ΕΝΝΕΑ ΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΑΝΤΗ

Παρουσίαση

Ό,τι υπήρξε, ό,τι υπάρχει και ό,τι θα υπάρξει, η ιστορία του παρελθόντος και εκείνη του μέλλοντος. Τα πράγματα που είχα και εκείνα που θα έχω, το κάθε τι που μας περιμένει σ’ αυτόν τον ήσυχο λαβύρινθο. . . Φαντάστηκα ένα μαγικό έργο, μια εικόνα που είναι ένας μικρόκοσμος. Το ποίημα του Δάντη είναι αυτή η εικόνα παγκόσμιας εμβέλειας, κι όμως πιστεύω πως, αν μπορούσαμε να το διαβάσουμε με αθωότητα (αλλά αυτή η ευτυχία δεν μας είναι επιτρεπτή), το πρώτο πράγμα που θα παρατηρούσαμε δεν θα ήταν ο παγκόσμιος χαρακτήρας κι ακόμη λιγότερο ό,τι το μεγαλειώδες και υπέροχο περιέχει. Αυτό το μηχανικό και χοντροκομμένο αλφάβητο συμβόλων αποδυναμώνει την αυστηρότητα των λέξεων και φαίνεται να βασίζεται στην αδιαφορία της ατελούς παρατήρησης. Ο Δάντης αποφεύγει αυτό το λάθος. Στο βιβλίο του δεν υπάρχει ούτε μια αδικαιολόγητη λέξη. Η ακρίβεια η οποία τώρα υπέδειξα δεν είναι ρητορικό τέχνασμα: είναι η διαπίστωση της τιμιότητας, της πληρότητας με την οποία έγινε αντιληπτή κάθε στιγμή του ποιήματος. Και το ίδιο μπορούμε να πούμε για τις λεπτομέρειες ψυχολογικής φύσης, τόσο θαμαστές και ταυτόχρονα τόσο απλές. Μ’ αυτές τις λεπτομέρειες φαίνεται να έχει υφανθεί το ποίημα (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)