρηση και σε μία νέα θεωρία των αναγκών του ανθρώπου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ - ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
1. Εισαγωγή στη Μελέτη του Τρίτου Τομέα
Ο Τρίτος Τομέας ως πεδίο μελέτης και ως εμπειρική πραγματικότητα
Η Μη Κερδοσκοπική - Μη Κυβερνητική Οργάνωση (Μ.Κ.Ο.): Μία εισαγωγική προσέγγιση
Είναι μη κερδοσκοπικές
Είναι μη κυβερνητικές
Είναι επίσημες (νομικά πρόσωπα)
Ο ορισμός-πλαίσιο
Πεδία ανάπτυξης των Μ.Κ.Ο.
Επιστημολογικές θεωρήσεις και αναθεωρήσεις
Ο Τρίτος Τομέας ως παράγωγο εξελικτικής πολιτισμικής διαδικασίας και ως κατασκευασμένη πραγματικότητα
Η έννοια του "τομέα" και οι λειτουργικές αδυναμίες του
Ένα νεωτερικό φαινόμενο ή παράγωγο της δύσης της νεωτερικότητας;
Διλήμματα μεταξύ τμηματικής και ολιστικής σκέψης
Δεοντολογικές και οντολογικές προσεγγίσεις: Δυο διαφορετικοί δρόμοι που δύσκολα τέμνονται
Μια σύντομη αναδρομή στην επιστημονική μελέτη του Τρίτου Τομέα
2. Αλτρουισμός και Φιλανθρωπία-Εθελοντισμός και Εθελοντική εργασία
Φιλανθρωπία και αλτρουισμός
Εθελοντής και εθελοντική εργασία: Διλήμματα στην οικοδόμηση ενός ορισμού
Ο εθελοντικός χαρακτήρας μίας Μ.Κ.Ο.
Εθελοντικές και οργανώσεις αμοιβαίου οφέλους
3. Η Κοινωνία των Πολιτών
Η ιστορική εξέλιξη της κοινωνίας των πολιτών
Χαρτογραφώντας την κοινωνία των πολιτών
Η σύγχρονη κοινωνία των πολιτών ως ιδέα και ιδεολογία: Κοινωνιοκεντρική προσέγγιση
Η κοινωνία των πολιτών ως ιδέα και ιδεολογία: Ατομοκεντρική προσέγγιση
4. Η Κοινωνική Οικονομία
H κοινωνική διάσταση της οικονομίας
Η διπλή καταγωγή της κοινωνικής οικονομίας
Η "νέα" κοινωνική οικονομία
Επίλογος πρώτου μέρους
ΜΕΡΟΣ 2 - Ο ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
5. Οργανωσιοκεντρικές θεωρήσεις: Διερευνώντας την ιδιοσυστασία των Μ.Κ.Ο.
Η έννοια της οργάνωσης
Το νομικό-οικονομικό πλαίσιο των Μ.Κ.Ο
Η απαγόρευση διανομής του κέρδους
Πλεονεκτήματα
Μειονεκτήματα
Ο κοινωνικός χαρακτήρας των Μ.Κ.Ο. και η οργανωσιακή τους ετερογένεια
Κατηγοριοποιήσεις και ταξινομήσεις
Η διάκριση σύμφωνα με νομικές μορφές
Οργανώσεις αμοιβαίου και δημοσίου οφέλους
Οργανώσεις παροχής υπηρεσιών και συνηγορίας
Το μέγεθος γραφειοκρατικοποίησης
Ηγεσία και εσωτερικός έλεγχος
Ο βαθμός εμπορευματοποίησης
6. Μάκρο-προσεγγίσεις: Κοινωνικο-οικονομικές συνιστώσες που συνθέτουν το πεδίο ανάπτυξης του Τρίτου Τομέα
Η ικανοποίηση αναγκών μέσω του Τρίτου Τομέα: Η πλευρά της ζήτησης
Η ανεπάρκεια της αγοράς
Η ασυμμετρία στην πληροφόρηση
Το κόστος συναλλαγής
Η αποτυχία συμβολαίου
Η ανεπάρκεια του κράτους
Η εθελοντική ανεπάρκεια
Η ανταπόκριση του Τρίτου Τομέα στην ανεπάρκεια του κράτους και της αγοράς
Η πλευρά της προσφοράς
Η κριτική των οικονομικών θεωριών για τον Τρίτο Τομέα
Κοινωνική εμπιστοσύνη, κοινωνικό κεφάλαιο και Τρίτος Τομέας
7. Τρίτος Τομέας και Κράτος
Μοντέλα σχέσεων Κράτους-Τρίτου Τομέα
Οι Μ.Κ.Ο. συνηγορίας/υπεράσπισης στο πλαίσιο της διακυβέρνησης
Ο Τρίτος Τομέας ως μεταβλητή της εξέλιξης των καθεστώτων κοινωνικής πολιτικής
Από το κοινωνικό κράτος στην κοινωνία πρόνοιας
Κράτος ή Τρίτος Τομέας στο πεδίο παροχής υπηρεσιών;
Συγκριτική αποτελεσματικότητα-ουσιαστική καταλληλότητα
Υποδομές
Χρηματοδότηση
Βιωσιμότητα
Σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας
Διαπίστωση αναγκών των ομάδων στόχων
Ευελιξία
Εμπιστοσύνη
Διαπίστωση γενικότερων αναγκών σε μάκρο-επίπεδο
Προσβασιμότητα και προσαρμοστικότητα σε ομάδες στόχους
Τεχνογνωσία
Ευαισθητοποίηση
Νέες σχέσεις κράτους και Τρίτου Τομέα: Από τη συνεργασία στη συν-διακυβέρνηση;
8. Ο Τρίτος Τομέας: Επαναπροσδιορισμός και εξέλιξη
Η υβριδοποίηση του Τρίτου Τομέα
Η υβριδοποίηση του Τρίτου Τομέα-Κράτους
Υβρίδια Μ.Κ.Ο. και κερδοσκοπικών επιχειρήσεων
Τρίτος Τομέας και Κοινωνική Οικονομία
ΜΕΡΟΣ 3 - ΣΥΝΘΕΤΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
9. Η θεωρητική υποδομή
Η θεωρητική υποδομή και τα κύρια ερμηνευτικά εργαλεία
Η συστημική προσέγγιση των κινήτρων
Επανεξετάζοντας την ανάγκη στους ανθρώπους
Η ταξινόμηση της ατομικής δραστηριότητας
Η οντολογική προσέγγιση της δημιουργίας των Μ.Κ.Ο.
Εν αρχή ην οι ανάγκες - των ιδρυτών
Πρώτη Σύνοψη - Σύνθεση
[...]