ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΣΚΛΑΒΩΝ

Παρουσίαση

Αν και η πλοκή εκτυλίσσεται στην αρχαία Ελλάδα, πρωταγωνιστής είναι ο Αρλεκίνος, όνομα που προφανώς σηματοδοτεί υπηρέτη. Ο ίδιος, στον νέο του ρόλο στο νησί, αποκαλεί τον Ιφικράτη "ο Αρλεκίνος μου", ενώ επισημαίνει στον Τριβελίνο το γεγονός ότι δεν έχει όνομα και ότι ο κύριός του τον αποκαλεί "Αρλεκίνο". Ωστόσο, δεν είναι ο Ιφικράτης που ονομάζει έτσι τον υπηρέτη, αλλά η ιταλική θεατρική παράδοση: τα έργα του Μαριβό με τον Αρλεκίνο γράφτηκαν για το Ιταλικό θέατρο. Καθώς Ιφικράτης και Αρλεκίνος ανταλλάζουν ονόματα, μοιάζουν με δύο ηθοποιούς που αρχίζουν πρόβες για την επόμενη παράσταση.
Ο Αρλεκίνος είναι άλλοτε "Αρλεκίνος" και άλλοτε όχι. Είναι δούλος, αλλά πιο μεγαλόψυχος από τον αφέντη του. Είναι αστείος, χωρίς να παίζει ρόλο γελωτοποιού. Έχει λεξιλόγιο κυρίου, χρησιμοποιεί τον πληθυντικό και με την υπηρέτρια, γιατί κανείς μας δεν είναι γεννημένος σκλάβος. Και αν παίζει τόσο άνετα ένα μακάβριο παιχνίδι εις βάρος του κυρίου του, είναι γιατί ξέρει, ως κυρίαρχος του παιχνιδιού, ότι παίζει θέατρο. Με το χιούμορ του αφήνει να εννοηθεί από την αρχή ότι πρόκειται για ιντερμέδιο και ότι η νέα κατάσταση είναι προσωρινή. Πάνω σε αυτή την αμφιβολία-αμφισημία (θέατρο ή πραγματικότητα) βασίζεται ολόκληρο το έργο όταν ρωτά αν η κακομεταχείριση από τον κύριό του είναι "μέρος του παιχνιδιού", μετατρέπει σαφώς το υποκείμενο σε κείμενο. (Απόσπασμα από τον πρόλογο της Ζωής Σαμαρά)