ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΣΠΙΝΟΖΑ

Παρουσίαση

Στη φιλοσοφία του Spinoza, η φαντασία, χάρη στην οποία είναι παρόντα μέσα μας τα όντα που συναντούμε, αποτελεί από μόνη της ένα ιδιότυπο είδος γνώσης. Εκεί, το νοητικό στοιχείο ενσωματώνεται στο απεικονιστικό, παράγοντας εικόνες πνευματικής φύσης.
Αυτή η θέση εμφανίζεται για πρώτη φορά στη διεθνή σπινοζική βιβλιογραφία. Σύμφωνα με τη συλλογιστική του συγγραφέα, η φαντασιακή ιδέα, ενώ παρέχει υλικό για τον σχηματισμό της ορθολογικής γνώσης, είναι άλλης ποιότητας από αυτήν. Τούτο σημαίνει ότι η εικόνα-ιδέα της φαντασίας δεν είναι η ελλιπής και συγκεχυμένη ιδέα, η οποία πλανάται (πρώτο είδος της γνώσης), ούτε η αυτονόητη ιδέα, μέσα στην οποία αίρεται η πλάνη με ορθολογικό τρόπο (Λόγος ή δεύτερο είδος της γνώσης), αλλά ούτε και η σύλληψη της ουσίας των πραγμάτων από την ενορατική νόηση (τρίτο είδος της γνώσης). Κατά συνέπεια, η φαντασία συνιστά από μόνη της ένα ξεχωριστό, τέταρτο είδος γνώσης. Με βάση τα κείμενα της θεολογικο-πολιτικής πραγματείας, στο εν λόγω είδος εντάσσεται και η προφητική γνώση.
Αυτή η θέση του συγγραφέα βρήκε θετικότατη υποδοχή από σημαντικούς στοχαστές, εντός και εκτός του ακαδημαϊκού χώρου. Παράλληλα όμως, διώχθηκε ανοιχτά από μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας. Τα σχετικά γεγονότα περιγράφονται στο Επίμετρο του παρόντος βιβλίου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Συντομογραφίες
Προοίμιο
Προλεγόμενα
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ Ι. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ
1. Η imaginatio και η πλάνη
2. Η φαντασιακή ιδέα και η αυτονομία του σώματος
3. Η σύσταση της imaginatio και η ενεργητικότητα της φαντασίας
4. Η επιστολή στον Balling και οι ερμηνείες της φαντασιακής λογικής
ΜΕΡΟΣ II. ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ
1. Η imaginatio και το πρώτο είδος
2. Μορφές της γνώσης του πρώτου είδους
3. Η φαντασία και το δεύτερο είδος της γνώσης
ΜΕΡΟΣ III. Η ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ
1. Η φαντασιακή ιδέα και η ενορατική επιστήμη
2. Η imaginatio ως είδος γνώσης
ΜΕΡΟΣ IV. Η ΠΡΟΦΗΤΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ
1. Η προφητική imaginatio
2. Η προφητική φαντασία ως γνώση
Συμπέρασμα
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Α. Το ζήτημα της φαντασίας και οι σύγχρονοι μελετητές του Spinoza
Β. Η καταγωγή και η υπέρβαση του ορθού λόγου από τη φαντασία
Γ. Στο όνομα της αλήθειας
SOMMAIRE
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ