ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ
Ο Μεταξάς υπήρξε αμφιλεγόμενη ιστορική προσωπικότητα. Ως πολιτικός επηρέασε την πολιτική πορεία της Ελλάδας, ενώ ως άνθρωπος χαρακτηριζόταν από μεγάλες συναισθηματικές μεταπτώσεις. Ωστόσο, με το ιστορικό "Όχι" της 28ης Οκτωβρίου 1940 κατάφερε να συνδέσει το όνομά του με μια από τις λαμπρότερες σελίδες της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Οι Ηγέτες είναι μια σειρά βιογραφιών που αναφέρεται στη ζωή σημαντικών προσωπικοτήτων της ιστορίας, τόσο από το διεθνή όσο και από τον ελληνικό χώρο. Η σειρά αυτή καταγράφει τα γεγονότα, διερευνά τις αιτίες τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΕΙΡΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ (3 ΤΟΜΟΙ)
Η τριλογία του Γιάννη Σκαρίμπα για την Ελληνική Επανάσταση και τη δημιουργία του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους, θέτει στο επίκεντρο όλα όσα η επίσημη ιστορία θα ήθελε να ξεχάσει... «Για να γνωρίσει κανείς τ' αληθινό Εικοσιένα, πρέπει να σκύψει πάνω σ' άλλα κείμενα, σ' εκείνα που προετοίμασαν τον σηκωμό, σ' αυτά που γράφτηκαν όσο βρόνταγε το καρυοφύλλι κι άστραφτε το γιαταγάνι και στ' απομνημονεύματα των αγωνιστών - του Μακρυγιάννη, του Κασομούλη, του Κολοκοτρώνη, του Φωτάκου, του Σπυρομήλιου, του Περραιβού, του Σπηλιάδη και τόσων άλλων.» (Απ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ - ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ ΣΤΟΝ ΟΘΩΝΑ
Το παρόν εγχείρημα αποτελεί συλλογική προσπάθεια μιας σύγχρονης απόδοσης του θεμελιακού για τους νεότερους Έλληνες γεγονότος. Είναι η πρώτη, υστέρα από πολλά χρόνια, προσπάθεια συνθετικής προσέγγισης του 1821 και των πρώτων ετών του ελεύθερου κράτους. Στον τόμο που αφορά τα ιδεολογικά ρεύματα της εποχής διασταυρώνεται ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός του Πασχάλη Κιτρομηλίδη με την οθωμανική θεώρηση της χρηστής εξουσίας από τον ελληνομαθή μελετητή των οθωμανικών αρχείων της Κωνσταντινούπολης, Sukru Ilicak. Είναι η πρώτη φορά που οι απόψεις του σο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΚΕΝΤΡΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Μπορεί να χωρέσει η ιστορία μιας πόλης, όπως ο Πειραιάς, στις σελίδες ενός βιβλίου; Ασφαλώς όχι. Η ιστορία μιας πόλης, αλλά και των κατοίκων της, καταγράφεται στα χνάρια μιας ολόκληρης πορείας στο βάθος των χρόνων και ο ιστορικός, ο μελετητής, ο αρχαιολόγος, έχουν το ρόλο της καταγραφής και του φωτισμού αυτών των βασικών παραμέτρων. Η παρούσα έκδοση φιλοδοξεί να πετύχει και τους δύο παραπάνω στόχους, επικεντρωμένη στους κομβικούς τομείς του Πολιτισμού και της Ναυτιλίας. Ο Πειραιάς σε μία περίοδο ρευστότητας, όπως είναι η σημερινή, αλλάζει....
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
Μέσα από αμερικανικές κυρίως πηγές, εν πολλοίς άγνωστες, απόρρητες και αδημοσίευτες έως τώρα, φωτίζονται τα άγνωστα παρασκήνια της τραγωδίας της Σμύρνης, τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, καθώς και ο κυνισμός των μεγάλων δυνάμεων της εποχής. Αποδεικνύεται με τρόπο αδιαμφισβήτητο η ενοχή των τουρκικών δυνάμεων για τις σφαγές και την μεγάλη πυρκαγιά της Σμύρνης, ενώ παράλληλα αναδεικνύονται τα κίνητρα των αυτουργών. Οι κεμαλικοί ήθελαν να εξαφανίσουν τα ίχνη των σφαγών και να σβήσουν από την Σμύρνη οτιδήποτε δεν ήταν τουρκικό και μουσου...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ
Στην ιδιαίτερα εκτεταμένη ιστοριογραφία για την Επανάσταση του 1821 εμφανίζεται μια αντίφαση. Η καθολική αποδοχή της καθοριστικής συνεισφοράς της Φιλικής Εταιρίας στην προετοιμασία και την έναρξη του επαναστατικού αγώνα συνοδεύεται από την απουσία μιας ολοκληρωμένης και επιστημονικά τεκμηριωμένης εξιστόρησης της διαδρομής της. Οι έρευνες του Σοβιετικού ιστορικού Γκρ. Λ. Αρς στα Ρωσικά Κρατικά Αρχεία συνεισφέρουν σημαντικά τεκμήρια που ταλάνισαν την ελληνική ιστοριογραφία και ειδικότερα σε όσα αφορούν την ταξική φύση της Φιλικής Εταιρίας κα...
Διαβάστε περισσότερα...

Θάνατοι στη χούντα (σκληρόδετη έκδοση)
50 χρόνια μετά την πτώση της χούντας για πρώτη φορά παρουσιάζονται λεπτομερώς όλες οι περιπτώσεις των θανάτων που συνδέθηκαν με το καθεστώς. Θάνατοι λόγω αντιδικτατορικής δράσης, "αυτοκτονίες", "ατυχήματα", "ασθένειες", "εξαφανίσεις". Θάνατοι συνεπεία κακουχιών από τις εξορίες και πολυάριθμες ακόμα φημολογούμενες περιπτώσεις ανώνυμων και επώνυμων προσώπων παρουσιάζονται αναλυτικά σε αυτή την πολυετή, προσωποκεντρική έρευνα. 247 κατονομασμένες περιπτώσεις θανάτων για τους οποίους ευθυνόταν ή κατηγορήθηκε το καθεστώς και οι κύκλοι του. Πάνω ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΗΣ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΩΝ ΑΤΑΚΤΩΝ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Όπου πήγε, πήγα. Έπρεπε να δω τους τόπους που έδρασε και να ακούσω τους ανθρώπους που τον γνώρισαν και έζησαν μαζί του. Το ευτύχημα είναι ότι στις αρχές της δεκαετίας του 1970, που άρχισα την έρευνα, πρόλαβα εν ζωή τους περισσότερους από εκείνους που τον λάτρεψαν ή τον μίσησαν, που τον πολέμησαν ή υπήρξαν συναγωνιστές του. Έτσι, διασώθηκαν πολλά χαρακτηριστικά του γνωρίσματα, συμπεριφορές και ατόφιες φράσεις του, που αναπαράγονταν από στόμα σε στόμα, όπως το δημοτικό τραγούδι. Και είχα την τύχη να έχω σπουδαίους οδηγούς σε κάθε τόπο. Άλλο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΩΣ ΕΙΔΑΝ ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ '21 (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το 1822 και το πρώτο εξάμηνο του 1823 είναι η πιο πυκνή σε δραματικά γεγονότα και εντυπωσιακές εναλλαγές περίοδος του Αγώνα. Νίκες πολυάριθμες και ιστορικές συμφορές. Οι Επαναστάτες αντιμετωπίζουν και ανατρέπουν τέσσερες τουρκικές στρατιές. Ναυαγεί η συνδυασμένη εχθρική επιχείρηση για την κατάληψη του Μεσολογγίου. Στον Αργοσαρωνικό οι Υδραιοσπετσιώτες καταναυμαχούν τον ενωμένο οθωμανικό στόλο. Παραδίνεται η Ακρόπολη. Πέφτει το Παλαμήδι. Αλλά και ήττες και καταστροφές. Εξολοθρεύεται η Χίος. Πνίγεται στο αίμα η Επανάσταση στη Μακεδονία. Αφα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΩΣ ΕΙΔΑΝ ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ '21 (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Οι ξένοι που κατέφθασαν στην Ελλάδα αμέσως μετά την Επανάσταση, αλλά και κατά τη διάρκεια του Αγώνα, ήταν πρώτα-πρώτα εθελοντές, οι λεγόμενοι φιλέλληνες. Απόστρατοι αξιωματικοί, φιλελεύθεροι ή καταδιωκόμενοι, αποτυχημένοι ή τυχοδιώκτες, που έτρεχαν όπου ακουγόταν τουφέκι - στη Νότια Αμερική ή στην Ισπανία, στην Ιταλία ή στην Ελλάδα - για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους κάτω από οποιαδήποτε σημαία, ακόμα και την ημισέληνο του σουλτάνου Μαχμούτ ή του Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου, ελπίζοντας πολεμική δράση που θα εξασφάλιζε γρήγορη σταδιοδρομία κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Χρυσανθόπουλος, Φώτιος ή Φωτάκος (1798-1878). Αγωνιστής του 1821, υπασπιστής του Θ. Κολοκοτρώνη και απομνημονευματογράφος. Ο πατέρας του ήταν ο ιερέας παπα-Γιαννάκης, γι' αυτό και τα αδέρφια του ονομάστηκαν Παπαγιαννακόπουλοι. Γεννήθηκε στα Μαγούλιανα Γορτυνίας. Την εποχή που η Φιλική Εταιρεία δυνάμωνε, βρίσκεται στην Ρωσία ως εμποροϋπάλληλος. Μυείται στην Εταιρεία και μεταβαίνει στα Λαγκάδια Γορτυνίας για να συναντήσει τον Κανέλλον Δεληγιάννην. Στο ξέσπασμα της Επανάστασης, βρίσκεται έξω από την Τρίπολη με τον Δεληγιάννη. Ο Κολοκοτρώνης τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ 1715-1820
Το παρόν βιβλίο του Γιάννη Βλαχογιάννη γράφτηκε ύστερα από μακροχρόνιες έρευνές του σε αμέτρητα -γνωστά και άγνωστα- ιστορικά ντοκουμέντα και αποτελεί καρπό έντιμης μεταχείρισης, αυστηρού κοσκινίσματος και εξονυχιστικής αντιπαραβολής όλων των διαθέσιμων πηγών. Χωρίζεται σε τρία μέρη: Στο πρώτο, εξετάζονται οι ιστορικοί θρύλοι γύρω από τον προεπαναστατικό Μοριά. Πώς προέκυψαν οι Αρματωλοί από τους Κλέφτες του Μοριά; Ποιες ήταν οι διαφορές στα χαρακτηριστικά τους σε σχέση με τους Αρματωλούς και Κλέφτες της Ρούμελης; Οι θρύλοι για τους Μεϊντά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ: ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Δεληγιάννης Κανέλλος (1780-1862). Πελοποννήσιος προύχοντας, πρωτεργάτης της Επανάστασης του '21 στο Μοριά, και μετέπειτα πολιτικός. Γεννήθηκε στα Λαγκάδια Γορτυνίας, απόγονος της γνωστής οικογένειας των Δεληγιάννηδων, Κοτζαμπάσηδων της περιοχής. Υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας, στην οποία μύησε και τον αδελφό του Πανάγο. Στις 23 Μαρτίου 1821 κήρυξε την Επανάσταση στη Γορτυνία, μαζί με τους αδελφούς του και τους Πλαπουταίους. Συμμετείχε στις πολιορκίες της Καρύταινας, της Τριπολιτσάς -όπου έχασε τον αδελφό του Θεόδωρο, εθελοντή όμηρο στη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΡΟΣ
Η Λέρος και η «Λέρος», το ωραιότατο νησί των Δωδεκανήσων, με τις κρυστάλλινες θάλασσες και τα χαμηλά βουνά γεμάτα γαλαρίες σκαμμένες με τα χέρια των Λεριών και δηλητηριασμένα από τις βόμβες των Γερμανών και των Άγγλων. Από στρατώνας της Ιταλικής Αυτοκρατορίας σε στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου, αναμορφωτήριο ανταρτόπαιδων και ανταρτόπληκτων, τεχνικό σχολείο εφήβων που η φτώχεια έσταζε από πάνω τους, ψυχιατρείο αζήτητων ψυχασθενών και εγκαταλελειμμένων παιδιών με ανήκεστο βλάβη, στρατόπεδο εξορίας αριστερών και στρατοπέδευσης προσφύγων, η «Λέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ: ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Δεληγιάννης Κανέλλος (1780-1862). Πελοποννήσιος προύχοντας, πρωτεργάτης της Επανάστασης του '21 στο Μοριά, και μετέπειτα πολιτικός. Γεννήθηκε στα Λαγκάδια Γορτυνίας, απόγονος της γνωστής οικογένειας των Δεληγιάννηδων, Κοτζαμπάσηδων της περιοχής. Υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας, στην οποία μύησε και τον αδελφό του Πανάγο. Στις 23 Μαρτίου 1821 κήρυξε την Επανάσταση στη Γορτυνία, μαζί με τους αδελφούς του και τους Πλαπουταίους. Συμμετείχε στις πολιορκίες της Καρύταινας, της Τριπολιτσάς -όπου έχασε τον αδελφό του Θεόδωρο, εθελοντή όμηρο στη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
Ο αγώνας για τη διεκδίκηση της Μακεδονίας ήταν ο πιο σκληρός και ανελέητος αγώνας που διεξήχθη στη Βαλκανική, λίγο πριν από την κατάρρευση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και τους Βαλκανικούς πολέμους που σήμαιναν την ενσωμάτωση του μεγαλύτερου μέρους της στην Ελλάδα. Στη διεκδίκησή της αναμίχτηκαν όχι μόνο οι χώρες των οποίων μεγάλα τμήματα του πληθυσμού κατοικούσαν εκεί και η Τουρκία που επιδίωκε να διασώσει την αυτοκρατορία της, αλλά και χώρες που φιλοδοξούσαν να βρουν διέξοδο στη θάλασσα του Αιγαίου, όπως η Ρωσία και η Αυστρία που είχαν π...
Διαβάστε περισσότερα...

Βασανιστήρια στην ΕΣΑ
Πενήντα και πλέον χρόνια μετά την άνοιξη του '73, της Νομικής και του Πολυτεχνείου, μαζί με τις επετειακές εκδηλώσεις πληθαίνουν οι απόπειρες αναθεώρησης της ιστορίας και ωραιοποίησης είτε του ίδιου του χουντικού καθεστώτος είτε του ακραίου αυταρχισμού απέναντι στη νεολαία. Σε αυτές τις συνθήκες, θεωρούμε ότι μπορεί να ξανανοίξει το επώδυνο κεφάλαιο των βασανιστηρίων, υπό δύο όρους. Ο πρώτος είναι να μη χαριστούμε στους βασανιστές που, έτσι κι αλλιώς, στη μεγάλη τους πλειονότητα, απέφυγαν τις ποινικές, ακόμα και τις ηθικές συνέπειες που θα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΤΙΜΩΡΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΛΑΟΥ
"Οι δειλοί που προδίδουν πατριώτες στους Ούνους, επειδή φοβούνται το θάνατο, να ξέρουν πως τους την έχουμε στημένη, πως είναι καταδικασμένοι και με την πρώτη ευκαιρία θα εξοντωθούν σα ζώα". Με αυτά τα λόγια η L'Humanite, επίσημο έντυπο του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματοδ (PCF), καλούσε, τον Απρίλιο του 1942, τους γάλλους αντιστασιακούς σε πράξεις εκδίκησης. Στις κατεχόμενες από τον Άξονα πόλεις, οι οργανώσεις των κομμουνιστών καλλιέργησαν συστηματικά τη μαζική ανυπακοή απέναντι στην κατοχική εξουσία. Στην Αθήνα και τον Πειραιά, η αλματώδη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΤΟΧΙΚΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ - ΔΙΚΕΣ ΚΑΤΟΧΙΚΩΝ ΔΟΣΙΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ
Το βιβλίο πραγματεύεται δύο διαφορετικά αλλά συναφή ζητήματα. Το πρώτο εξ αυτών είναι η σύνθεση και η δράση των τριών ελληνικών κατοχικών κυβερνήσεων. Το δεύτερο αναφέρεται στις διεξαχθείσες δίκες αφενός κατά των μελών των κατοχικών αυτών κυβερνήσεων ως δοσιλόγων και αφετέρου κατά των εγκληματιών πολέμου, με βαρύτατες κατηγορίες, ακόμη και της εσχάτης προδοσίας. Πρόκειται για πολιτική ανάλυση μιας κρίσιμης περιόδου της νεότερης ελληνικής ιστορίας, που έχει αφήσει βαθιά και διαχρονικά τα ίχνη της μέχρι και τη σημερινή πολιτική πραγματικότητ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΡΑΗΣ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Εκ των περιεργοτέρων, αλλά και των δραματικωτέρων επεισοδίων της νεωτέρας Ελληνικής Ιστορίας είναι η πάλη του μεγάλου σοφού της νεωτέρας Ελλάδος και αναμορφωτού του Γένους Αδαμαντίου Κοραή εναντίον του πρώτου Κυβερνήτου Ιωάννου Καποδίστρια. Ελάχιστα έχουν γραφή μέχρι σήμερον περί του θέματος τούτου και ταύτα εν είδει κριτικής εις έργα αναφερόμενα εις τον βίον του Κοραή ή του Καποδίστρια ή εις γενικώτερα της Ελληνικής Ιστορίας, άνευ προσφυγής εις εκ των πηγών της εποχής εκείνης δυνάμενα να αντληθούν στοιχεία. Δια τούτο εθεωρήσαμεν σκόπιμον ...
Διαβάστε περισσότερα...