ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Παρουσίαση

Η αφήγηση (ο τρόπος δηλαδή με τον οποίο μια κοινωνία περιγράφει τον εαυτό της μυθοποιώντας και συμβολίζοντάς τον) είναι ιδιαίτερα σημαντική, γι' αυτό και η αναγνώριση του ότι ο άνθρωπος κατανοεί την πραγματικότητα μέσα από τα σύμβολα αποτελεί πλέον βασικό κοινωνιολογικό αξίωμα. Οι διάφοροι ειδικοί ανακαλύπτουν εκ νέου την ικανότητα της αφήγησης να «δημιουργεί» πραγματικότητα. Η «ανάπτυξη» των τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνίας δημιουργεί επίσης συνθήκες μεγαλύτερης κυκλοφορίας των αφηγημάτων και μ' αυτήν την έννοια (της ποσοτικής παρουσίας δηλαδή) δικαιολογείται η ονομασία της σύγχρονης εποχής ως «αφηγηματικής».
Έτσι η κρίση του κοινωνικού συστήματος γενικά (που κυριαρχείται από τον καπιταλισμό της αγοράς) των κρατών της περιφέρειας (όπου ανήκει παραδοσιακά και η Ελλάδα) ειδικότερα, βιώνεται και μέσω των αφηγήσεων που την «εξηγούν».
Αφηγήσεις «σοβαρές» (δηλαδή επιστημονικές) αναφέρονται στο ρόλο των spreads ή στη σημασία του δείχτη Dow Jones, ενώ αφηγήσεις λιγότερο «σοβαρές» (αλλά όχι λιγότερο σημαντικές για την ανάλυση) επιχειρηματολογούν αποκαλώντας τους πολίτες κάποιων κρατών "PIGS", δικαιολογούν πολιτικά καταστάσεις, διεκδικούν ή και αναπαριστούν μέσω της τέχνης: πρόκειται για ερμηνείες που αποτελούν την αφήγηση της σύγχρονης εποχής που διοχετεύεται μαζικά από τα επικοινωνιακά μέσα και τις διάφορες «δομές», και στην οποία όλοι αναφερόμαστε, προσδιορίζοντας την καθημερινότητά μας μέσω αυτής.
Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται ένα «πανόραμα» των «αφηγήσεων» που περιγράφουν την «ελληνική κρίση»: όπως αποτυπώνεται στα μέσα, όπως υπεισέρχεται στο σχολείο και στα πολιτιστικά δρώμενα, όπως αντικατοπτρίζεται στις αφηγήσεις της απλής καθημερινότητας (των ανέργων, των φτωχών, των άστεγων, των ρακοσυλλεκτών), όπως προσπαθεί να την συμπεριλάβει ο νομικός λόγος. Τομή στην «ελληνική ερμηνεία» της κρίσης ενδιαφέρουσα και απαραίτητη ως καμβάς όπου αποτυπώνεται η σύγχρονη δυναμική. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος: Αφηγήσεις της κρίσης, με αφορμή την Ελλάδα
Χριστιάνα Κωνσταντοπούλου
Εισαγωγή: Σχετικά με τον χαρακτήρα της κρίσης. Κρίση ενδοσυστημική ή κρίση υπέρβασης του κόσμου της 'νεοτερικότητας';
Γεώργιος Κοντογιώργης
Μέρος Α Η επικοινωνία της κρίσης: αναπαραστάσεις και στρατηγικές
Η αναπαράσταση της οικονομικής κρίσης στις ημερήσιες εφημερίδες της πόλης των Ιωαννίνων
Σουζάνα-Μαρία Νικολάου, Ναπολέων Παπαγεωργίου, Ελευθερία Κρομμύδα, Νεφέλη Γκλέζου, Αγγελική Χειλάκη
Η τραπεζική κρίση του 2013 στην Κύπρο και ο ρόλος των εφημερίδων: Αφηγηματικά πλαίσια, Μύθοι και Επικρίσεις
Θεοδώρα Μάνιου, Ειρήνη Φωτίου, Λαμπρινή Παπαδοπούλου
Προπαγανδίζοντας την αλήθεια: τα Μ.Μ.Ε. και η οικονομική κρίση
Κάλφα Μαρία
Στρατηγικές Επανόρθωσης Εικόνας και Απολογητικός Λόγος για την Μνημονιακή Εμπλοκή της Ελλάδας στην Προεκλογική Εκστρατεία Ιανουαρίου 2015 - Η Περίπτωση του ΠΑΣΟΚ και του ΚΙΔΗΣΟ
Ειρήνη Σκεύη, Αθανάσιος Ν. Σαμαράς
Μέρος Β Πολιτιστικές "πολιτικές" και κρίση
Συγκρουσιακός λόγος και ανταγωνιστικές προθέσεις στην εκπαιδευτική πολιτική για την Ανώτατη Εκπαίδευση: Διαδικασίες εξάρθρωσης της ουμανιστικής γνώσης
Καλεράντε Ευαγγελία
Αφηγήσεις των παιδιών για την κρίση: Μια έρευνα-
παρέμβαση σε σχολεία της Θεσσαλονίκης
Γεωργία Σουμαρά, Noelle Burgi
Αφηγήσεις εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο εκπαιδευτικό έργο και στην εκπαιδευτική διαδικασία: το δίπολο υλική ανέχεια-ηθική κατάπτωση στα πλαίσια της κρίσης
Ζωή Ζιωντάκη
Μουσικά σύνολα και πολιτιστικοί οργανισμοί στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης: Οι πολιτικές αφήγησης και η κατασκευή των "success stories"
Νίκος Πουλάκης
Μέρος Γ Αφηγήσεις της κρίσης
Προφορικές αφηγήσεις και φωνές της κρίσης: λανθάνουσες διαστάσεις της αφήγησης
Θανοπούλου Μαρία, Τσίγκανου Ιωάννα, Ζάχου Χρύσα
Αφήγηση στο περιθώριο της ύπαρξης
Κωνσταντινιά Αντωνίου
"Επιβιώνοντας κάθε μέρα στους δρόμους της πόλης": στρατηγικές επιβίωσης και καθημερινότητα των ρακοσυλλεκτών της Αθήνας μέσα από τις προσωπικές αφηγήσεις τους
Γιώργος Κούζας
Φωνές από τα κάτω
Ελένη Ρεθυμιωτάκη, Χρύσα Καπαρτζιάνη, Ιωάννης Φλυτζάνης
Η νοηματοδότηση του άλλου στην κοινωνία της κρίσης. Αφηγήσεις από το κοινωνικό έργο της ενορίας
Γρηγόριος-Τηλέμαχος Σταμκόπουλος
Επίλογος: Κρίση και πολιτικές του μέλλοντος
Markus S. Schulz
Περιλήψεις στα Αγγλικά / Abstracts in English