Η ΠΙΝΔΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ

Παρουσίαση

Ο αείμνηστος πατέρας μου, Χρήστος Ενισλείδης, κυκλοφόρησε την πρώτη έκδοση της ιστορικής μονογραφίας "Η Πίνδος και τα χωριά της", που βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Μετά τις καταστροφές που προκάλεσε ο πρόσφατος σεισμός στην περιοχή των Γρεβενών, ομόθυμο ήταν το αίτημα για επανέκδοση του βιβλίου, το οποίο είχε εξαντληθεί ήδη από το 1952. Έτσι αποφάσισα την ανατύπωσή του μέσω της Εκδοτικής Αθηνών με σκοπό την ωφέλεια του Έθνους. Ήδη από το 1951 ο Χρήστος Μ. Ενισλείδης υποστήριξε στο βιβλίο του ότι πρέπει να αποδειχθεί η ελληνικότητα της Μακεδονίας για να μη ζητηθεί από άλλα κράτη. Το 1926-31 ήταν καθηγητής στο Γυμνάσιο Γρεβενών και ύστερα από εντατική επιτόπια έρευνα συγκέντρωσε ένα πλούσιο υλικό για την ιστορία, τον πολιτισμό και τα μνημεία της Μακεδονίας, το οποίο εξέδωσε μετά την επιστροφή του στην Αθήνα, όπου διετέλεσε καθηγητής του Αμερικανικού Κολλεγίου Θηλέων (Pierce College) και γυμνασιάρχης. Πιστεύω ότι η επανέκδοση του βιβλίου του επιτελεί εθνική υπηρεσία. (δρ. Άρης Χρ. Ενισλείδης, από τον πρόλογο της δεύτερης έκδοσης)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Εισαγωγή
Χωρογραφία
Μέρος πρώτον. Ιστορία των Γρεβενών
Κεφάλαιον Α'. Τοπογραφία - Τοπωνυμία - Προϊστορία - Τοπογραφία - Κάτοικοι
Τοπωνυμία των αρχαίων πολισμάτων της Ελιμίας
Οι προϊστορικοί χρόνοι της Μακεδονίας
Οι προϊστορικοί χρόνοι των Γρεβενών
Το Μακεδονικόν κράτος των Τημενιδών
Κεφάλαιον Β'. Ιστορικοί χρόνοι. Οι Μακεδονικοί χρόνοι
Οι Ρωμαϊκοί και Βυζαντινιοί χρόνοι
Οι Χριστιανικοί χρόνοι
Η Μακεδονία και οι Μακεδόνες κατά τον Ρενάν
Κεφάλαιον Γ'. Επιδρομαί και εποικίσεις. Βλάχοι - Σλαύοι - Βούλγαροι - Φράγκοι
Βλάχοι και Κουτσόβλαχοι εις τα Γρεβενά
Το όνομα Βλάχος και Κουτσόβλαχος
Η γλώσσα των Κουτσοβλάχων
Οι Βούλγαροι
Οι Σλαύοι
Η Φραγκοκρατία
Η τοπωνυμία Γρεβενά
Μέρος δεύτερον. Η Εκκλησία των Γρεβενών
Κεφάλαιον Α'. Η Διοίκησις
Η Α' Ιουστινιανή
Η Εξαρχία Θεσσαλονίκης. Τα Γρεβενά έδρα επισκόπου
Τα Γρεβενά έδρα μητροπολίτου
Υπερτιμάς και έξαρχος Νοτίου Μακεδονίας
Επίσκοποι και μητροπολίται Γρεβενών
Κεφάλαιον Β'. Λατρεία - Ναοί και Μοναστήρια - Άγιοι
Ζάβορδα - Κουσκό - Άγιος Γεώργιος
Το Μέγα Μοναστήρι του Σπηλαίου
Ο ιερός ναός της Πικρεβενίτσας
Ο Άγιος Γεώργιος Γρεβενών
Το αρχείον της Μητροπόλεως
Σμίξη - Αβδέλα - Περιβόλι
Η Σαμαρίνα
Το κτιτορικόν
Το Μοναστήρι της Σαμαρίνας. Οι Σαμαριναίοι ζωγράφοι
Οι ναοί της Σαμαρίνας. Ο νεομάρτυς Δημήτριος
Κεφάλαιον Γ'. Ήθη και έθιμα θρησκευτικά
Άσματα θρησκευτικών εορτών
Τραγούδια του γάμου
Το πανηγύρι της Σαμαρίνας
Μέρος Τρίτον. Οι Νεώτεροι χρόνοι
Κεφάλαιον Α'. Η Τουρκοκρατία
Υποταγή των Γρεβενών εις τους Τούρκους. Οι Βαλαάδες
Αρματολοί και Κλέφτες της Πίνδου
Κεφάλαιον Β'. Το Αρματολίκι Γρεβενών
Οι αρματολοί Ζήδρος, Ντελή-Δήμος, Τότσκας, Γιάννης Πρίφτης
Ο γέρω-Ζιάκας. Η επανάστασις του 1770. Κοσμάς ο Αιτωλός
Αλή-πασάς. Θύμιος Βλαχάβας. Το 1821 και οι Γ. Ζιάκας και Γ. Μίσιος
Νικολάκης και Θόδωρος Ζιάκας
Κεφάλαιον Γ'. Νέοι Αγώνες. Η απελευθέρωσις. Το 1940. 1838 και 1854. Ο Κριμαϊκός πόλεμος και η Ελλάς
Ο καπετάν Στέργιος
Ο Μακεδονικός αγών. Αι προπαγάνδαι
Ο Μακεδονικός αγών εις τα Γρεβενά. Οι αντάρτες. Μαρτυρικός θάνατος του μητροπολίτου Αιμιλιανού
Η ημέρα της απελευθερώσεως
Τα τελευταία γεγονότα. Το 1940
Επίλογος
Βιβλιογραφία
Περιεχόμενα
Σημειώσεις