ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Παρουσίαση

Η θεωρία της παραγωγής βρισκόταν στα θεμέλια της Κλασικής οικονομικής θεωρίας αλλά αργότερα απωθήθηκε σε δεύτερη και υποδεέστερη θέση από την ανάπτυξη των οριακών θεωριών της συμπεριφοράς του καταναλωτή και της ανταλλαγής στις ανταγωνιστικές αγορές. Επανέκαμψε ωστόσο για μία ακόμα φορά, ευρισκόμενη στον πυρήνα μερικών από τις πιο συναρπαστικές σύγχρονες συνεισφορές στην οικονομική σκέψη.
Η ανανέωση του θεωρητικού ενδιαφέροντος για προβλήματα της παραγωγής προέκυψε σαν συνέπεια των πρακτικών εφαρμογών των τεχνικών του γραμμικού προγραμματισμού κατά την διάρκεια του πολέμου. Δυστυχώς, ο γραμμικός προγραμματισμός περιορίσθηκε σύντομα στα πλαίσια της παραδοσιακής οριακής ανάλυσης και έχασε την δύναμή του. Η εμφάνιση όμως κατά το 1960 ενός μικρού βιβλίου που γράφτηκε από τον Piero Sraffa, με τίτλο Production of Commodities by means of Commodities, έδωσε νέα ώθηση στην οικονομική ανάλυση της διαδικασίας της παραγωγής και αποκάλυψε νέες πλευρές της. Όχι μόνο σαν συνέχεια του παλαιοτέρου έργου των Κλασικών οικονομολόγων, αλλά και σαν κριτική των κυρίαρχων θέσεων της οριακής οικονομικής θεωρίας. Η μέθοδος αυτή συνεχίζει από τότε να αναπτύσσεται και η παρούσα εργασία φιλοδοξεί να συνεισφέρει στην παρουσίασή της στο επίπεδο ενός μεταπτυχιακού μαθήματος.
Το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου αποτελείται από σημειώσεις διαλέξεων οι οποίες δόθηκαν στην διάρκεια πολλών ετών στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του Μιλάνου της Ιταλίας και στο Πανεπιστήμιο του Cambridge της Αγγλίας. Ήταν κυρίως η επίμονη απαίτηση των ιταλών σπουδαστών που με ώθησε, σε διαφορετικές φάσεις, στο να συγγράψω τις σημειώσεις διδασκαλίας μου. Παλαιότερες μορφές μέρους αυτών των διαλέξεων έχουν με τον τρόπο αυτό κυκλοφορήσει στα Ιταλικά πανεπιστήμια από το 1956. Η τυπωμένη μορφή εμφανίσθηκε το 1975 (Lezioni di Teoria della Produzione, Soc. Ed. il Mulino, Bologna, 1975). [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

Κεφ.I. Μία Σύντομη Ιστορική Αναδρομή
1 Εισαγωγή
Η παραγωγή σαν χαρακτηριστικό των ανθρωπίνων κοινωνιών
Δύο έννοιες του "πλούτου"
Φυσικοί πόροι και παραγόμενος πλούτος
Πέρα από την οικονομική ανάλυση
Διακλαδική ανάλυση
2 Francois Quesnay
Το Tableau Economique
Διαγραμματική παρουσίαση
Πίνακας διπλής εισόδου
3 David Ricardo
Μονοτομεακό υπόδειγμα
Διτομεακό υπόδειγμα
Τα βασικά χαρακτηριστικά του Ρικαρδιανού συστήματος
Επέκταση σε πολλούς τομείς
Αναπάντητα ερωτήματα
4 Karl Marx
Απλή αναπαραγωγή
Η λύση του Marx για το "πρόβλημα του μετασχηματισμού"
Η λύση του Bortkiewicz
5 Οι Μαρτζιναλιστές
Το υπόδειγμα "καθαρής ανταλλαγής" και η άριστη κατανομή των πόρων
Leon Walras
Knut Wicksell
6 Wassily Leontief και Piero Sraffa
Κεφ.II Ο Πίνακας Συναλλαγών, ή Πίνακας Εισροών-Εκροών
1 Ένα απλό οικονομικό σύστημα και ο πίνακας συναλλαγών αυτού
Παρατηρήσεις επί της μεθόδου
Ροές αγαθών
Διάκριση ανάμεσα σε τεχνικές και σε καταναλωτικές απαιτήσεις
Ο πίνακας εισροών-εκροών
Έννοιες εθνικής λογιστικής
2 Πρακτικά τεχνάσματα και διαδικασίες
Προσαρμογή του θεωρητικού σχήματος έτσι ώστε να συμφωνήσει με την εμπειρική πραγματικότητα
Προβλήματα ομαδοποίησης και απο-ομαδοποίησης
Το ημερολογιακό έτος ως μονάδα χρόνου
Ιδιάζοντες "κλάδοι"
Ο τελικός τομέας
Ενδιάμεσα στάδια κατά τον σχηματισμό των τιμών
Αντικατάσταση των μέσων παραγωγής
Μία πρακτική διαδικασία που αφορά την καθαρή και την μικτή επένδυση
Ένας διακλαδικός πίνακας αποθεμάτων κεφαλαιουχικών αγαθών
3 Πραγματικές εφαρμογές
Οι σημαντικότεροι πίνακες εισροών-εκροών που έχουν συνταχθεί μέχρι σήμερα
Σχεδιαστικοί στόχοι και θεωρητικοί στόχοι
Κεφ.III Ένα Γραμμικό Υπόδειγμα Παραγωγής
1 Ο πίνακας συναλλαγών σε αλγεβρικούς όρους
Επιστροφή σε ένα απλουστευμένο οικονομικό σύστημα
Ο πίνακας συναλλαγών
2 Μία αλγεβρική επαναδιατύπωση
3 Η λογιστική φύση της μέχρι τώρα διατύπωσης
4 Μία ερμηνεία των aij συντελεστών της παραγωγής
5 Δύο συστήματα εξισώσεων
6 Περί της χρησιμότητας της άλγεβρας μητρών
Κεφ.IV Το σύστημα Leontief
1 Δύο συστήματα γραμμικών εξισώσεων
2 Το κλειστό σύστημα Leontief
Επεξήγηση του όρου "κλειστό"
Αναγκαία συνθήκη για την ύπαρξη λύσεων με οικονομικό νόημα
3 Οι λύσεις του κλειστού συστήματος
Σχετικές τιμές και σχετικές ποσότητες
Ικανή συνθήκη για την εξασφάλιση μη αρνητικών λύσεων
4 Το ανοικτό σύστημα Leontief
Ασυμμετρία μεταξύ διακλαδικών σχέσεων και τελικού τομέα
Το ανοικτό σύστημα
Ένα "δυϊκό" σύστημα τιμών
5 Η λύση του ανοικτού συστήματος
Μοναδική λύση
Λύση με οικονομικό νόημα
6 Οι απαιτήσεις σε εργασία
7 Οικονομική ερμηνεία της αντίστροφης μήτρας
Οι άμεσες και οι έμμεσες απαιτήσεις
Αριθμητικό παράδειγμα
8 Επαναληπτική μέθοδος υπολογισμού της αντίστροφης μήτρας Leontief
Ανάπτυγμα σε δυναμοσειρά
Οικονομική ερμηνεία του αναπτύγματος σε δυναμοσειρά
9 Περιορισμοί του συστήματος Leontief
Κεφ.V Το σύστημα Sraffa
1 Παραγωγή εμπορευμάτων μέσω εμπορευμάτων
2 Οι υποθέσεις
3 Το σύστημα τιμών
4 Αναζήτηση σχέσης η οποία καθιστά το σύστημα τιμών προσδιορισμένο
5 Σχετικές τιμές που αντιστοιχούν στα διάφορα επίπεδα ποσοστού κέρδους
Ακραίες περιπτώσεις και ενδιάμεσες περιπτώσεις
Η καθαρά εργασιακή θεωρία της αξίας
Το μέγιστο ποσοστό κέρδους
Η συνθήκη βιωσιμότητας
Μία καθαρά κεφαλαιουχική θεωρία της αξίας
Η γενική περίπτωση
Μεταβολές των τιμών σαν αποτέλεσμα μεταβολών στο ποσοστό κέρδους
6 Η σχέση ανάμεσα στο ημερομίσθιο και το ποσοστό κέρδους
Διανομή του εισοδήματος και μεταβολές των σχετικών τιμών
Η ειδική περίπτωση ενιαίας έντασης κεφαλαίου
Η γενική περίπτωση
7 Αναγωγή των τιμών σε "χρονολογημένες" ποσότητες εργασίας
Συγκλίνουσα σειρά ποσοτήτων εργασίας
Σειρά "στρωματώσεων" μισθών και κερδών [...]
Παράρτημα Κεφ.V "Το Μαρξικό πρόβλημα του μετασχηματισμού των αξιών σε τιμές παραγωγής"
Κεφ.VI Η Επιλογή Τεχνικής
Παράρτημα Κεφ.VI Γραμμικός προγραμματισμός, υποκατάσταση κ΄ το νόημα του συστήματος τιμών
Κεφ.VII Εισαγωγή στα Δυναμικά Υποδείγματα Παραγωγής
Μαθηματικό Παράρτημα. Μία Στοιχειώδης Εισαγωγή στην Άλγεβρα Μητρών