ΕΠΙΣΤΗΜΗ - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΣΤΟΧΑΣΜΟΣ

Παρουσίαση

Πώς αναδύονται και αναπτύσσονται, σε γόνιμη συνύπαρξη και ταύτιση, η επιστημονική, τεχνολογική και φιλοσοφική σκέψη στον ευρωπαϊκό χώρο, από τις απαρχές του αποκαλούμενου δυτικο-ευρωπαϊκού πολιτισμού; Ποια ήταν τα σημαντικό επιτεύγματα, σε επιστημονικό, τεχνολογικό αλλά και φιλοσοφικό επίπεδο, που επέφερε η επιστημονική επανάσταση του 17ου αιώνα; Ποια ήταν η συμβολή αλλά και τα προβλήματα του Διαφωτισμού, στην πορεία του ανθρώπου προς την κοινωνική ανάπτυξη, ευημερία και πρόοδο; Μέσω ποιων επιστημονικών και επιστημολογικών αδιεξόδων επήλθε η αναγκαία μετάβαση από την κλασική, νευτώνεια φυσική στη θεωρία της σχετικότητας και στην κβαντομηχανική; Πώς επέδρασαν τα διάφορα φιλοσοφικά και γνωσιολογικά ρεύματα του 19ου και του 20ού αιώνα, αλλά και η ανάδυση της σύγχρονης φυσικής στη διαμόρφωση της σύγχρονης κοσμοθεώρησής μας; Ποια είναι η σχέση της φιλοσοφίας της επιστήμης με τη φιλοσοφία της τεχνολογίας, και σε ένα πιο εξειδικευμένο επίπεδο, υπό ποιες ιστορικές, επιστημολογικές, κοινωνικές και πολιτισμικές προϋποθέσεις μπορεί να υποστηριχθεί το πρωτείο της τεχνολογίας έναντι αυτού της επιστήμης;
Το εισαγωγικό αυτό βιβλίο προσπαθεί, ως ένα έναυσμα περιγραφικού, κριτικού και ενίοτε αξιολογικού και κανονιστικού λόγου, να δώσει κάποιες απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, καθώς και σε ορισμένα άλλα, επίσης σημαντικά, και να οδηγήσει, με τις θέσεις και τις κριτικές αναλύσεις και τοποθετήσεις του, σε ένα γόνιμο προβληματισμό πάνω στον κριτικό όσο και ενοποιητικό λόγο της φιλοσοφίας της επιστήμης και της φιλοσοφίας της τεχνολογίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ, ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ
Έννοιες - Ορισμοί. Γενικά
Ορισμοί των επιμέρους εννοιών
ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
Σύντομη, γενική αναφορά στους φιλοσοφικούς κλάδους
Η φιλοσοφία της επιστήμης και η φιλοσοφία της τεχνολογίας. Γενικά
Η φιλοσοφία της επιστήμης
Η σχέση επιστήμης και τεχνολογίας και η φιλοσοφία της τεχνολογίας. Γενικά
Η σχέση της φιλοσοφίας της επιστήμης και της φιλοσοφίας της τεχνολογίας με την επιστήμη και την τεχνολογία. Γενικά
ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΝΩΣΙΟΘΕΩΡΙΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
Το αντικείμενο της γνώσης
Ο ιδεαλισμός
Ο ρεαλισμός
Η φαινομενολογία
Η φύση του αντικειμένου της γνώσης και οι αρχές του κόσμου
Έννοιες, κατηγορίες και η ουσία της γνώσης
Θεωρήσεις του φυσικού κόσμου - Θεωρίες της γνώσης
Πηγές της γνώσης. Γενικά
Οι βασικές μέθοδοι της γνώσης
Βασικά ζητήματα της φιλοσοφίας της τεχνολογίας
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΣΥΝΤΟΜΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥΣ
Η συνύφανση φιλοσοφίας και επιστήμης στους Προσωκρατικούς
Τεχνικά επιτεύγματα στην αρχαιότητα και το "πρωτείο" της τεχνολογίας στην εποχή των Προσωκρατικών
Τεχνικά επιτεύγματα στη μυθολογική, στην αρχαϊκή και στην κλασική εποχή
Το γονιμοποιητικό "πρωτείο" της προσωκρατικής τεχνολογίας
Ο σοφιστικός σκεπτικισμός και σχετικισμός
Η σωκρατική-πλατωνική φιλοσοφία και η αριστοτελική οντολογία και σκέψη
Η σωκρατική και η πλατωνική φιλοσοφία
Η αριστοτελική οντολογία και σκέψη
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ. ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥΣ
Επικουρισμός, Σκεπτικισμός, Στωικισμός
Τεχνολογικά επιτεύγματα της ελληνιστικής περιόδου
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ. ΓΕΝΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ
Η εισαγωγή στους Νέους Χρόνους: Από το Μεσαίωνα στην Αναγέννηση και τη νεότερη εποχή Μηχανιστική κοσμοαντίληψη και επιστημονική επανάσταση
Η μηχανιστική κοσμοαντίληψη
Η επιστημονική επανάσταση του 17ου αιώνα
Οι ορθολογιστές
Οι εμπειριστές
Ορθολογισμός και εμπειρισμός: Οι γνωσιολογικές τους συσχετίσεις
Η πνευματική κίνηση του Διαφωτισμού
Τα κύρια χαρακτηριστικά του Διαφωτισμού
Η καντιανή φιλοσοφία: Γνωσιοθεωρία και ηθική
Η κριτική θεώρηση του Διαφωτισμού
Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΗΣΗ
Ο θετικισμός του Κοντ
Η ιδεαλιστική και η υλιστική διαλεκτική θεώρηση των φυσικών επιστημών στον Χέγκελ και στον Μαρξ, αντίστοιχα
Ο θετικισμός του Μαχ
Από την κλασική στη σύγχρονη φυσική
Συμβατισμός, λογικός θετικισμός και αναλυτική φιλοσοφία
Ορθολογικές και μη ορθολογικές πηγές της επιστημονικής γνώσης και η χρήση επιστημονικών μοντέλων Ορθολογικότητα και ρεαλισμός. Πόπερ, και η αρχή της διαψευσιμότητας
Ο επιστημονικός ρεαλισμός
Ο μετα-μεταφυσικός επιστημονικός ρεαλισμός
Μετανεωτερικές θεωρήσεις της επιστήμης και της τεχνολογίας
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΟΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΤΗΣ ΘΕΩΡΗΣΗΣ
Τεχνολογική ανάπτυξη, νέες τεχνολογίες και τεχνοεπιστήμη
Η "σταυρογονιμοποίηση" επιστήμης και τεχνολογίας
Η χαϊντεγκεριανή θεώρηση της νεωτερικής τεχνικής
Τεχνοεπιστήμη και εξουσία
ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Η ΗΘΙΚΗ ΤΟΥΣ ΘΕΩΡΗΣΗ
Επιστήμη, επιστημονισμός και τεχνοκρατία
Σύντομη αναφορά σε κάποια χαρακτηριστικά ρεύματα σκέψης
Η διερεύνηση του προβλήματος στη βάση του ηθικού ρεαλισμού
Είδη προβλημάτων που απασχολούν την ηθική της επιστήμης και της τεχνολογίας
Η αναζήτηση της ενότητας της επιστήμης, της τεχνολογίας και της φιλοσοφίας
Βιβλιογραφία