ΠΡΩΙΜΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΕΖΑ

Παρουσίαση

Ο Γιάννης Ρίτσος υπήρξε ένας από τους πολυγραφότερους και διασημότερους δημιουργούς των σύγχρονων ελληνικών γραμμάτων. Μολονότι έχουν δημοσιευθεί πολυάριθμες εργασίες για τη ζωή και το έργο του, δεν έχει μελετηθεί επαρκώς η πρώιμη περίοδος της λογοτεχνικής δημιουργίας του, εντός της δεκαετίας του 1920 και στα πρώτα έτη της επομένης, ώστε να διαφανεί με ευκρίνεια η διαμόρφωση της ποιητικής του ιδιοσυγκρασίας κατά τα μαθητικά και νεανικά του χρόνια, ήτοι πριν αποφασίσει να εκδώσει την πρώτη του ποιητική συλλογή "Τρακτέρ", στα 1934.
Στόχος, επομένως, της παρούσας εργασίας είναι να συγκεντρώσει και να συζητήσει τα πρώτα δημοσιευμένα (και μόλις δύο αδημοσίευτα) δείγματα γραφής του Ρίτσου, συνδέοντάς τα, παράλληλα, με τις ποικίλες περιπέτειες του βίου του και εντάσσοντάς τα στη σύγχρονή τους πολιτική και πολιτιστική συγκυρία. Ακόμη, πέρα από το σύνολο των οικείων ποιητικών και πεζών κειμένων του Ρίτσου που έχουν εντοπιστεί, θα εξεταστεί η σχετική με αυτόν κριτικογραφία της περιόδου 1924-1934 ώστε να διαφανούν οι πρώτες δια του Τύπου αντιδράσεις απέναντι στα νεανικά γραπτά του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Πολύ σημαντική είναι η συμβολή του Γιώργου Ανδρειωμένου στην ανάδειξη του κειμενικού είδους της βιογραφίας και της συστηματικής έρευνας γύρω από τις αρχειακές πηγές και τη χρήση τους στις σύγχρονες φιλολογικές μελέτες. Τόσο η εισαγωγική του μελέτη στον τόμο Γιάννης Ρίτσος ? Πρώιμα ποιήματα και πεζά (εκδ. Κέδρος) του 2018 όσο και η μελέτη του Βιογραφικά στον Ανδρέα Κάλβο (εκδ. Ι. Σιδέρης), η οποία εκδόθηκε τo 2019 με αφορμή τα 150 χρόνια από τον θάνατο του ποιητή, συμβάλλουν όχι μόνο στη συμπλήρωση της εικόνας που έχουμε για τη ζωή και το έργο των ποιητών αυτών αλλά και στην εικόνα που έχουμε για τη συμβολή των βιογραφικών σπουδών στην φιλολογική αποτίμηση των λογοτεχνικών έργων. (Άννα Αφεντουλίδου, bookpress.gr - 26/03/2020)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
ΤΑ ΝΕΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ
Το πλαίσιο
Το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον
Τα μαθητικά χρόνια
Η αλληλογραφία και οι πρώτες δημοσιεύσεις στη Διάπλασι των Παίδων
Η άνοδος στην πρωτεύουσα, η προσβολή από τη φυματίωση και η νοσηλεία στη «Σωτηρία»
Οι συνεργασίες με τη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια και άλλα έντυπα (1927-1930)
Η εμπειρία της Καψαλώνας και του Φθισιατρείου του Αγίου Ιωάννου
Οι συνεργασίες με τον Παρατηρητή και άλλα περιοδικά (1930-1931)
Η επιστροφή στην Αθήνα και οι δραστηριότητες έως την έκδοση των "Τρακτέρ" (1931-1934)
Εκδοτικό σημείωμα
Α'. ΠΟΙΗΜΑΤΑ (1925-1934)
1. Φθινοπωρινό τραγούδι [Μέσα στ' Οχτώβρη τη θλιμμένη σκοτεινιά,....]
2. Ονειροπόλημα [Όταν θα φτάση πάλ' η μαύρη χειμωνιά,...]
3. Παληά κιθάρα [Παληά κιθάρα, ραγισμένη, στη γωνιά,...]
4. Πόσα παράπονα [Πόσα στον κόσμο βουβά παράπονα]
5. Στον κήπο [Στον κήπο μέσα όλα τα λούλουδα,...]
6. Νοσταλγία [Τα κύματα τ' ασίγιστα, γι' άκου τα πέρα εκεί,...]
7. Πώς κλαιν... [Πώς κλαιν, πώς σε ζητούν, πώς σε προσμένουνε...]
8. Φτωχούλα γειτονιά [Η γειτονιά η φτωχούλα μας, πώς άλλαξε!...]
9. Θάσουνα η Άνοιξις [Στη σιωπηλή την ερημιά κατάλευκες...]
10. Στο ερμάρι [Μέσα στο ερμάρι, -πόσοι αχνοί καιροί!...-]
11. Σ' είχα γνωρίσει πια [Πόσα όνειρα: χαμόγελα, ότι φέξανε,...]
12. Ω το γλυκό!.. [Ω το γλυκό τραγούδι, που πρωτόνοιωσα...]
13. Ανατριχίλα [Έρμος, ο κάμπος άφωνος, βαρύς,...]
14. Μέσ' στα λουλούδια [Μονάχοι στις ολόανθες μυγδαλιές!...]
15. Στο έρημο μονοπάτι [Χαμήλωναν οι συγνεφιές!.. Λίγο θαμπό ένα φως...]
16. Βασίλεμα [Η μέρα αργά βασίλευε!... Ψηλά βαθύ ένα φως,...]
17. Ω πώς να σε ξεχάσω [Ω πώς να σε ξεχάσω!... όλα για σένανε...]
18. «Ένα βράδυ» [Βαθειά... πίσω απ' τους φράχτες που ευωδιάζανε...]
19. Ένα δάκρυ [Άνθισαν οι γαζίες, και μοσκοβόλησε...]
20. Στο παληό μας σπίτι [Μόνος γυρνώ στις άφωτες τις κάμαρες,..]
21. Ορθρινή γαλήνη [Λευκά τα περιστέρια παιχνιδίζανε...]
22. Πρωτομαγιά [Πρωτομαγιά!... κ' η μέρα γέλαγε όλο φως...]
23. Μοναξιά [Μόνος τώρα γυρνώ στις ερημιές...]
24. Μαρασμός [Φτωχές.... χλωμές... θλιμμένες... κι' ορφανές,...]
25. Μια αγάπη [Τί νοσταλγίες ξυπνούν καθώς περνώ...]
26. Χαμόγελα της Άνοιξης [Γέλοια... χαρές... χαμόγελα της Άνοιξης...]
[...]
Β΄. ΠΕΖΑ (1928-1931)
Τρία επίσημα έγγραφα για τις νοσηλείες του Ρίτσου σε σανατόρια
Γ΄. ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟ (1924-1931)
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο
Φωτογραφικό παράρτημα
Περιεχόμενα

Εισαγωγική μελέτη - Έκδοση κειμένων: Γιώργος Ανδρειωμένος