ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ

Παρουσίαση

1. ΑΡΧΗ ΤΙΤΛΩΝ
Βρέχει. Ένα ταξί τρέχει στον αυτοκινητόδρομο του βορρά. Από το παρμπρίζ περνάνε γρήγορα τα φώτα του δρόμου και η υγρή άσφαλτος.
2. Το ταξί μπαίνει στη Φλώρινα, μια μικρή επαρχιακή πόλη.
"Φλώρινα..." ακούγεται να ψιθυρίζει μια ανδρική φωνή, η φωνή του Α., συγκινημένη.
Το ταξί διασχίζει τους δρόμους της πόλης. Πάλι η φωνή του Α.: "Πώς άλλαξε!"
Κοντεύουν να φτάσουν στην πλατεία της πόλης, όταν ένας νεαρός εμφανίζεται ξαφνικά στη μέση του υγρού δρόμου και σηκώνοντας το χέρι τους σταματά. Δυο άντρες βγαίνουν από το ταξί. Ο Α. και ένας άλλος, περίπου στην ηλικία του.
Ένας εντυπωσιακός ήχος από μεγάφωνα που φτάνει απ' τη μεριά της πλατείας τραβά την προσοχή τους.
Ο νεαρός που τους σταμάτησε πλησιάζει ταραγμένος. Πίσω του δυο άλλοι, νεότεροι ακόμα. Δίνουν τα χέρια.
"Δεν περιμέναμε ότι θα δεχτείτε. Η φήμη σάς θέλει απρόσιτο", λέει ο πρώτος από τους νεαρούς στον Α.
Περπατούν γρήγορα προς την πλατεία.
"Έχουμε φοβερά προβλήματα", συνεχίζει ο νεαρός. "Ξαφνικά, μόλις αναγγέλλει η οργανωτική επιτροπή την προβολή και τον ερχομό σας εδώ, ξεσπάει πόλεμος. Που να φανταζόμαστε ότι αυτή η ταινία θα προκαλούσε κι εδώ την ίδια υστερία που προκάλεσε παντού. Οι θρησκευτικές οργανώσεις και οι φανατικοί μας πετάνε έξω από τον κινηματογράφο. Στην απελπισία μας αποφασίζουμε να κάνουμε την προβολή σ' ανοιχτό χώρο, με παλτά για το κρύο. [...] (Από την έκδοση)



Ο ΞΕΝΟΣ ΤΥΠΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ
"Το βλέμμα του Οδυσσέα", που όρθιοι στις Κάννες θεατές και κριτικοί υποδέχτηκαν μ' ένα χειροκρότημα που δεν έλεγε να τελειώσει, είναι ένας ταραγμένος ποταμός, το μοναδικό όραμα ενός ποιητή πάνω στους μύθους και στην παραφορά της Ευρώπης.
Ο Αγγελόπουλος, ανιχνεύοντας τη μνήμη, υφαίνει μια ταινία όπου ο χρόνος διαστέλλεται και κάθε πλάνο μάς κατακλύζει, μας κυριεύει. Αρκεί να βυθιστεί κανείς στη μουσική της, να ταξιδέψει στα νερά της ανάμεσα στην Οδύσσεια και στον Δούναβη. (Nouvel Observateur)
Ο Αγγελόπουλος χτίζει αργά αλλά σταθερά ένα τεράστιο έργο, που κάθε φορά μας γοητεύει και περισσότερο. Αυτό το μεγάλο φιλμ, με τις εξαίσιες εικόνες του και τον υπόκωφο λυρισμό του, μας γεμίζει με μια απέραντη συγκίνηση. (Le Point)
Απ' το Βορρά της Ελλάδας ως το Σαράγεβο, ο Αγγελόπουλος, αυτός ο γίγαντας, μοναχικός στην ίδια του τη χώρα, καταγράφει μια μακριά περιπλάνηση σ' αναζήτηση της χαμένης αθωότητας. "Το βλέμμα του Οδυσσέα" είναι μιας μοναδικά μεγάλης πνοής θεώρηση του κόσμου και της Έβδομης Τέχνης. (Le Monde)
Η μεγαλοφυΐα του Αγγελόπουλου συνίσταται στο να δίνει σώμα στον τρόμο και στο έλεος, τα παράγωγα αυτής της εποχής, όπου αναπνέουμε με πόνο, εστιάζοντας την έρευνα του Οδυσσέα γύρω από τις πρώτες κινούμενες εικόνες.
Μετριούνται στα δάχτυλα οι μεγάλες κινηματογραφικές δημιουργίες που έσπρωξαν τόσο μακριά σκέψη και πράξη, πάνω στην τέχνη, τη μνήμη, την Ιστορία.
Εάν υπάρχει ένας "όρος ελπίδας" να βγαίνει παρά ταύτα μέσα από "Το βλέμμα του Οδυσσέα", βρίσκεται στο γεγονός ότι αυτό το έργο μπόρεσε να υπάρξει ως σύλληψη, ως πραγμάτωση, ως σχέση με το κοινό. (L' Humanite)
Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο απ' το να βλέπει κανείς να εξελίσσεται μες στο χρόνο ένα έργο με τις εσωτερικές του ρίμες, το δικό του σύστημα απόηχων, την αργή και υπομονετική κατεργασία μιας ποιητικής.
Η θέληση του Αγγελόπουλου και η φοβερή εμμονή του στο να πραγματώνει παρά και εναντίον όλων τα οράματά του, χωρίς να υποχωρεί, χωρίς να κάνει συμβιβασμούς, είναι πραγματικά θαυμαστές. Κι είναι λογικό ότι ο χρόνος -25 χρόνια από την "Αναπαράσταση"- τώρα πια επιτρέπει να επιστρέψει κανείς πίσω, μετρώντας την έκταση και τη διάσταση της επιτυχίας, γιατί ο χρόνος είναι ένα από τα μεγάλα θέματα των ταινιών του, που όχι μόνο αφηγούνται την Ιστορία της Ελλάδας από την αρχή του αιώνα έως σήμερα, αλλά επίσης την Ιστορία μας σ' αυτό το τελευταίο τέταρτο του αιώνα, με τη μακριά λιτανεία προδομένων ελπίδων και απογοητεύσεων χωρίς τέλος. (Positif)