Η ΕΛΛΑΔΑ '36-'49

Παρουσίαση

Η σχέση με την Ιστορία συνήθως γίνεται πιο εύκολη όσο περισσότερο απομακρυνόμαστε χρονικά από τα γεγονότα. Θετικές μνήμες λαμπρύνονται, μνήμες αρνητικές ξεθωριάζουν, οι παλιές γενιές, που ενδεχομένως θα εξέφραζαν αντίλογο, φεύγουν με τη νομοτέλεια των βιολογικών ρυθμών, καταθέτοντας όμως - σε σχέση με κάθε άλλη εποχή πιο έντονα - την ιστορική μαρτυρία τους για τους μεταγενέστερους, με αμφίρροπες ωστόσο καταλυτικές επιδράσεις στην επιστημονική έρευνα.
Ο τόμος αυτός αποτελεί την πρώτη επιστημονική προσπάθεια για μια κοινή και ενιαία θεώρηση των προβλημάτων τα οποία όχι μόνο σφράγισαν την Ελλάδα στα πολυτάραχα χρόνια 1936-1949, που χαρακτηρίστηκαν ως περίοδος ανωμαλιών για την ελληνική ιστορία, αλλά άφησαν τα ίχνη τους και στην κατοπινή ζωή του τόπου. Περισσότεροι από είκοσι ειδικοί επιστήμονες διατρέχουν τις περιόδους της 4ης Αυγούστου, της Κατοχής και του Εμφυλίου, αναζητώντας τις τομές και τις συνέχειες στα ιστορικά φαινόμενα και στις επακόλουθες καταστάσεις. Οι μελέτες του τόμου προσφέρουν νέες προσεγγίσεις στην εξωτερική πολιτική και την οικονομία της Ελλάδας, στο ρόλο των μεγάλων δυνάμεων, σε ποικίλα ζητήματα πολιτισμού, στο συνδικαλιστικό κίνημα και στους σχηματισμούς όλων των αποχρώσεων του πολιτικού φάσματος, στους κρατικούς και καθεστωτικούς μηχανισμούς καταστολής, αλλά και στις αντιδράσεις εκ μέρους των θυμάτων. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
Χάγκεν Φλάισερ: Μνήμες - και αμνήμονες
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αντώνης Λιάκος: Αντάρτες και συμμορίτες στα ακαδημαϊκά αμφιθέατρα
Κωνσταντίνος Σβολόπουλος: Καθοριστικές παράμετροι στη διαμόρφωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. 1936-1949
- Γενικές διαπιστώσεις και υποθέσεις
Ευάνθης Χατζηβασιλείου: Συνέχειες και ασυνέχειες στους στόχους της ελληνικής πολιτικής στα Βαλκάνια πριν και μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο
Γρηγόρης Φαράκος: Το ΚΚΕ απέναντι στους βαλκανικούς ανταγωνισμούς, 1935-1952
Θανάσης Σφήκας: Από τις "κυβερνήσεις ανδρεικέλων" στην "αντι-ιμπεριαλιστική, μη επεμβατική ευπρέπεια" - Η ελληνική πολιτική της Βρετανίας, 1936-1949
Χάγκεν Φλάισερ: Στρατηγικές πολιτισμικής διείσδυσης των μεγάλων δυνάμεων και ελληνικές αντιδράσεις, 1930-1960
Γιώργος Μαργαρίτης: Από τον Μεταξά στον Εμφύλιο - Τα σύμβολα της πατρίδας
Νάση Μπαλτά: Διαστάσεις και όψεις του εθνικού και του αντεθνικού στην κομμουνιστική και αντικομμουνιστική προπαγάνδα της περιόδου 1936-1949 - Η έννοια της εθνικής ενότητας
Δέσποινα Παπαδημητρίου: Το ακροδεξιό κίνημα στην Ελλάδα, 1936-1949
- Καταβολές, συνέχειες και ασυνέχειες
Οντέτ Βαρών-Βασάρ: Από την ΕΟΝ στην ΕΠΟΝ, 1936-1946
- Μνήμες και βιώματα από δύο νεανικές οργανώσεις
Γρηγόρης Ψαλλίδας: Τομές και συνέχειες στην επεξεργασία στρατηγικής από τους Έλληνες σοσιαλιστές στις δεκαετίες του '30 και του '40
Ιωάννα Στ. Παπαθανασίου: Ιδεολογικές προσλήψεις των κοινωνικών συγκρούσεων και διαμόρφωση της πολιτικής στρατηγικής - Το ΚΚΕ στα χρόνια 1936-1949
Ηλίας Νικολακόπουλος: Η εκλογική επιρροή της κομμουνιστικής Αριστεράς, 1936-1951 -Συνέχειες και ασυνέχειες
Γιώργος Φ. Κουκουλές: Η συνέχεια στην ιστορία ως τραγική επανάληψη
- Η περίπτωση του ελληνικού συνδικαλιστικού κινήματος, 1936-1948
Κωνσταντίνος Δούλος: Διαρθρωτικές τομές και συνέχειες σε βασικούς μηχανισμούς εξουσίας δια μέσον των "εκκαθαρίσεων", 1936-1946
Margaret E. Kenna: Αντιφρονούντες και κοινωνική οργάνωση
- Φυλακή, εξορία και στρατόπεδο συγκέντρωσης
Ροσέτος Φακιολάς: Οικονομικές εξελίξεις στις δεκαετίες '30 και'40
Γιώργος Σταθάκης: Οικονομία και θεσμοί - Από την προπολεμική "βιωσιμότητα" στη μεταπολεμική "εκβιομηχάνιση"
Mogens Pelt: Το ελληνο-γερμανικό εμπόριο καπνού - Συνέχεια και ασυνέχεια κατά το Μεσοπόλεμο και την περίοδο μετά τον πόλεμο
Γιώργος Φρέρης: Το θέμα του πολέμου στην ελληνική πεζογραφία, 1936-1949
Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου: Η εικόνα του Εβραίου στην ελληνική πεζογραφία, 1930-1950
Βασίλης Τσιλιμίγκρας: Η θέση της Ελλάδας στην προπολεμική και μεταπολεμική Ευρώπη κατά τον Γιώργο Θεοτοκά
Γιώργος Χουλιάρας: Πολιτισμός και πολιτική
- Εμφύλιος πόλεμος και "πολιτιστική ανασυγκρότηση" στην Ελλάδα
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Γ. Β. Δερτιλής: Ιστορικές περιοδολογήσεις
ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ