ΕΔΑΦΟΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ

Παρουσίαση

Τα κρίσιμα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετώπισε η Ελλάδα στον Μεσοπόλεμο (1922-40), όπως η αστυφιλία των γεωργών, η κρίση της αστικής ηγεμονίας, οι συνέπειες της αστικής εγκατάστασης των προσφύγων και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ο "υπερεπαγγελματισμός" και ο "παρασιτισμός" των ελληνικών πόλεων, διασταυρώθηκαν με νέα διανοητικά φαινόμενα, όπως η γεωπολιτική, η γεωοικονομία, ο νεομαλθουσιανισμός, ο ριζοσπαστικός αγροτισμός και ο "γεωργικός εθνικισμός". Ο κοινωνικός προβληματισμός του Μεσοπολέμου γονιμοποιήθηκε από τους γεωπόνους, μια αναδυόμενη νέα ελίτ ειδικών επιστημόνων και διανοουμένων, η οποία ανέλαβε την επιστημονική οργάνωση της αγροτικής οικονομίας και την επίτευξη της σιτάρκειας, και θεώρησε κοινωνική "αποστολή" της την περιστολή της αστυφιλίας. Οι γεωπόνοι ανέπτυξαν για λόγους νομιμοποίησης και κοινωνικής ανέλιξης έναν υπερπολιτικό λόγο, ο οποίος είχε άμεσες αναφορές στο έθνος. Η μνήμη των εθνικών πολέμων (1912-22) και η νεορομαντική αντίληψη του εθνικού εδάφους συνδυάστηκαν με τις ριζοσπαστικές αγροτιστικές ιδέες για τον σχηματισμό της έννοιας του "γεωργικού έθνους". Η γεωπολιτική και ο "γεωργικός εθνικισμός" χρησιμοποιήθηκαν μεταπολεμικά από τους Έλληνες διανοουμένους για τη θεωρητική θεμελίωση μιας νέας "Μεγάλης Ιδέας", η οποία προσέλαβε χαρακτηριστικά του Νέου Ιμπεριαλισμού. Ο βραχύβιος ελληνικός ιμπεριαλισμός (1943-46) εξετάζεται εδώ συγκριτικά με τον βουλγαρικό αναθεωρητισμό του Μεσοπολέμου, ο οποίος βασίστηκε σε ανάλογες ιδεολογικές συνιστώσες (στον γεωγραφικό ντετερμινισμό, στη γεωοικονομία και στην κατασκευή του "γεωργικού έθνους"). (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΧΑΡΤΩΝ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΩΝ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Το σιτάρι, τα καπνά και η ειρήνη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Η πολιτική συγγένεια της Δήμητρας και του Πλούτωνα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Η εθνική περίφραξη κυοφορεί τον αταβισμό
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Ο ρεβιζιονισμός και η πορεία προς τον πόλεμο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Ο ελληνικός ιμπεριαλισμός (1943-46)
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΩΠΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ, ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ