Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΙΙ

Παρουσίαση

Το «Εθνικό Θέατρο» (ή «Βασιλικόν Θέατρον», όπως ονομαζόταν σε ορισμένες περιόδους) ανέπτυξε καθ' όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του έντονη και αξιόλογη δραστηριότητα αναφορικά με τις παραστάσεις της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, γεγονός που είχε ως συνέπεια τη δημιουργία ιδιαίτερης σκηνοθετικής και υποκριτικής «παράδοσης», τα ουσιαστικότερα γνωρίσματα της οποίας συνδέονταν με τη μεγαλόστομη εκφορά του λόγου, την ηχηρή και καθαρή άρθρωση (που έφτανε ωστόσο ενίοτε στα όρια της στομφώδους απαγγελίας), καθώς επίσης και τις υπερβολικές κινήσεις του άνω μέρους του σώματος, που έφταναν στα όρια της τυποποίησης. Επιπλέον, ο Χορός επαναλάμβανε χαρακτηριστικές λέξεις ή φράσεις και, σε συνδυασμό με τις τυποποιημένες κινήσεις του, ενίσχυε την εντύπωση της αρχαιοπρέπειας. Τέλος, ο απόλυτος σεβασμός στο κείμενο του πρωτοτύπου, τα αρχαιοπρεπή σκηνικά και κοστούμια, οι σκηνές πλήθους, καθώς επίσης η αξιοποίηση στοιχείων της ελληνικής και βυζαντινής μουσικής επέτειναν την εντύπωση ύπαρξης συγκεκριμένης «παράδοσης».
Η παρούσα εργασία φιλοδοξεί στο σύνολό της να διερευνήσει τη διαμόρφωση και την εξέλιξη της «παράδοσης» του Εθνικού Θεάτρου καθώς και των βασικών χαρακτηριστικών της εξετάζοντας συστηματικά τις ίδιες τις παραστάσεις μέσα από κειμενικές πηγές και οπτικοακουστικό υλικό. Ο πρώτος τόμος εστιάζει στις σκηνοθετικές προσεγγίσεις της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας από τον Θωμά Οικονόμου, τον Φώτο Πολίτη και τον Δημήτρη Ροντήρη. Ο δεύτερος τόμος εστιάζει στις σκηνοθετικές προσεγγίσεις της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας από τον Τάκη Μουζενίδη, τον Αλέξη Μινωτή και τον Αλέξη Σολομό. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Κεφάλαιο 1 Το Εθνικό Θέατρο την περίοδο 1955-1981
Κεφάλαιο 2 Η σκηνοθεσία της αρχαίας τραγωδίας στο Εθνικό Θέατρο από τον Τάκη Μουζενίδη
Α. Οι θεωρητικές απόψεις
Β. Η σκηνική πρακτική
Β.1 Οι πρώτες σκηνοθετικές απόπειρες και η Ελένη Παπαδάκη
Αντιγόνη
Ιφιγένεια η εν Ταύροις
Μήδεια
Β.2 Οι πρώτες σκηνοθεσίες για το Φεστιβάλ της Επιδαύρου (1960-1967)
Ηρακλής Μαινόμενος
Ηλέκτρα του Σοφοκλή
Αίας
Ελένη
Άλκηστις
Ανδρομάχη
Ίων
Τρωάδες
Ικέτιδες του Ευριπίδη
Β.3 Οι σκηνοθεσίες της τραγωδίας την επταετία της Χούντας
Ρήσος
Ηλέκτρα του Ευριπίδη
Ιφιγένεια η εν Αυλίδι
Πέρσαι
Ορέστεια.
Οιδίπους Τύραννος
Προμηθεύς Δεσμώτης
Κεφάλαιο 3 Η σκηνοθεσία της αρχαίας τραγωδίας στο Εθνικό από τον Αλέξη Μινωτή
Α. Οι θεωρητικές απόψεις
Β. Η σκηνική πρακτική
Β.1 Μινωτής και Οιδίποδας
Οιδίπους Τύραννος
Οιδίπους επί Κολωνώ
Φοίνισσαι
Αντιγόνη
Β.2 Οι άλλοι πρωταγωνιστικοί ρόλοι
Προμηθέας Δεσμώτης
Φιλοκτήτης
Β.3 Οι γυναικείοι ρόλοι της Κατίνας Παξινού
Εκάβη
Μήδεια
Βάκχαι
Αγαμέμνων
Κεφάλαιο 4 Η σκηνοθεσία της αρχαίας τραγωδίας στο Εθνικό Θέατρο από τον Αλέξη Σολομό
Α. Οι θεωρητικές απόψεις
Β. Η σκηνική πρακτική
Β.1 Η πρώτη περίοδος (1950-1964) και η σκηνοθεσία των Ικετίδων του Αισχύλου
Β.2 Η δεύτερη σκηνοθετική περίοδος (1968-1980)
Επτά επί Θήβας
Βάκχαι
Τραχίνιαι
Ορέστης
Αντιγόνη
Τρωάδες
Μήδεια
Ελένη
Απόπειρα συνολικής θεώρησης ή το ζήτημα της παράδοσης του Εθνικού Θεάτρου
Βιβλιογραφία
Παράρτημα
Ευρετήρια
Α. Ευρετήριο ονομάτων
Β. Ευρετήριο παραστάσεων
Γ. Ευρετήριο φεστιβάλ