Λύτρα

Παρουσίαση

Λυρική, άμεση και σπαρακτική, η αφήγηση του Μαλούφ θίγει τα τεράστια και αιώνια θέματα του Τρωικού Πολέμου σ' αυτό το μικρό αριστούργημα: τον πόλεμο και τον ηρωισμό, την ύβρη και τον ανθρωπισμό, την τύχη και τη μοίρα, τους δεσμούς που συνδέουν τους στρατιώτες μεταξύ τους, τους πατέρες και τους γιους.
Τι συμβαίνει όταν ένας νεαρός πρίγκιπας πέφτει στη μάχη και ο αντίπαλός του αρπάζει το σώμα του για να το βεβηλώσει και να το ατιμάσει; Ο θάνατός του είναι το τίμημα για την απώλεια ενός άλλου νέου πολεμιστή, αλλά πώς αποτιμάται η ατίμωση και ο πόνος ενός πατέρα;
Σ' αυτό το υποδειγματικό και εντελώς μοναδικό μυθιστόρημα, ο Ντέιβιντ Μαλούφ φωτίζει από μια άλλη οπτική γωνία ένα από τα μείζονα σημεία της Ιλιάδας. Η εκδοχή του ξεκινάει τη στιγμή κατά την οποία ο Αχιλλέας, εξαγριωμένος από τον πόνο για το θάνατο του φίλου του Πάτροκλου, σέρνει το σώμα του Έκτορα δεμένο στο άρμα του, ενώ από τα τείχη της Τροίας ο βασιλιάς Πρίαμος παρακολουθεί τη βεβήλωση του γιου του. Κάποιος τρόπος θα υπάρχει, σκέφτεται ο Πρίαμος, για να πάρει πίσω το σώμα - να αντιμετωπίσει τις ηρωικές υπερβολές μ' έναν συμβιβασμό, τα παλιά έθιμα με νέους τρόπους... Ντυμένος με απλά ρούχα και ανεβασμένος σ΄ ένα κάρο το οποίο σέρνει ένα μουλάρι, ένας ηλικιωμένος άνδρας ξεκινάει για το ελληνικό στρατόπεδο... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Αυτή η αφήγηση, απέριττη και ταυτόχρονα υπέροχα ποιητική, δίνει νέα, τρυφερή ανάσα ζωής στο κορυφαίο έτος" (The Bookseller)
"Το γεγονός ότι αυτό το τρυφερό βιβλίο μένει χαραγμένο τόσο έντονα και για τόσο πολύ στο μυαλό του αναγνώστη είναι μια απόδειξη και της ποιητικής δύναμης του Μαλούφ αλλά και του σεβασμού του στην αστείρευτη δύναμη του μύθου" (Steve Coates, The New York Times Book Review)

"Το μυθιστόρημά του, που κυκλοφόρησε το 2009, παραμένει πιστό στην ομηρική αφήγηση και ατμόσφαιρα. Ο συγγραφέας όμως έχει προφανέστατα άλλες στοχεύσεις με αυτό το εγχείρημα: να εμβαθύνει στη διασαλευμένη ψυχοσύνθεση των δύο βασικών του ηρώων, του συντετριμμένου βασιλιά και του συναισθηματικά πληγωμένου πολεμιστή, απογυμνώνοντας και τους δυο από τους συμβολικά φορτισμένους "ρόλους" που έχουν στο έπος. Ο Μαλούφ κατορθώνει να φιλοτεχνήσει, με τη λυρική πυκνότητα της γλώσσας του, τα πορτρέτα δύο ανθρώπινων χαρακτήρων με τις αντιφάσεις και κυρίως τις αδυναμίες τους.
Τα Λύτρα επομένως συνιστούν μια ταπεινή, γεμάτη θαυμασμό και αγάπη, εισβολή στην ομηρική αφήγηση, μια εισβολή εξαιρετικά γόνιμη και λειτουργική για τον συγγραφέα προκειμένου να περιπλανηθεί "στο περίπλοκο και ανατρεπτικό πεδίο του τυχαίου και του συνηθισμένου". Ο Μαλούφ επισημαίνει ότι αυτό που τον ενδιαφέρει κυρίως είναι η αφήγηση καθαυτή: γιατί διηγούμαστε ιστορίες, γιατί έχουμε να ανάγκη να τις ακούμε και επιπλέον πώς οι ιστορίες αλλάζουν κατά την αφήγησή τους. "Πολλά από αυτά που διηγείται το βιβλίο μου είναι "άγνωστες ιστορίες" τις οποίες συναντάμε μόνο στο περιθώριο βιβλίων πολύ παλαιότερων συγγραφέων" υπογραμμίζει." (ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΠΕΚΟΣ, ΤΟ ΒΗΜΑ, 22/1/2011)