ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Παρουσίαση

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε Έλληνες ομογενείς (απόδημοι ή επαναπατριζόμενοι) και σε ξένους οι οποίοι λόγω σπουδών ή επαγγέλματος, έρχονται σε επαφή με λόγιες μορφές της ελληνικής γλώσσας, όπως παραδείγματος χάρη ξένοι φοιτητές των ελληνικών πανεπιστημίων, υπάλληλοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ.ά. Τα κείμενα του βιβλίου απαντούν στα προβλήματα που δημιουργούνται από την ανάμικτη γλώσσα στην οποία Πανεπιστημιακοί και μη έχουν συνηθίσει να εκφράζονται και τα οποία δεν είναι καθαρόαιμα ούτε της καθαρεύουσας ούτε της δημοτικής, αλλά καθρεφτίζουν τη γλωσσική κατάσταση όπως υφίσταται σήμερα. Όπως όλοι γνωρίζουμε, ο επιστημονικός λόγος, ο λόγος των μαζικών μέσων ενημέρωσης, η γλώσσα των νόμων, των διακηρύξεων, των διαλέξεων και ανακοινώσεων, καθώς και η εκκλησιαστική γλώσσα περιέχουν άφθονους μορφολογικούς τύπους της καθαρεύουσας, ορολογία, δυσνόητες δομές, στερεότυπες αρχαΐζουσες φράσεις, διπλοτυπίες (με ή χωρίς σημασιολογικές αλλαγές) και λόγιο λεξιλόγιο. Και το κυριότερο χαρακτηριστικό είναι ίσως η ασυνέπεια στη χρήση αυτών των τύπων, που δυσκολεύει τον ξένο στην απόκτηση ενός δύσκολου και επιπλέον μη σταθερού γλωσσικού συστήματος. Αν, λοιπόν, δημιουργούνται προβλήματα εξαιτίας του παραπάνω φαινομένου ακόμα και σ' εμάς τους Έλληνες, ας αναλογιστούμε πόσο ανυπέρβλητες φαίνονται οι δυσκολίες στους ξένους. Αρκεί να σκεφτούμε ότι οι συγγραφείς, αρθρογράφοι, ομιλητές, ενδιαφέρονται να γίνουν κατανοητοί από τους αναγνώστες ή ακροατές τους, όσον αφορά τα νοήματα της εκάστοτε επιστήμης. Γι' αυτούς είναι αυτονόητη προϋπόθεση ότι το κοινό τους, ακόμη κι αν έχει ελλιπή γνώση της γλώσσας, έχει αναπτυγμένο ένα φυσικό γλωσσικό αισθητήριο ώστε να μην αντιμετωπίζει ουσιαστικά προβλήματα. Ένας ξένος όμως με μικρή παραμονή στη χώρα μας ή ένας ομογενής που είχε ως τώρα ελάχιστες έως ανύπαρκτες ευκαιρίες να επικοινωνήσει στα ελληνικά, διαθέτει αυτό το γλωσσικό αισθητήριο; Νομίζουμε πως όχι, και ακριβώς αυτό προσπαθούμε να κάνουμε μέσω του βιβλίου μας: να γεφυρώσουμε, όσο είναι δυνατόν, το κενό που μεσολαβεί από τη γλωσσική επάρκεια ως την κατανόηση και χρήση των λόγιων και ειδικών επιπέδων της ελληνικής γλώσσας έτσι ώστε να βοηθηθούν, όσοι επιθυμούν, στην επαγγελματική τους ένταξη. Το βιβλίο περιέχει κείμενα από πανεπιστημιακά συγγράμματα, βιβλία και επιστημονικά περιοδικά. Τα κείμενα που έχουν επιλεγεί δεν είναι κανονιστικά, αλλά προσφέρονται ως αφετηρία για αναγνώριση και για περαιτέρω μελέτη εκ μέρους του σπουδαστή. Η τάση να παρουσιάζονται τα κείμενα σε μια "ιδεατή" μορφή, αφού προηγουμένως έχουν "εξομαλυνθεί", αποφεύγεται εδώ για να έχουν την ευκαιρία οι σπουδαστές να συναντήσουν και να μελετήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα γλωσσικά φαινόμενα. (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
"Επίσκεψη" λέξεων
Ενότητα πρώτη: Η υγιεινή στην αρχαία Ελλάδα
Ενότητα δεύτερη: Άτομα και μόρια
Ενότητα τρίτη: Η χρησιμότητα του ύδατος
Ενότητα τέταρτη: Τα σώματα του πλανητικού μας συστήματος
Ενότητα πέμπτη: Η λήψη τροφής ως βασική βιολογική ανάγκη
Ενότητα έκτη: Κινήσεις στο στερεό φλοιό της Γης
Ενότητα έβδομη: Φυσικό περιβάλλον και ποιότητα ζωής
Ενότητα όγδοη: Κρατικοποίηση των δασών
Ενότητα ένατη: Η εξέλιξη της γήινης ατμόσφαιρας
Ενότητα δέκατη: Οι βασικές φυσικοχημικές ιδιότητες του ύδατος
Ενότητα ενδέκατη: Η έννοια της πολιτικοποίησης
Ενότητα δωδέκατη: Ο αγώνας κατά της φθοράς
Ενότητα δέκατη τρίτη: Το αδιάβλητο στατιστικό δείγμα
Ενότητα δέκατη τέταρτη: Η ικανότητα για μάθηση
Ενότητα δέκατη πέμπτη: Η στατιστική ως μέθοδος έρευνας
Ενότητα δέκατη έκτη: Ο σύγχρονος άνθρωπος
Ενότητα δέκατη έβδομη: Βασικές έννοιες θεωρητικής οικονομικής
Ενότητα δέκατη όγδοη: Διαπροσωπική σύγκρουση
Ενότητα δέκατη ένατη: Οικογενειακό δίκαιο
Ενότητα εικοστή: Η πρώτη γυναίκα στη Βουλή
Κατάλογος ρημάτων που παρουσιάζουν δυσκολίες
Πίνακας με τα συνηθέστερα α' συνθετικά ελληνικών λέξεων
Λέξεις και φράσεις με προθέσεις
Συντομογραφίες
Αρκτικόλεξα
Λύσεις ασκήσεων
Για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου συνεργάστηκαν οι:
Βαλσαμάκη Τζεκάκη Φανή
Γκιώχα Περγαντή Δανάη
Κανέλου Οικονομοπούλου Ευαγγελία
Καραμανιτάκη Αστεριάδου Ιωάννα
Κατούδη Πιτσόκου Ευανθία
Μανάβη Δήμητρα
Χατζηπαναγιωτίδου Άννα
Όλες οι συγγραφείς είναι μέλη του διδακτικού προσωπικού του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης