Η τέχνη εκ των πραγμάτων

Παρουσίαση

Το πραγματικό αντικείμενο μετατόπισε τα όρια της καλλιτεχνικής δημιουργίας πέρα από τη ζωγραφική και τη γλυπτική και εγκαταστάθηκε σε μια ασαφή, απροσδιόριστη σήμερα περιοχή του πολιτισμικού φαινομένου. Διέγραψε μια πορεία από τους πειραματισμούς των κυβιστών ως την «αναισθησία» των readymades, από τους παράδοξους συνειρμούς των σουρεαλιστών και την εξιδανίκευση του απορρίμματος στο πλαίσιο της Junk Art, του Nouveau Realisme και της Arte Povera ως την «ειδωλολατρία» της Pop Art, από τη δυστοπική εκδοχή του στα Environments και τις αρχέγονες εκφάνσεις του στη Zero ως την πρωτεϊκή του διάσταση στην Informel και από το μυστήριο της απόκρυψής του ως την ολοκληρωτική απόσβεση κάθε υλικού του ίχνους στην Conceptual Art. Ενταγμένο μέσα στον ευρύτερο περιβαλλοντικό προβληματισμό, και ενώ η διαλεκτική σχέση υλικού και άυλου, αναλογικού και ψηφιακού, φυσικού και τεχνητού βρίσκεται υπό διαρκή μετασχηματισμό, το αντικείμενο εξακολουθεί να κατέχει κεντρική θέση στις περισσότερες τάσεις της τέχνης και του 21ου αιώνα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Αντί προλόγου
Γλώσσα και αντικείμενο - Η εικονοπλαστική λειτουργία της γλώσσας
Σημειωτική διάσταση και αισθητικές παράμετροι - Το αντικείμενο μέσα από την κοινοτοπία και το παράδοξο
Από τον επίπεδο πίνακα στα επίπεδα του πίνακα
Ορίζοντας το αντικείμενο - Αντικείμενο και έργο τέχνης - Ιδέα και μορφή - Ρόλος και μετα-ρόλος του αντικειμένου
Πράγμα και αντικείμενο - Ερμηνευτική φιλοσοφική θεώρηση - Σύμβολο και αλληγορία - Το αντικείμενο ως αυτονομημένη πραγματικότητα
Από την εικόνα στο αντικείμενο - Η έξοδος στην Τρίτη διάσταση μέσω του collage
Η αναβίωση της νεκρής φύσης - Μια νέα εκτίμηση του κοινότοπου
Dada - Αναισθησία και αισθητική της αποσπασματικότητας - Τα readymades ως πράξη αδιαμεσολάβητης επιλογής
Assemblage - Η τέχνη του αναλώσιμου - Η αξιοποίηση του τυχαίου - Το αντικείμενο ως φορέας κοινωνικής κριτικής
Το αντικείμενο υπό αμφισβήτηση - Από τον αναθεωρητισμό του Dada στην αυθαιρεσία της σουρεαλιστικής σύνθεσης
Ο μετασχηματισμός του τεχνολογικού αντικειμένου σε αντικείμενο τέχνης
Συλλέγοντας θραύσματα - Το αντικείμενο ως συσσωρευτής μνήμης
Combines και Junk Art - Το αδαπάνητο κεφάλαιο του άχρηστου αντικειμένου
Process Art - Η δυναμική της μεταβολής του αντικειμένου
Environments - Η αντιστροφή της αντικειμενικότητας - Η δυστοπική εκδοχή του αντικειμενικού κόσμου
Pop Art - Κατασκευάζοντας είδωλα της πραγματικότητας, εντός και εκτός κλίμακας
Nouveau Realisme - Μια νέα, προσωπική σχέση με το αντικείμενο
Arte Povera - Η τέχνη των ταπεινών μέσων και των θραυσμάτων - Το αντικείμενο ως συμπύκνωμα του χρόνου
Η ελληνική συμβολή στην Arte Povera - Η επιλογή του αντικειμένου ως πολιτική θέση
Η επιστροφή της συμβολικής διάστασης - Συνειδησιακές προβολές και αισθητική επανένταξη του αντικειμένου
Zero - Οι ρίζες του αντικειμένου και οι απειλητικές του εκδοχές
Informel - Η πρωτεϊκότητα και οι πολλαπλές αναγνώσεις του αντικειμένου
Αποκάλυψη μέσα από την απόκρυψη - Η αισθητική του εφήμερου
Περιφερειακές εκδοχές του Nouveau R?alisme - Το αντικείμενο-αφηγητής της δημόσιας ιστορίας
Η τέχνη χωρίς αντικείμενο - Conceptual Art - Επιστροφή στην Ιδέα
Το αντικείμενο τέχνης στο πλαίσιο ενός νέου περιβαλλοντικού προβληματισμού
Αντί επιλόγου
Σημειώσεις
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο ονομάτων
Ευρετήριο όρων
Προέλευση εικόνων