ΔΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΤΙΜΗΣ

Παρουσίαση

Το βιβλίο αυτό αφορά τα «εγκλήματα τιμής» στη μετεμφυλιακή ελληνική κοινωνία τις δεκαετίες 1950 και 1960. Με πηγές δικαστικά αρχεία, εφημερίδες και περιοδικό τύπο, νομικά, κοινωνιολογικά και ανθρωπολογικά κείμενα της εποχής, η συγγραφέας αναλύει πώς αντιμετωπίζει τα εγκλήματα «διά λόγους τιμής» η λεγόμενη κοινή γνώμη, οι δημοσιογράφοι, οι δικαστές και εισαγγελείς, οι επιστήμονες.
Οι απολογίες των δραστών «εγκλημάτων τιμής» και οι καταθέσεις των μαρτύρων, ζωντανές σαν κοινωνικό μυθιστόρημα, διαγράφουν τα πρότυπα ηθικής, τη νομιμότητα της διαπροσωπικής βίας και την ιεραρχία των φύλων στην ελληνική οικογένεια της εποχής.
Η δικαστική διαχείριση των εγκλημάτων «διά λόγους τιμής» καθώς και ο δημόσιος διάλογος για το ρόλο των ενόρκων, την απονομή της δικαιοσύνης και την εγκληματικότητα σκιαγραφούν τη σταδιακή αμφισβήτηση του αξιακού κώδικα της τιμής που επικαλούνται οι δράστες. Οι επιστημονικές αναλύσεις της περιόδου για τις αξίες της ελληνικής κοινωνίας επισφραγίζουν την αποδέσμευση του κώδικα της τιμής από τη βία.
Καταγράφοντας, μέσα από την οπτική και με τις μεθόδους της νέας πολιτισμικής ιστορίας, τους μετασχηματισμούς στα κυρίαρχα κοινωνικά πρότυπα, το βιβλίο αναδεικνύει πως η ελληνική κοινωνία μεταλλάσσεται εκείνη την εικοσαετία, ώστε η διαπροσωπική βία που χαρακτηρίζει τη μετεμφυλιακή περίοδο χάνει σταδιακά τη συμβολική νομιμότητά της. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
«Διά λόγους τιμής»: πολιτισμικά σενάρια και η οπτική των πρωταγωνιστών
«Την διέφθειρε»
«Ηρνείτο να νυμφευθή», «αθέτησεν υπόσχεσιν γάμου»
«Την εγκατέλειψεν»
«Διετήρει παρανόμους, αθεμίτους, ενόχους σχέσεις»
«Διήγεν έκλυτον βίον»
«Κατέλαβε επ' αυτοφώρω»
«Υπωπτεύετο»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
«Η κοινωνία λέει»: αντιμαχόμενες αφηγήσεις στο δικαστήριο της υπόληψης
Η «κοινή γνώμη» και η γνώμη του «κοινού»
Υπόληψη και πολιτική
Τα διαφορετικά πρόσωπα της κοινότητας
Οικογένεια, υπόληψη και κοινωνικότητα
Η υπόληψη έχει φύλο
Λόγοι και πρακτικές
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
«Αι καρδίαι των κ. ενόρκων»: συναισθήματα και αξίες στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης
Συναισθήματα και ελαφρυντικά
Ένορκοι και επιείκεια
Η τιμή ως βαρβαρότητα και ως πολιτισμός
Ηθικές αξίες και εγκληματικότητα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
«Έννοια ζώσα εν τη συνειδήσει του λαού»:επιστημονικές εννοιολογήσεις της τιμής
«Εγκλήματα κατά της τιμής» έναντι «εγκλημάτων δια λόγους τιμής»: αποχρώσεις με σημασία
Τιμή, φιλότιμο και οικογένεια: αναζητώντας τις αξίες της ελληνικής κοινωνίας
Η τιμή ως φιλότιμο: ιθαγενείς αναγνώσεις του «ελληνικού ατομικισμού»
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ