ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Παρουσίαση

Ένας συγγραφέας παρατηρεί το θέαμα του κόσμου. Βρισκόμαστε στα χρόνια της ευημερίας. Όμως εκείνος βλέπει τη φύση να ρημάζει, τον άνθρωπο να αποξενώνεται από τον άλλον άνθρωπο, το κυνήγι του χρήματος να διαβρώνει το νόημα της κοινής ζωής, έχοντας καταντήσει αυτοσκοπός. Και αποζητά τον διάλογο μ' εσένα, αναγνώστη: αυτόν ξεκινά το βιβλίο που κρατάς.
Τα χρόνια περνούν και μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση τσακίζει την Ελλάδα, ενώ εκείνος γράφει ακόμα το βιβλίο του. Άραγε όσα συλλογιόταν έχουν γίνει ανεπίκαιρα; Ή πιο επίκαιρα από ποτέ; Μήπως, για να καταλάβουμε τι μας συμβαίνει σήμερα, πρέπει να ρωτήσουμε το χθες; Μήπως η "κρίση" δεν είναι μόνο ελληνική αλλά ευρωπαϊκή και παγκόσμια, ούτε μόνο οικονομική αλλά ριζικά ανθρωπολογική; Μήπως χρειάζεται να ξανασκεφτούμε από την αρχή τα πράγματα του κόσμου και τις λέξεις που τα ονομάζουν; (Αυτή δεν είναι η δουλειά της λογοτεχνίας;) Και πρώτα απ' όλα να ξανακερδίσουμε το χαμένο νόημα της λέξης "οικονομία", σ' έναν καιρό όπου οίκος μας έχει γίνει η οικουμένη και νόμος της η ανομία; Και, αν το κατορθώναμε, δεν θα απαντούσαμε καλύτερα στο ζητούμενο του σημερινού Έλληνα, στο ζητούμενο του ανθρώπου; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Πολλά είναι εκείνα που με χωρίζουν προσωπικά από την προσέγγιση του Κιουρτσάκη: η ροπή του, για παράδειγμα, προς έναν έστω μετριοπαθή κοινοτισμό που δεν αποφεύγει στο τέλος ένα ειδυλλιακό στοιχείο ή η βαριά καχυποψία του έναντι της ψηφιακής τεχνολογίας, που παραγνωρίζει τη συμβολή της στην εξάπλωση της γνώσης και στον εκδημοκρατισμό της επικοινωνίας.
Εκείνο που έχει όμως τη μεγαλύτερη σημασία στο βιβλίο είναι η αγωνία του συγγραφέα για το πώς θα μπορέσουμε να βγούμε από την κρίση, θεμελιώνοντας στο μέλλον μια ριζικά καινούργια ανθρωπολογία: όχι των σωτηριολογικών υποσχέσεων και των μεγαλεπήβολων οραμάτων αλλά της ζωτικής συνεύρεσης του εγώ με τον άλλον. Μια ανθρωπολογία, θα πρόσθετα, ικανή να μας απομακρύνει από τα απομονωμένα διαμερίσματα της πολυπολιτισμικής συγκατοίκησης και να μας οδηγήσει, όπως τονίζει και ο Κιουρτσάκης, κάτω από την οικεία στέγη της ετερότητας (ο άλλος ως εαυτός) του Εμμανουήλ Λεβινάς.
Ας σημειώσω, κλείνοντας, τη ζωντάνια και την πλαστικότητα που αποκτά ο δοκιμιακός λόγος του Κιουρτσάκη χάρη στην ικανότητά του να συνδυάζει την επαγωγική ανάλυση με την αυτοβιογραφική αφήγηση και τη μυθιστοριογραφική του εμπειρία." (ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΤΟ ΒΗΜΑ, 4/12/2011)