Η ΝΕΑ ΜΟΝΗ ΧΙΟΥ

Παρουσίαση

Από τα βυζαντινά μνημεία που μας έχουν διασωθεί έως σήμερα στην Ελλάδα, η Νέα Μονή της Χίου κατέχει μια εντελώς ξεχωριστή θέση, τόσο για την τέχνη της, όσο και για την άμεση σχέση της με την Κωνσταντινούπολη και, την αυτοκρατορική αυλή. Οι ιστορικές πηγές, η τοπική παράδοση του μοναστηριού, καθώς και τα συμπεράσματα από τις επιστημονικές μελέτες για την τέχνη και την αρχιτεκτονική της επιβεβαιώνουν αυτή τη σχέση, προσδιορίζοντας μάλιστα με σχεδόν απόλυτη ακρίβεια τη χρονολογία κατασκευής του, πράγμα που προσδίδει στο μνημείο μια μοναδική αξία για την έρευνα της μεσαιωνικής ελληνικής τέχνης. Πέραν τούτου, η Νέα Μονή είναι ένα ιστορικό και θρησκευτικό μνημείο που έζησε - και επέζησε - όλες τις δραματικές στιγμές της Χίου από τον 11ο αιώνα έως και τις ημέρες μας και, παρ' όλες τις καταστροφές που υπέστη, κράτησε αδιάπτωτη την πνευματική και καλλιτεχνική του ακτινοβολία. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση της Νέας Μονής, όπως συνοψίσθηκε το 19ο αιώνα από δύο χιώτες ηγουμένους της, τον ιεροδιάκονο Νικηφόρο και τον Γρηγόριο Φωτεινό, η γένεση της Μονής συνδέεται με την ανεύρεση μιας θαυματουργής εικόνας της Παναγίας στο Προβάτειον όρος, στο μέσον του νησιού, εκεί όπου κτίσθηκε το σημερινό μοναστήρι. Το γεγονός αυτό τοποθετείται στα χρόνια της βασιλείας του Μιχαήλ Δ' (1034-1041). Για το ιστορικό εν γένει της ίδρυσης της Μονής ιδιαίτερα πολύτιμη μάς είναι η μαρτυρία της "Ακολουθίας" για τους τρεις κτίτορες, που συνέγραψε ο Νικηφόρος και τυπώθηκε στη Βενετία το 1804, πριν δηλαδή από τη σφαγή της Χίου και τη συνακόλουθη εξαφάνιση του αρχείου της Μονής. Το αρχείο έως τότε σωζόταν σχεδόν στην ολότητά του και έτσι είχε μπορέσει ο Νικηφόρος να αντλήσει από αυτό κάθε είδους πληροφορία που θεωρούσε χρήσιμη για τη συγγραφή του. [...] (Από την έκδοση)

Περιεχόμενα

Ιστορικό διάγραμμα
Το κτηριακό συγκρότημα
Τα ψηφιδωτά
Το Μουσείο της Νέας Μονής
Εκκλησιαστικά υφάσματα
Βιβλιογραφία