ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ (ΕΝΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

Παρουσίαση

Ο Θ' τόμος της "Ιστορίας του ελληνικού έθνους - Βυζαντινός Ελληνισμός - Μεσοβυζαντινοί και Υστεροβυζαντινοί χρόνοι", (1071 - 1453), καλύπτει τους τελευταίους τέσσερις αιώνες ζωής του ελληνικού χριστιανικού κράτους. Αφετηρία της περιόδου αυτής αποτελεί το έτος 1071, έτος της μεγάλης ήττας του βυζαντινού στρατού από τους Σελτζούκους Τούρκους στο Μαντζικέρτ της Αρμενίας, που σήμανε την οριστική απώλεια του μεγάλου τμήματος της Μικράς Ασίας για το Βυζάντιο, και της αλώσεως της Βάρεως από τους Νορμανδούς, που σήμανε την απώλεια και του τελευταίου βυζαντινού ερείσματος στην Ιταλία. Μέσα στα νέα, πιο περιορισμένα, όριά της η αυτοκρατορία δέχθηκε, τον αιώνα που ακολούθησε, τις ευεργετικές συνέπειες της ανορθωτικής προσπάθειας της δυναστείας των Κομνηνών αλλά και τη λαίλαπα, που αποτελούσαν οι Σταυροφορίες, με αποκορύφωμα την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Λατίνους το 1204. . . Αμέσως μετά την άλωση θα οργανωθούν κέντρα αντιστάσεως, που η δράση τους θα οδηγήσει στην απελευθέρωση μεγάλων ελληνικών περιοχών και στην ανακατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως το 1261. . . Η περίοδος των Παλαιολόγων (1261 - 1453) που ακολουθεί, ύστερα από μια εποχή πολιτικής ακμής κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μιχαήλ Η', χαρακτηρίζεται από προϊούσα αποδυνάμωση και μείωση της εδαφικής εκτάσεως της αυτοκρατορίας, που οφείλεται κυρίως στις κατακτήσεις των Οθωμανών Τούρκων στη Μικρά Ασία πρώτα και, στη συνέχεια, μετά το 1354 στη χερσόνησο του Αίμου. . . Ωστόσο, η περίοδος αυτής της εδαφικής συρρικνώσεως του Βυζαντίου χαρακτηρίζεται από μια νέα ακμή στα γράμματα και τις τέχνες με κύρια κέντρα την Κωνσταντινούπολη, τη Θεσσαλονίκη και τη νεοϊδρυμένη πρωτεύουσα της Πελοποννήσου, τον Μυστρά. Έτσι, η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Τούρκους το 1453 δε θα σημάνει μόνο το τέλος του βυζαντινού ελληνισμού, αλλά και τη γένεση του νεότερου ελληνισμού που θα μπορέσει να διατηρηθεί και να αναπτυχθεί με βάση τα, πνευματικά κυρίως, εφόδια που του κληροδότησε το Βυζάντιο. (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Το Βυζάντιο μεταξύ Ανατολής και Δύσης
Η κρίσιμη δεκαετία ( 1071 - 1081 )
Η Δυναστεία των Κομνηνών και οι σταυροφορίες
Η Δυναστεία των Αγγέλων
Η Δ' Σταυροφορία και η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως ( 1204 )
Η Μικρά Ασία από το 1071 έως το 1204
Πολιτεία, κοινωνία, οικονομία ( 1071 - 1204 )
Η πολιτική και οικονομική κρίση
Η αναδιοργάνωση του κράτους από τους Κομνηνούς
Οι εξελίξεις στην οικονομία και την κοινωνία
Από την Άλωση ως την ανάκτηση της Κωνσταντινουπόλεως ( 1204 - 1261 )
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου ( 1204 - 1261 )
Η αυτοκρατορία του Μικρασιατικού Ελληνισμού
Από την ανάκτηση της Κωνσταντινουπόλεως έως την οριστική απώλεια της Μ. Ασίας ( 1261 - 1354 )
Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος ( 1261 - 1282 )
Η εξάπλωση των Τούρκων στον Ελληνικό χώρο
Η βασιλεία του Ανδρόνικου Β' ( 1282 - 1328 )
Οι βασιλείες του Ανδρόνικου Γ' και του Ιωάννη ΣΤ' ( 1328 - 1354 )
Εμφύλιοι πόλεμοι και δυναστικές έριδες
Η κατάληψη της Μικράς Ασίας από τους Οθωμανούς
Το Βυζάντιο και η Δύση ( 1302 - 1354 )
Οι Σέρβοι της Χερσονήσου του Αίμου
Η επέκταση των Οθωμανών στη Ευρώπη ως την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως ( 1354 - 1453 )
Η πολιορκία και η άλωση της Κωνσταντινουπόλεως
Κοινωνία και Οικονομία ( 1204 - 1453 )
Διείσδυση των Ιταλικών πόλεων στην Ανατολή και η διεθνής αγορά
Ο Ελληνισμός κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο ( 1204 - 1453 )
Λατινοκρατούμενη Ελλάδα - Βενετικές και Γενουατικές κτήσεις
Το Δεσποτάτο του Μορέως ( 1262 - 1461 )
Τα Δωδεκάνησα ( 1204 -1522 )
Το μεσαιωνικό βασίλειο της Κύπρου ( 1192 - 1489 )
Μικρά Ασία ( 1204 - 1453 )
Η αυτοκρατορία της Τραπεζούντος
Δίκαιο
Φιλοσοφία
Θεολογία
Λογοτεχνία
Τέχνη
Μεσοβυζαντινή τέχνη ( 1071 - 1204 )
Αρχιτεκτονική
Ζωγραφική
Γλυπτική και Μικρογλυπτική
Μικροτεχνία
Η ύστερη βυζαντινή τέχνη ( 1204 -1453 )
Η αρχιτεκτονική
Ζωγραφική
Γλυπτική
Μικροτεχνία
Βιβλιογραφία
Γενικό ευρετήριο
Κατάλογος εικόνων
Κατάλογος χαρτών, πινάκων και διαγραμμάτων
Εποπτική επιτροπή
Συγγραφείς του Θ' τόμου