ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟ

Παρουσίαση

Τις τελευταίες δεκαετίες το αυξημένο ενδιαφέρον για τη θρησκεία ως κοινωνικό φαινόμενο, όπως αυτό διαμορφώνεται μετά τις δραματικές εξελίξεις του τέλους του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα, όπως η ριζοσπαστικοποίηση των ισλαμικών κινημάτων, καθώς και πολλών άλλων κινημάτων με θρησκευτικό πρόσημο, αποτελεί αντικείμενο ιδιαίτερης επιστημονικής διερεύνησης, ανανεώνοντας τη συζήτηση για το ρόλο και τη σημασία του θρησκευτικού παράγοντα στο σύγχρονο κόσμο και οδηγώντας στην αναγκαία νομική διευθέτηση των όποιων συγκρούσεων.
Το πολύπτυχο αυτό κοινωνικό φαινόμενο αποτελεί ήδη από ετών αντικείμενο διεπιστημονικής διδασκαλίας του διατμηματικού προπτυχιακού μαθήματος "Κοινωνία, Θρησκεία και Δίκαιο", στο οποίο συνεργάζονται αρμονικά οι συγγραφείς του παρόντος τόμου, μετά από την ολόθυμη έγκριση των οικείων τους Σχολών Θεολογικής και Νομικής Α.Π.Θ. Ευχής έργο θα ήταν το εγχειρίδιο αυτό όχι μόνο να συνδράμει τους φοιτητές του διατμηματικού μαθήματος αλλά και να ενημερώσει όσους ενδιαφέρονται για τις ποικίλες -ιδίως κοινωνικές και νομικές- διαστάσεις του θρησκευτικού φαινομένου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Ποόλογος
Εισαγωγή
Α' ΜΕΡΟΣ
ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΕΚΚΟΣΜΙΚΕΥΣΗ ΩΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑΣ
1. Εισαγωγικά
2. Η εκκοσμίκευση της κοινωνίας
3. Οι θέσεις των «σκληρών» θεωρητικών
4. Η εκκοσμίκευση του ατόμου
ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΟΣΜΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ
1. Εισαγωγικά
2. Η σύνθετη φύση της εκκοσμίκευσης
3. Η βιωσιμότητα του ιερού
ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΡΑΤΟΣ, ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ
1. Εισαγωγικά
2. Κράτος και θρησκεία στις μοντέρνες κοινωνίες
3. Σχέσεις κράτους και Εκκλησίας / θρησκείας
4. Η θρησκεία στη δημόσια σφαίρα
ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΕΚΚΟΣΜΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
1. Εισαγωγικά
2. Η πρώιμη εκκοσμίκευση στην Ελλάδα
3. Κοινωνία και θρησκεία στη Μεταπολίτευση
4. Η σημασία του κράτους και ο ρόλος της Εκκλησίας
Β' ΜΕΡΟΣ
ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΑ - ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
1. Εισαγωγικά
2. Διεθνής προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας
Α. Συστήματα Οικουμενικής και Περιφερειακής Προστασίας
Β. Χάρτης Ηνωμένων Εθνών (1945)
Γ. Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (1948)
Δ. Διεθνή Σύμφωνα του έτους 1966
Ε. Νεότερα Οικουμενικά Κείμενα
ΣΤ. Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (1950) Ελληνικές υποθέσεις ενώπιον του ΕΔΔΑ (άρθρο 9 ΕΣΔΑ) (νούμερο 3)
Ζ. Τελική Πράξη του Ελσίνκι (1975)
Η. Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
3. Συνταγματική προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας
Α. Εισαγωγικά
Β. Ελευθερία της θρησκευτικής συνειδήσεως
Γ. Ελευθερία της λατρείας
Δ. Περιορισμοί της θρησκευτικής ελευθερίας
Ε. Μέτρα του Κράτους για την προστασία της θρησκευτικής ειρήνης
ΕΚΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
1. Εισαγωγικά
2. Ιστορική διαμόρφωση των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας στην Ελλάδα
3. Σχέσεις Εκκλησίας και Κράτους στην ισχύουσα συνταγματική τάξη
4. Κρατική εποπτεία
ΕΒΔΟΜΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΑ
1. Μουσουλμάνοι
2. «Γνήσιοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί» (Παλαιοημερολογίτες)
3. Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
4. Ισραηλίτες
5. Προτεστάντες (Ευαγγελικοί)
6. Θρησκευτικά νομικά πρόσωπα (Ν. 4301/2014)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Α. Ελληνόφωνη Βιβλιογραφία
Β. Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία