Ο ΑΧΕΝΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΜΟΝΟΘΕΙΣΜΟΥ

Παρουσίαση

Η γέννησις του μονοθεϊσμού είναι αρρήκτως συνδεδεμένη με το πρόσωπο του Αμενώφεως Δ' ή Αχενάτωνος, όπως μετωνομάσθηκε, από το πέμπτο έτος της βασιλείας του, ο μυστηριώδης αυτός φαραώ. Μυστηριώδης διότι τίποτε δεν γνωρίζομε για τον ίδιο και την μεγάλη βασιλική του σύζυγο, την πανέμορφη Νεφερτίτη, πριν από την άνοδό του στον θρόνο, γεγονός που δεν έπαυσε να εξάπτει την φαντασία και των σοβαρωτέρων αιγυπτιολόγων.
Γνωστός σήμερα ως ο "αιρετικός φαραώ", ο αναθεματισμένος και διαγεγραμμένος από τις δέλτους της ιστορίας Αχενάτων απεκήρυξε προς το τέλος της βασιλείας του όλους ανεξαιρέτως τους θεούς της Αιγύπτου, πλην του ενός θεού, του ζώντος Ρά-Άτωνος. Πρώτος ζήσας, ποιητής των πάντων, στοργικός πατέρας και μητέρα, έμπλεως αγάπης και κάλλους, ο Ρά-Άτων είναι και κατ' εξοχήν ηθικός θεός καθότι δίκαιος κριτής.
Η κατάργησις συλλήβδην του παραδοσιακού πανθέου της Αιγύπτου σηματοδοτεί την εμφάνισι του πρώτου καθ' εαυτό μονοθεϊσμού, που δεν αναγνωρίζει και δεν λατρεύει άλλους θεούς πλην του ενός και μόνου θεού. Από τον πρώτο αυτόν μονοθεϊσμό θα προέλθουν, αμέσως ή εμμέσως, οι σημερινοί ιστορικοί μονοθεϊσμοί. Σ' αυτό έγκειται η πρωταρχική του σημασία, καθόσον η μελέτη της γενέσεώς του επιτρέπει να δοθεί απάντησις αντικειμενική στο καίριο ερώτημα πώς γεννήθηκε ο μονοθεϊσμός, συνακόλουθα δε και στο ερώτημα, ποία μπορεί να είναι σήμερα η σημασία και ποίο το μέλλον του μονοθεϊσμού. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ του Κωστή Στεφανόπουλου
ΠΡΟΟΙΜΙΟ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η "ανακάλυψις" του Ατωνισμού
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΤΟΥ ΑΤΩΝΙΣΜΟΥ
Η ηλιακή θρησκεία κατά το αρχαίο βασίλειο
Η ηλιακή θρησκεία κατά την πρώτη μεταβατική περίοδο και το μέσο βασίλειο
Η ακάθεκτη άνοδος του Άμμωνος
Η αναγέννησις του ηλιακού θρησκευτικού στοχασμού και η περαιτέρω εξηλίασις του Άμμωνος
Ο ύμνος του Καΐρου εις τον Άμμωνα-Ρα
Η ηλιακή αντίδρασις
Η βασιλεία του Αμενωφέως Γ' προάγγελος της ατωνικής επαναστάσεως;
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Ο ΑΜΕΝΩΦΙΣ Δ' ΚΑΙ Ο ΠΡΩΪΜΟΣ ΑΤΩΝΙΣΜΟΣ
Η ανάρρησις του Αμενώφεως Δ'
Η ηλιακή θρησκεία του Αμενώφεως Δ' κατά την αρχική περίοδο της βασιλείας του
Πρώτες καινοτομίες
Η εμφάνισις του πρωτοατωνισμού
Ο πρώιμος ατωνισμός
Η εξέλιξις του πρώιμου ατωνισμού
Οι Θήβες ως Αχετ-εν-Ατων
Ο πρώιμος ατωνισμός και οι ποικίλες καινοτομίες του. Ένας πρώτος απολογισμός
Το ιωβηλαίο (εβ-σεδ)
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Η ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΜΠΗ
Η ίδρυσις της Αχετάτωνος
Η εξέλιξις του ατωνισμού μέχρι τις ιδρύσεως της Αχετάτωνος
Η Αχετάτων
Η Νεκρόπολις
Πρώτη ανοικτή ρήξις με τον Άμμωνα
Η εγκατάστασις στην Αχετάτωνα
Ο φόρος των εθνών
Αλλεπάλληλα πένθη
Η ριζοσπαστική τροπή του ατωνισμού
Η προγραφή του Άμμωνος και του παραδοσιακού πανθέου
Η "διδαχή" του Αχενάτωνος
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΤΟ ΛΥΚΟΦΩΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΧΕΝΑΤΩΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΤΩΝΙΣΜΟΥ
Ο θάνατος της Νεφερτίτης
Η συμβασιλεύς Κίια
Ο νέος συμβασιλεύς Αγχ-χεπερου-Ρα μερι Νεφερ-χεπερου-Ρα / Νεφερ-νεφερου-Ατων μερι Ουα-εν-Ρα
Ο θάνατος του Αχενάτωνος
Η βασιλεία του Σμεγχ-κα-Ρα
Ο Τουταγχάτων/Τουταγχάμμων και ο "πατέρας του θεού" Αϊ
Η διαδοχή του Τουταγχάμμωνος
Η βασιλεία του Ωρ-εμ-εβ και το τέλος του ατωνισμού
Ένας απροσδόκητος επίλογος. Ο Μωυσής και η έξοδος ήτοι η επιβίωσις του ατωνισμού
Πως λοιπόν προήλθε ο μονοθεϊσμός;
Έχει άραγε ακόμη μέλλον ο μονοθεϊσμός;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ