Ο ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΔΙΟ

Παρουσίαση

Ο συλλογικός αυτός τόμος αντλεί την έμπνευσή του από την ανάγκη να επανέλθει στο προσκήνιο η έρευνα πεδίου -η οποία προϋποθέτει τη φυσική παρουσία του ερευνητή- και να εκτεθούν όψεις του ερευνητικού εγχειρήματος που συνήθως δεν αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής συζήτησης. Εστιάζοντας στον ερευνητή, αυτόν τον "άγνωστο" της έρευνας πεδίου, ο τόμος επιχειρεί να υπενθυμίσει πόσο αναγκαίος είναι ο αναστοχασμός για την ερευνητική διαδικασία και τους τρόπους παραγωγής και ανάλυσης δεδομένων, καθώς και για το τελικό προϊόν της έρευνας. Τα κείμενα που δημοσιεύονται συνιστούν αναστοχαστικές καταθέσεις προσωπικών ερευνητικών εμπειριών από έγκριτους ερευνητές που "επέστρεψαν" νοερά στο πεδίο και αναθεώρησαν την εκεί παρουσία και διαδρομή τους. Ενεργοποιώντας την ατομική τους μνήμη οι ερευνητές αυτοί ανέτρεξαν σε παραδείγματα προσωπικών τους ερευνών, αναψηλάφησαν "αθέατες" πλευρές του ερευνητικού τους βίου και προέβησαν σε απολογισμούς υπό το πρίσμα της απομάκρυνσης από το πεδίο και της απόστασης του χρόνου. Εξέθεσαν, έτσι, με τόλμη και ευθυκρισία, όψεις του ερευνητικού εγχειρήματος ιδωμένες από την σκοπιά του ερευνητή, αυτού του "ξένου" που επιχειρεί να διεισδύσει σε κοινωνίες και κοινωνικές ομάδες όντας, συνήθως, απρόσκλητος.
Ο τόμος προβάλλει την ερευνητική διαδικασία ως διαδικασία ζωντανή που συνοδεύεται, σε όλα στάδια της έρευνας, από αβεβαιότητες αποκαλύπτοντας ανάγλυφα πόσο ευάλωτος είναι ο ίδιος ο ερευνητής, ακόμα και όταν μελετά πληθυσμούς κοινωνικά ευάλωτους. Η διάθεση των συγγραφέων να εκθέσουν με τρόπο αναστοχαστικό τα συνήθη "παραλειπόμενα" της ερευνητικής διαδικασίας, αντλώντας προβληματισμούς από την προσωπική τους ερευνητική εμπειρία, καθιστά το εγχείρημα του συλλογικού τόμου πρωτότυπο και ενδιαφέρον. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Αντί προλόγου
Εισαγωγή
- Χρυσάνθη Ζάχου και Μαρία Θανοπούλου
Οι εμπειρικά θεμελιωμένες θεωρίες στην ποιοτική έρευνα και ο ρόλος του ερευνητή: Αναστοχαστικές όψεις στην ανάδειξη θεωριών από την έρευνα
- Νίκος Ναγόπουλος
Η συλλογική μνήμη ως πρώτη ύλη της ερευνητικής διαδικασίας: Ο ρόλος του ερευνητή
- Χρυσάνθη Ζάχου και Μαρία Θανοπούλου
Η ανθρωπολόγος αντιμέτωπη με τη δομική δυσπιστία στο πεδίο: Γλωσσοφαγιά ή αλλιώς, "μη λες ποτέ φωναχτά αυτό που επιθυμείς, αν θέλεις να συμβεί!"
- Ευτυχία Βουτυρά
Βάπτισμα στο πεδίο έρευνας ευάλωτων πληθυσμών: Αναστοχαστικές παρατηρήσεις
- Ιωάννα Τσίγκανου
Διερευνώντας την Κοινοτική και Κοινωνική Ψυχιατρική στην Ελλάδα: Η αναστοχαστική οπτική του κοινωνιολόγου
- Μανόλης Τζανάκης
Πεδίο έρευνας και (ανα)στοχαστικός εαυτός: Μια μνημονική σχέση επιστροφής
- Μάνος Σαββάκης
Στρατηγικές διαπραγμάτευσης της ερευνητικής ταυτότητας και επιτελέσεις του εαυτού στο εθνογραφικό πεδίο: Μεταξύ εγγύτητας και απόστασης
- Θεόδωρος Σπύρος
Η εθνογραφία ως (δι)αίσθηση: Η σημασία των αισθήσεων στην παραγωγή εθνογραφικού λόγου
- Έλια Βαρδάκη
Εμπλοκές και αναστοχαστικές αναδρομές στο πεδίο της έρευνας: Ποια ήμουν για τις συνομιλήτριες και τους συνομιλητές μου; Ποιες και ποιοι ήταν για μένα;
- Ελένη Παπαγαρουφάλη
Αναστοχασμός στη μακροπρόθεσμη εθνογραφική έρευνα: Τριάντα τρία χρόνια έρευνας στους Καστελλοριζιούς της Αυστραλίας και της Ελλάδας
- Βασιλική Χρυσανθοπούλου
Μια ανθρωπολόγος στις Χώρες των Θαυμάτων: Συμμετοχική παρατήρηση, οντολογική στροφή και αβεβαιότητα
- Diana Riboli
Θρυμματίζοντας τον καθρέφτη του εαυτού
- Maurice Godelier
Οι Συγγραφείς του Συλλογικού Τόμου

Επιμέλεια έκδοσης: Χρυσάνθη Ζάχου, Μαρία Θανοπούλου